Το πιθανότερο είναι, στο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι τις επαναληπτικές εκλογές, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ να προσπαθήσουν με κάθε τρόπο (και με βοήθεια από το εξωτερικό) να εκβιάσουν το εκλογικό σώμα, ώστε να εξασφαλίσουν στη νέα Βουλή τις τρεις έδρες που χρειάζονται, προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Το πιθανότερο είναι να τα καταφέρουν...
Αλλά το πρόβλημα θα παραμένει: ο ευρύτατος χώρος της μεσαίας τάξης θα αναζητά νέο ηγέτη, και σε κάθε πολιτική κρίση, αυτή η ανακολουθία θα επιστρέφει δριμύτερη..
Τα αποτελέσματα των εκλογών, πέρα από τα μηνύματα τιμωρίας που έστειλαν στα δύο μεγάλα κόμματα, αλλά και το πλειοψηφικό αντιμνημονιακό μέτωπο που ανέδειξαν, καταδεικνύουν την αδυναμία του μεσαίου χώρου να βρει δύναμη έκφρασης.Αυτό το κομμάτι του ελληνικού λαού που αποτελούσε από τις... απαρχές της σύγχρονης ιστορίας της χώρας τη δεξαμενή ψηφοφόρων του δικομματισμού, βρίσκεται οικονομικά και πολιτικά κατακερματισμένο. Η μεσαία τάξη, που συγκροτούσε πολιτικά αυτόν τον χώρο και δέχτηκε τα μεγαλύτερα χτυπήματα από τα μέτρα του Μνημονίου, μάταια αναζητά έναν νέο πολιτικό χώρο για να στεγαστεί.
Ας μην βιάζονται να θριαμβολογήσουν τα άκρα: όσο κι αν καταρρέει η μεσαία τάξη, η ιδεολογία της παραμένει σταθερή και πάντα θα ονειρεύεται την επιστροφή της στο ένδοξο παρελθόν. Οπότε η ταύτισή της με τα άκρα θα είναι συγκυριακή, και μόνο για να τιμωρήσει: Ο αστός δεν θα αποβάλει ποτέ την ιδεολογία του, για να φορέσει την ιδεολογία του εργάτη...
Από την άλλη πλευρά, είναι φανερό ότι ο μεσαίος χώρος όχι μόνο τιμωρεί ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για τις αμαρτίες του παρελθόντος, αλλά αρνείται να συνταχθεί πίσω από τις νέες ηγεσίες του δικομματισμού.
Σαμαράς και Βενιζέλος είναι και οι δύο πρόσωπα που προκαλούν αντιδράσεις και πολώσεις μέσα στα ίδια τους τα κόμματα. Ως εκ τούτου, πώς είναι δυνατό να εμπνεύσουν και συσπειρώσουν μερίδες των αντιπάλων τους.
Ο ακραίος Σαμαράς και ο αλαζονικός Βενιζέλος με τον παλαιοκομματικό τους λόγο απέτυχαν να συγκεντρώσουν ακόμα και τα ποσοστά των αποτυχημένων προκατόχων τους. Και το πιθανότερο είναι στις επόμενες εκλογές να παραμείνουν στα ίδια χαμηλά επίπεδα.
Η μοναδική ελπίδα σωτηρία τους, ώστε να σχηματίσουν συγκυβέρνηση, είναι μια συσπείρωση Μάνου, Ντόρας, Τζήμερου. Έτσι, θα εμφανιστούν στη Βουλή, ως τρικομματική κυβέρνηση.
Το πιθανότερο είναι, στο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι τις επαναληπτικές εκλογές, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ να προσπαθήσουν με κάθε τρόπο (και με βοήθεια από το εξωτερικό) να εκβιάσουν το εκλογικό σώμα, ώστε να εξασφαλίσουν στη νέα Βουλή τις τρεις έδρες που χρειάζονται, προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Το πιθανότερο είναι να τα καταφέρουν. Αλλά το πρόβλημα θα παραμένει: ο ευρύτατος χώρος της μεσαίας τάξης θα αναζητά νέο ηγέτη, και σε κάθε πολιτική κρίση, αυτή η ανακολουθία θα επιστρέφει δριμύτερη. Με άλλα λόγια, θα σχηματιστεί μια κυβέρνηση που θα είναι και πολιτικά και κυρίως κοινωνικά στον αέρα, και θα αμφισβητείται σφόδρα σε κάθε της επιλογή.
Το μήνυμα της κάλπης που και οι δύο ηγέτες επιμένουν να αγνοούν, είναι ότι ο κόσμος τους έδειξε την πόρτα της εξόδου. Κανένας από τους δύο δεν μπορεί να εκφράσει τις ελπίδες, ούτε τη βούληση της μεσαίας τάξης. Οι ψηφοφόροι ζητούν την οριστική διάλυση του παλαιοκομματισμού και της οικογενειοκρατίας, για να επιστρέψουν.
Ας μην ξεχνάμε ότι 40% του εκλογικού σώματος, ψηφοφόροι πρωτίστως του ΠΑΣΟΚ και δευτερευόντως της ΝΔ, επέλεξαν να παραμείνουν μετέωροι πολιτικά, τιμωρώντας τα κόμματά τους διά της απουσίας τους. Αυτοί παραμένουν εν υπνώσει δυνάμεις του δικομματισμού.
Ας μην γελιόμαστε λοιπόν: ο δικομματισμός ούτε έχει πεθάνει, ούτε θα πεθάνει. Απλώς αναζητά νέους εκφραστές. Και μέχρι τότε τμήματά του θα στρέφονται στα άκρα, με σκοπό την τιμωρία. Άλλα τμήματα θα απέχουν περιμένοντας τον ηγέτη που θα μπορέσει να τα εμπνεύσει.
