Η «αναθεώρηση» του Μνημονίου είναι η πιο trendy «δέσμευση» της προεκλογικής εκστρατείας που μόλις ξεκίνησε.
Και μολονότι πρόκειται για έναν στόχο που έχουν ήδη δηλώσει ότι αποδέχονται οι Ευρωπαίοι, το πρόβλημα είναι ότι αυτό που εννοούν οι ημέτεροι λαϊκιστές με τον όρο «αναθεώρηση» είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που εννοούν στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο.
Πρώτα απ’ όλα, αυτό που ελάχιστοι επισημαίνουν είναι ότι το Μνημόνιο αναθεωρείται σε κάθε αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, ανά... τρίμηνο περίπου. Αυτό που θέλει η Τρόικα άλλωστε είναι να αποκτήσουμε πρωτογενή πλεονάσματα ώστε να μη χρειαζόμαστε δανεικά για να επιβιώσουμε και να δημιουργήσουμε μία οικονομία ανταγωνιστική ώστε να μπορούμε να σταθούμε μόνοι μας στα πόδια μας, αφού οι αγορές έχουν πάψει να μας χρηματοδοτούν. Το πως θα το πετύχουμε, με τι μείγμα πολιτικής δηλαδή, είναι δικό μας θέμα. Σίγουρα δεν θα το πετύχουμε πάντως προσλαμβάνοντας 100.000 επιπλέον δημοσίους υπαλλήλους, όπως προτείνει ο κ. Τσίπρας και σίγουρα δεν θα το πετύχουμε αν το κράτος αρχίζει και μοιράζει λεφτά (που ούτως ή άλλως δεν έχει) σε επιχειρήσεις των οποίων το πελατολόγιο έχει την εξής μία καταχώρηση: «ελληνικό δημόσιο». Τέτοιου είδους αναθεώρηση και τέτοιου είδους ανάπτυξη δεν πρόκειται ποτέ να εγκρίνουν οι Ευρωπαίοι, διότι έτσι αποκλίνουμε από τον προαναφερθέντα στόχο.
Σε ό,τι αφορά την ύφεση, στις Βρυξέλλες είναι πεπεισμένοι ότι δεν φταίει το Μνημόνιο για το βάθος της. Μνημόνια εφαρμόζουν κι αλλού άλλωστε αλλά τα «μείον έξι» και τα «μείον επτά» μόνο στην Ελλάδα τα βλέπουμε σήμερα. Ο Ρεν θεωρεί ότι αιτίες της βαθύτατης ύφεσης είναι α) η στρεβλή δομή του οικονομικού μας μοντέλου, εξαιτίας της οποίας η Ελλάδα μπήκε σε ύφεση σχεδόν δύο χρόνια πριν υπογραφεί το Μνημόνιο, β) η σκανδαλώδης ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού να εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας και να φέρει εις πέρας ακόμη και τις πιο απλές δεσμεύσεις του και γ) η έλλειψη πολιτικής υποστήριξης για το Πρόγραμμα Προσαρμογής, εξαιτίας της οποίας αφενός μεν οι κυβερνήσεις ακυρώνουν στην πράξη τις μεταρρυθμίσεις που ψηφίζουν, αφετέρου δε η κοινωνία πυροβολεί το ίδιο της το πόδι, με αλλεπάλληλες απεργίες, καψίματα Γερμανικών σημαιών, κλείσιμο λιμανιών και κάνει ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς ώστε να πληγούν οι ατμομηχανές της οικονομίας μας (τουρισμός, εμπόριο, κλπ.).
Παρόλα αυτά, οι Βρυξέλλες θα κάνουν κινήσεις καλής θέλησης, παρατείνοντας ένα χρόνο την προθεσμία που έχουμε για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το όριο του 3%. Έχουν ήδη αυξήσει την κοινοτική συμμετοχή στις δράσεις του ΕΣΠΑ στο 95% και φαίνονται διατεθειμένες να διαθέσουν επιπλέον κονδύλια από τα αυτά που προβλέπονται για την εν εξελίξει Προγραμματική Περίοδο (2007-2013) σε αναπτυξιακά έργα ειδικά για την Ελλάδα (μίνι σχέδιο Μάρσαλ). Το ανέφερε μάλιστα ρητά και η Άνγκελα Μέρκελ στη συνάντηση των G8. Επίσης, μέσα στο καλοκαίρι θα πρέπει να περιμένουμε την έκδοση των πρώτων ευρω-ομολόγων έργων, αλλά και την κεφαλαιακή ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε δεύτερη φάση, πιθανότατη είναι και η έκδοση κανονικών ευρωομολόγων, αφού όμως γίνουν περαιτέρω βήματα οικονομικής ενοποίησης της Ευρώπης. Τέλος, ήδη από τότε που έγινε το κούρεμα του ελληνικού χρέους προς ιδιώτες, άπαντες αναγνώρισαν ότι θα γίνει και κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του διακρατικού χρέους που έχει η Ελλάδα προς τους εταίρους της, επίσης σε μεταγενέστερη φάση.
