Στην κόψη του ξυραφιού η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη
Kαθώς όπως λέγεται η εξίσωση που βγήκε από τις κάλπες μοιάζει με τετραγωνισμό του κύκλου, δανειστές και εταίροι, αναλυτές και αγορές, θεωρούν ότι η Ελλάδα... βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, αφού μετά την οικονομική καταστροφή απειλείται με πολιτικό χάος, το οποίο θα τη φέρει πιο κοντά στην έξοδό της από το ευρώ. Ενώ η χώρα θα πρέπει με κάποιον τρόπο να σχηματίσει κυβέρνηση, είτε άμεσα (με μια κυβέρνηση συνασπισμού) είτε έμμεσα, έπειτα από έναν δεύτερο γύρο εκλογικής αναμέτρησης, οι εταίροι μας που επεξεργάζονται ένα «plan C» για την Ελλάδα, αλλά και διεθνείς τράπεζες, προετοιμάζονται για την επιστροφή στη δραχμή.
Η Ευρώπη φέρεται ότι επεξεργάζεται ένα «plan C», όπως αποκαλείται, για το ενδεχόμενο να υποχρεωθεί η Ελλάδα να επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα. Σε αυτή την περίπτωση, οι εταίροι επιθυμούν να υπάρξει απόλυτη προστασία των καταθέσεων σε ευρώ δεδομένου ότι πολίτες απ' όλον τον κόσμο που έχουν εμπιστευθεί το κοινό νόμισμα δεν μπορούν να υποστούν απώλειες. Το σχέδιο προβλέπει τη συνύπαρξη των δύο νομισμάτων, με τη διατήρηση στην Ελλάδα των καταθέσεων σε ευρώ, ενώ παράλληλα για όσους το επιθυμούν οι συναλλαγές θα μπορούν πλέον να γίνονται και στο νέο νόμισμα. Σε πολιτικό επίπεδο όλοι απεύχονται μια τέτοια εξέλιξη, καθώς όπως επισημαίνεται ακόμη και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε στο CNBC την πρόθεσή του να κάνει ό,τι χρειαστεί για να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Βέβαια οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι, καθώς ο πανικός που ενδεχομένως να προκληθεί θα μπορούσε να οδηγήσει στη φυγή καταθέσεων οδηγώντας την οικονομία ακόμη περισσότερο σε τέλμα.
Την ίδια στιγμή, ξένες τράπεζες ετοιμάζονται σιωπηρά για την έναρξη διαπραγμάτευσης του νέου ελληνικού νομίσματος, ενώ ορισμένα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα δεν είχαν διαγράψει τη δραχμή από τα συστήματά τους κατά την εισαγωγή του ευρώ και θα είναι έτοιμα με το πάτημα ενός κουμπιού εάν η Ελλάδα αναγκαστεί να επαναφέρει δικά της εθνικά χαρτονομίσματα και κέρματα. Από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης - η οποία γέννησε νομίσματα όπως η εσθονική κορόνα και το τένγκε του Καζακστάν - ως την εισαγωγή του ευρώ, οι τράπεζες απέκτησαν σημαντική εμπειρία ώστε να προετοιμάσουν τα συστήματά τους για νομισματικές αλλαγές. Η σιωπηρή προετοιμασία έχει ξεκινήσει από την έναρξη της κρίσης, είπε ο Χάρτμουτ Γκρόσμαν της ICS Risk Advisors, ο οποίος συνεργάζεται με τράπεζες της Wall Street. «Πολλές επιχειρήσεις, ιδίως στην Ευρώπη, εξετάζουν αυτό το ενδεχόμενο εδώ και κάποιο διάστημα» δήλωσε στο Reuters ο Γκρόσμαν. Σύμφωνα με τους τραπεζίτες πάντως, εάν η Ελλάδα αποχωρήσει από το ευρώ θα επιβάλει σχεδόν σίγουρα συναλλαγματικούς ελέγχους. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν θα ήταν δυνατή η διαπραγμάτευση του νέου νομίσματος. «Τα τμήματα συναλλάγματος θα μπορούσαν να ετοιμαστούν σχετικά γρήγορα. Εξαρτάται από το πώς ακριβώς θα γίνει η έξοδος από το ευρώ» είπε ο Λιούις Ο' Ντόναλντ, υψηλόβαθμο στέλεχος της ιαπωνικής επενδυτικής τράπεζας Nomura. Το μεγαλύτερο πρόβλημα θα ήταν για τις μεγάλες τράπεζες της ευρωζώνης που χρειάζονται ρευστό για τους πολίτες ή τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Θα βρεθούν αντιμέτωπες με το ποιο νόμισμα να χρησιμοποιήσουν ανάλογα με τους νόμους που θα επιβάλει η Ελλάδα για τις διαπραγματεύσεις στο νόμισμά της.