Πέρα από την απόρριψη των πολιτικών του παλαιότερου, αλλά και του εγγύτερου παρελθόντος, η ψήφος της Κυριακής ήταν μια σαφής απόρριψη συγκεκριμένων προσώπων.
Σαμαράς και Βενιζέλος επιμένουν για ευνόητους λόγους να αγνοούν αυτή την παράμετρο. Ο μεν πρόεδρος της ΝΔ θα παίξει τα χαρτιά του στις επαναληπτικές εκλογές, με το βλέμμα στα ποσοστά Μάνου, Ντόρας και Τζήμερου, ελπίζοντας να πιάσουν οι περί ακυβερνησίας εκβιασμοί και να πάρει την εξουσία στα όρια που δίνει ο εκλογικός νόμος.
Από την άλλη πλευρά, ο Ευάγγελος Βενιζέλος με 13% προς το παρόν, ξεχνά όλα τα σενάρια για πρωθυπουργοποίηση. Θα στηρίξει (αλλά δεν θα πάρει χαρτοφυλάκια) τη νέα κυβέρνηση, θα αλλάξει όλα τα πρόσωπα μέσα από τις λίστες των επαναληπτικών, θα αλλάξει το όνομα και τα σύμβολα του ΠΑΣΟΚ, και θα περιμένει να επιστρέψει στο προσκήνιο μετά από μία πενταετία.
Δεν είναι τυχαίο ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ σκέφτονται τα ονόματα «Σημίτης» και «Καραμανλής» σαν backup plan. Είναι οι δύο πολιτικοί τους που κατάφεραν να συσπειρώσουν τον μεσαίο χώρο, και να κλέψουν ψήφους από τους αντιπάλους.
Σ’ αυτό το νέο ρευστό σκηνικό, που με ευθύνη των πολιτικών εξελίσσεται αργόσυρτα, ξεπηδάει μια μοναδική ευκαιρία για την Αριστερά και ιδίως για τον ΣΥΡΙΖΑ να βγει μπροστά, και να είναι το κόμμα που θα αντικαταστήσει το καταρρακωμένο ΠΑΣΟΚ στο νέο πολιτικό σύμπαν που διαμορφώνεται.
Τα νούμερα δείχνουν ότι ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ, μετά τη διάσπαση με την ΔΗΜΑΡ, κράτησε ένα ποσοστό της τάξης του 2,5%-3% από τους παλαιούς αριστερούς ψηφοφόρους του. Όλοι οι υπόλοιποι, μέχρι το 17,8% είναι πρώην ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Κεντρώοι, δηλαδή, που ήθελαν μεν να τιμωρήσουν, αλλά δεν κινήθηκαν προς τα άκρα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προς το παρόν δείχνει να παίζει το κρυφτούλι της εξουσίας προς τα αριστερά, με στόχο να αποσπάσει ψήφους από ΔΗΜΑΡ, ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ για να μετατραπεί στον βασικό πόλο της Αριστεράς. Αυτό είναι στρατηγικό λάθος, γιατί προς αυτή την κατεύθυνση τα νούμερα είναι πολύ μικρά. Κανονικά θα έπρεπε να στρέψει το βλέμμα του στην αντίθετη πλευρά: προς το κέντρο και τους σοσιαλιστές. Εκεί, όπου το να μαζέψει ψήφους θα είναι σαν να ληστεύει εκκλησία, με το ΠΑΣΟΚ σε τέτοιο σημείο διάλυσης.
Αυτό όμως σημαίνει ότι ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μετεξελιχθεί πολιτικά και ιδεολογικά σε κεντρώο ευρωσοσιαλιστικό κόμμα. Θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με τα φαντάσματα της Αριστεράς. Να ξεπεράσει τα μετεμφυλιακά συμπλέγματα που έχουν μετατρέψει όλη την Αριστερά σε σέκτες και σε γκρουπούσκουλα αντίδρασης. Θα πρέπει να δημιουργήσει όραμα και ψυχολογία εξουσίας. Είναι το πρώτο και το βασικό.
Θα πρέπει επίσης να αναμετρηθεί με την αρτηριοσκληρωτική αριστερή σκέψη της μεταπολίτευσης σε θέματα-ταμπού, και να προτείνει ρεαλιστικές λύσεις και για την αγορά, για τους λαθρομετανάστες και για όλα τα ανοιχτά ζητήματα. Ήταν λάθος που δεν απάντησε με κάποιο τρόπο στην πρόσκληση - πρόκληση του ΣΕΒ.
Είναι προφανές ότι σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ παρατηρείται το σχιζοφρενικό φαινόμενο να κυριαρχείται στο εσωτερικό του από δυνάμεις που περιλαμβάνουν αριστερίστικες φράξιες, και να ψηφίζεται κατά πλειοψηφία από το μεσαίο χώρο.Έχει όλα τα χρονικά περιθώρια, ακόμα και αν κάνει λάθη, καθώς στο ΠΑΣΟΚ οι εξελίξεις φαίνεται να έχουν παγώσει.
Αυτή τη στιγμή ο ευρύτερο χώρος της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα είναι δραματικά ακέφαλος και κατακερματισμένος. Είναι ευκαιρία να αναδυθούν νέες δυνάμεις που θα τραβήξουν μπροστά τη χώρα.
Αλλά πέρα από τους τακτικισμούς, χρειάζονται στρατηγική, όραμα και θάρρος...
σ/α