Αυτή είναι η αναθεώρηση του Μνημονίου στην οποία θα μπορούσε να ελπίζει μία συγκροτημένη και φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση στην Ελλάδα. Όμως εμείς δεν θέλουμε αυτό. Στόχος του κ. Τσίπρα, αλλά και μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας είναι να αρχίσει τις προσλήψεις και πάλι το κράτος, να δούμε αυξήσεις στο δημόσιο χωρίς να δικαιολογούνται από την παραγωγικότητα, να μειωθούν οι φόροι στο ελάχιστο (ει δυνατόν να μην πληρώνουμε καθόλου), να μοιραστούν χρήματα σε επιδοτήσεις, κρατικές διαφημίσεις, κλπ. Γενικά, νοσταλγούμε το πάρτι που μας οδήγησε στην καταστροφή. Τέτοια «ανάπτυξη» δεν γίνεται πια να έχουμε μέσα στο ευρώ, διότι κανείς δεν μας δανείζει, ούτε και οι Ευρωπαίοι την αποδέχονται. Οπότε, ο μόνος τρόπος για να εκπληρωθεί το συλλογικό μας όνειρο είναι να τυπώσουμε λεφτά. Και επειδή δεν μπορούμε να τυπώσουμε ευρώ, θα τυπώσουμε δραχμές. Βέβαια, η αγοραστική μας δύναμη θα μειωθεί κατά 2/3, ενώ κανείς δεν θα δέχεται δραχμές στο εξωτερικό σε αντάλλαγμα για πετρέλαιο, τρόφιμα και φάρμακα, αλλά δεν βαριέσαι...
Ν.Μαλεβίτης
Και μολονότι πρόκειται για έναν στόχο που έχουν ήδη δηλώσει ότι αποδέχονται οι Ευρωπαίοι, το πρόβλημα είναι ότι αυτό που εννοούν οι ημέτεροι λαϊκιστές με τον όρο «αναθεώρηση» είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που εννοούν στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο.
Πρώτα απ’ όλα, αυτό που ελάχιστοι επισημαίνουν είναι ότι το Μνημόνιο αναθεωρείται σε κάθε αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, ανά... τρίμηνο περίπου. Αυτό που θέλει η Τρόικα άλλωστε είναι να αποκτήσουμε πρωτογενή πλεονάσματα ώστε να μη χρειαζόμαστε δανεικά για να επιβιώσουμε και να δημιουργήσουμε μία οικονομία ανταγωνιστική ώστε να μπορούμε να σταθούμε μόνοι μας στα πόδια μας, αφού οι αγορές έχουν πάψει να μας χρηματοδοτούν. Το πως θα το πετύχουμε, με τι μείγμα πολιτικής δηλαδή, είναι δικό μας θέμα. Σίγουρα δεν θα το πετύχουμε πάντως προσλαμβάνοντας 100.000 επιπλέον δημοσίους υπαλλήλους, όπως προτείνει ο κ. Τσίπρας και σίγουρα δεν θα το πετύχουμε αν το κράτος αρχίζει και μοιράζει λεφτά (που ούτως ή άλλως δεν έχει) σε επιχειρήσεις των οποίων το πελατολόγιο έχει την εξής μία καταχώρηση: «ελληνικό δημόσιο». Τέτοιου είδους αναθεώρηση και τέτοιου είδους ανάπτυξη δεν πρόκειται ποτέ να εγκρίνουν οι Ευρωπαίοι, διότι έτσι αποκλίνουμε από τον προαναφερθέντα στόχο.