Οι Ελληνες, παρατηρούν οι αναλυτές, ψήφισαν προσφάτως κάτι αδύνατον: να παραμείνουν στο ευρώ χωρίς να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις. Προσπαθώντας να πετύχουν το αδύνατο όμως ίσως συμβεί κάτι που δεν επιθυμούν: η έξοδος από το ευρώ. Η BNP Paribas υπολόγισε πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα συνοδεύεται από μείωση στο ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 20% και από πληθωρισμό της τάξης του 40% ως 50%. Ταυτόχρονα, η εκτίναξη του χρέους θα δημιουργήσει έντονες πολιτικές αναταραχές, εντονότερη ύφεση, υψηλότερη ανεργία και κοινωνική αναταραχή. Το κόστος ανά πολίτη από μια ενδεχόμενη έξοδο μιας αδύναμης χώρας όπως η Ελλάδα υπολογίζεται από την UBS μεταξύ 9.500 και 11.500 ευρώ το πρώτο έτος και 3.000 - 4.000 ευρώ ανά έτος τα επόμενα χρόνια. Ετσι ανέρχεται στο 40% - 50% του ΑΕΠ τον πρώτο χρόνο, σε μία στιγμή που το νέο νόμισμα θα υποτιμηθεί αρχικώς κατά 60%.
Στο επίκεντρο πλέον βρίσκονται οι προειδοποιήσεις για τήρηση των συμφωνηθέντων και οι γερμανικές απειλές για αναστολή της βοήθειας. Η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της αν θέλει να δεχθεί περαιτέρω οικονομική βοήθεια και να παραμείνει στο ευρώ, επανέλαβε την Παρασκευή ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο ανέφερε πως η Ελλάδα θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τo ευρώ εάν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις της. «Είτε θα τηρήσουν το πρόγραμμα και θα λάβουν τη χρηματοδότηση από τις χώρες-μέλη ή θα πρέπει να χρεοκοπήσουν» ανέφερε εξάλλου στο Reuters ανώτατη πηγή στην ευρωζώνη. «Δεν υπάρχει μαγικό φίλτρο που θα λύσει την κρίση χρέους» επεσήμανε από την πλευρά της η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, την ώρα που σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Toluna und Thoering Heer & Partner, «συνέχιση του προγράμματος λιτότητας ή έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη» αποτελεί το ζητούμενο για το 73% της κοινής γνώμης στη Γερμανία.
Σύμφωνα μάλιστα με τον γερμανό υπουργό Οικονομικών, η ευρωζώνη μπορεί να διαχειριστεί το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει η Ελλάδα το ευρώ. «Εχουμε μάθει πολλά τα τελευταία δύο χρόνια και έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε προστατευτικούς μηχανισμούς» ανέφερε ο Σόιμπλε, όπως μεταδίδει το Bloomberg επικαλούμενο συνέντευξή του στην εφημερίδα «Rheinische Post». Το συστημικό ρίσκο έχει εξάλλου μειωθεί, αφού οι ευρωπαϊκές τράπεζες που κατείχαν ελληνικά ομόλογα αξίας 186 δισ. δολαρίων πριν από το πρώτο μνημόνιο μείωσαν την έκθεσή τους (μετά τις πωλήσεις τους στην ΕΚΤ και στην ελεύθερη αγορά, αλλά και μετά το πρόγραμμα ανταλλαγής και το «κούρεμα») μόλις στα 30 δισ. δολάρια σήμερα. Η μεταφορά του ελληνικού χρέους προς την ΕΚΤ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θεωρείται επίσης πως μπορεί να αντιμετωπιστεί πλέον πιο αποτελεσματικά, καθώς η Ευρώπη έχει βελτιώσει αισθητά το «τείχος προστασίας» γύρω από τη χώρα μας.
Πηγή Το Βήμα