Σε ό,τι αφορά την ύφεση, στις Βρυξέλλες είναι πεπεισμένοι ότι δεν φταίει το Μνημόνιο για το βάθος της. Μνημόνια εφαρμόζουν κι αλλού άλλωστε αλλά τα «μείον έξι» και τα «μείον επτά» μόνο στην Ελλάδα τα βλέπουμε σήμερα. Ο Ρεν θεωρεί ότι αιτίες της βαθύτατης ύφεσης είναι α) η στρεβλή δομή του οικονομικού μας μοντέλου, εξαιτίας της οποίας η Ελλάδα μπήκε σε ύφεση σχεδόν δύο χρόνια πριν υπογραφεί το Μνημόνιο, β) η σκανδαλώδης ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού να εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας και να φέρει εις πέρας ακόμη και τις πιο απλές δεσμεύσεις του και γ) η έλλειψη πολιτικής υποστήριξης για το Πρόγραμμα Προσαρμογής, εξαιτίας της οποίας αφενός μεν οι κυβερνήσεις ακυρώνουν στην πράξη τις μεταρρυθμίσεις που ψηφίζουν, αφετέρου δε η κοινωνία πυροβολεί το ίδιο της το πόδι, με αλλεπάλληλες απεργίες, καψίματα Γερμανικών σημαιών, κλείσιμο λιμανιών και κάνει ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς ώστε να πληγούν οι ατμομηχανές της οικονομίας μας (τουρισμός, εμπόριο, κλπ.).
Παρόλα αυτά, οι Βρυξέλλες θα κάνουν κινήσεις καλής θέλησης, παρατείνοντας ένα χρόνο την προθεσμία που έχουμε για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το όριο του 3%. Έχουν ήδη αυξήσει την κοινοτική συμμετοχή στις δράσεις του ΕΣΠΑ στο 95% και φαίνονται διατεθειμένες να διαθέσουν επιπλέον κονδύλια από τα αυτά που προβλέπονται για την εν εξελίξει Προγραμματική Περίοδο (2007-2013) σε αναπτυξιακά έργα ειδικά για την Ελλάδα (μίνι σχέδιο Μάρσαλ). Το ανέφερε μάλιστα ρητά και η Άνγκελα Μέρκελ στη συνάντηση των G8. Επίσης, μέσα στο καλοκαίρι θα πρέπει να περιμένουμε την έκδοση των πρώτων ευρω-ομολόγων έργων, αλλά και την κεφαλαιακή ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε δεύτερη φάση, πιθανότατη είναι και η έκδοση κανονικών ευρωομολόγων, αφού όμως γίνουν περαιτέρω βήματα οικονομικής ενοποίησης της Ευρώπης. Τέλος, ήδη από τότε που έγινε το κούρεμα του ελληνικού χρέους προς ιδιώτες, άπαντες αναγνώρισαν ότι θα γίνει και κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του διακρατικού χρέους που έχει η Ελλάδα προς τους εταίρους της, επίσης σε μεταγενέστερη φάση.
Αυτή είναι η αναθεώρηση του Μνημονίου στην οποία θα μπορούσε να ελπίζει μία συγκροτημένη και φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση στην Ελλάδα. Όμως εμείς δεν θέλουμε αυτό. Στόχος του κ. Τσίπρα, αλλά και μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας είναι να αρχίσει τις προσλήψεις και πάλι το κράτος, να δούμε αυξήσεις στο δημόσιο χωρίς να δικαιολογούνται από την παραγωγικότητα, να μειωθούν οι φόροι στο ελάχιστο (ει δυνατόν να μην πληρώνουμε καθόλου), να μοιραστούν χρήματα σε επιδοτήσεις, κρατικές διαφημίσεις, κλπ. Γενικά, νοσταλγούμε το πάρτι που μας οδήγησε στην καταστροφή. Τέτοια «ανάπτυξη» δεν γίνεται πια να έχουμε μέσα στο ευρώ, διότι κανείς δεν μας δανείζει, ούτε και οι Ευρωπαίοι την αποδέχονται. Οπότε, ο μόνος τρόπος για να εκπληρωθεί το συλλογικό μας όνειρο είναι να τυπώσουμε λεφτά. Και επειδή δεν μπορούμε να τυπώσουμε ευρώ, θα τυπώσουμε δραχμές. Βέβαια, η αγοραστική μας δύναμη θα μειωθεί κατά 2/3, ενώ κανείς δεν θα δέχεται δραχμές στο εξωτερικό σε αντάλλαγμα για πετρέλαιο, τρόφιμα και φάρμακα, αλλά δεν βαριέσαι...
Ν.Μαλεβίτης