"Ο παραλογισμός, η υπερφορολόγηση και η υπερνομοθέτηση είναι γνώρισμα κοινωνιών στα πρόθυρα της διάλυσης.
Αν θέλουμε να αποφύγουμε αυτή την τύχη, τότε πρέπει να απλοποιηθεί και να κωδικοποιηθεί όλη η νομοθεσία του Ελληνικού κράτους"...
Κύριο ζητούμενο είναι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ τουλάχιστον ως το τέλος του χρόνου.
Η Ελλάδα υλοποίησε σε κάποιο βαθμό το ως τώρα συμφωνηθέν πρόγραμμα Λιτότητας, και οι Έλληνες ψήφισαν την συνέχιση της προσπάθειας αυτής, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν είχε καμία προοπτική ανάπτυξης, και μέσω του... οικονομικού “πειράματος της εσωτερικής υποτίμησης” (με οριζόντιες περικοπές και υπερφορολόγηση), απεδείχθη ότι αυτό σκοτώνει την οικονομία η οποία ήδη έχει στη διετία υποστεί μείωση 20% του ΑΕΠ κάτω από τα επίπεδα του 2009.
Είναι πρωταρχικό να λάβει η Ελλάδα “ανάσα” ώστε να υλοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, μέσα σε ένα περιβάλλον ανάπτυξης, παρά σε μια συρρικνούμενη οικονομία.
Αν αυτό δεν γίνει έγκαιρα αντιληπτό από τους εταίρους μας, τότε σίγουρα μέχρι το τέλος του χρόνου θα αντιμετωπίσουμε ανθρωπιστική κρίση, έξαρση της εγκληματικότητας, και θα επακολουθήσουν αναταραχές που θα μπορούσαν πιθανόν να αποσταθεροποιήσουν ολόκληρη την νοτιοανατολική Ευρώπη, και πιθανόν και την Ανατολική Μεσόγειο. Η διάλυση της Ελλάδας μέσω της κατάρρευσης της οικονομίας της θα μπορούσε να επιταχύνει φαινόμενα γεωπολιτικής αποσταθεροποίησης και συρράξεων της ευρύτερης περιοχής.
Ειδικά ενόψει τόσο των επεκτατικών βλέψεων των βόρειων και ανατολικών γειτόνων της Ελλάδας, το εξαιρετικά ευαίσθητο για τις σχέσεις μας με την Τουρκία θέμα της ΑΟΖ ανατολικά της Ρόδου, τις εσωτερικές αναταραχές της Συρίας, την επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ και την Κύπρο λόγω των ενεργειακών αποθεμάτων της γεωγραφικής περιοχής μας, όσο και την επικράτηση Ισλαμιστικών καθεστώτων στη Βόρεια Αφρική, η αποσταθεροποίηση δεν είναι πλέον διόλου στα πλαίσια της “α-πιθανότητας”.
Συγκεκριμένα σημαντικότερα τα θέματα προς άμεση επίλυση για την παραμονή μας στο ευρώ και κατ’ επέκταση και στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην πορεία της για δημοσιονομική ένωση (fiscal union), είναι:
1. Έλλειψη ρευστότητας -
Πρόβλημα: Δεν υπάρχει πλέον χρόνος για χάσιμο. Η οικονομία έχει μείνει χωρίς οξυγόνο. Στις προηγούμενες 100 ημέρες η ελληνική οικονομία επιζεί με την προϋπάρχουσα ρευστότητα. Η μείωση των φορολογικών εσόδων κατά 30% αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι ιδιώτες, αντιμετωπίζουν πρόβλημα μετρητών. Η κατακόρυφη μείωση των εμπορικών συναλλαγών, όσο και οι επιπτώσεις των εμποδίων εξαγωγών ή και εισαγωγών ενισχύει το αρνητικό αυτό φαινόμενο.
Στο παρόν η εγκρισιμότητα επιχειρηματικών δανείων βρίσκεται κάτω από 25%, με προϋπόθεση εγγυήσεων με ακίνητα αξίας μεγαλύτερης από το 120% του αιτούμενου δανείου. Επιπλέον, επιτόκια πάνω από 10% σε νόμισμα τόσο σκληρό όσο το ευρώ είναι απαγορευτικά.
Εν μέσω της “σχεδιασμένης εσωτερικής υποτίμησης” που λαμβάνει χώρα στην οικονομία, καλείται μια επιχείρηση που, για παράδειγμα, θα λάβει δάνειο 1 εκατ. ευρώ για αγορά παγίων τα οποία θα έχουν υποτιμηθεί στις 700 χιλ. ευρώ μετά από 3 χρόνια (λόγω της υποτίμησης), ενώ θα κληθεί να πληρώσει περισσότερα από 1,3 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή του δανείου στην τριετία. Η εξίσωση δεν είναι υλοποιήσιμη.
Κατά βάσην είναι ανέφικτο να χρηματοδοτηθεί σήμερα μια νέα δραστηριότητα στην Ελλάδα, και να επιφέρει επιστροφή των επενδυμένων κεφαλαίων επαρκή για να αποπληρώσει το επιχειρηματικό δάνειο που αυτή απαιτεί. Την ίδια στιγμή ο καταναλωτικός δανεισμός έχει σχεδόν σταματήσει, με εγκρίσεις μικρότερες του 15% επί των αιτημάτων δανεισμού, ενώ και τα αιτήματα έχουν μειωθεί σημαντικά ακριβώς λόγω της επίγνωσης της χαμηλής εγκρισιμότητας.
Αυτός είναι άλλος ένας φαύλος κύκλος απομόχλευσης της οικονομίας, που επιτυγχάνεται λόγω του “πειράματος της εσωτερικής υποτίμησης” που επιχειρείται στην Ελλάδα.
Για τη γερμανική οικονομία, συγκριτικά, η εγκρισιμότητα αιτημάτων επιχειρηματικών δανείων πλησιάζει το 90%, ενώ το ετήσιο επιτόκιο δανεισμού βρίσκεται κοντά στο 2,8%-3%.
Προσθέτοντας δυσκολία στο όλο εγχείρημα, οι συντελεστές άμεσης και έμμεσης φορολόγησης έχουν αυξηθεί εκθετικά, με το ΦΠΑ να ανεβαίνει από 18% στο 23% εν μέσω της τρέχουσας ύφεσης (27,8% αύξηση φορολόγησης), ενώ οι φόροι στα καύσιμα ξεπερνούν το 55% της τιμής τους. Από την άλλη πλευρά η άμεση φορολόγηση του 45% των κερδών κάνει οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα μη ελκυστική, πλην πολυεθνικών που εξάγουν τα κέρδη τους και πληρώνουν μόνο 20% σε αυτά που δεν κρύβουν με transfer pricing.
Ένα πλάνο που θα πρέπει λογικά να συζητείται με την Τρόικα, θα είναι να “πέσουν” στην αγορά 6 δισ. ευρώ που χρωστά το ελληνικό κράτος σε ιδιώτες προμηθευτές, ή και κάποιο άλλο αντίστοιχο ποσόν σε έργα υποδομής, που όμως ίσως θα εξατμιστούν σε υπερτιμολογήσεις και ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς. Είναι βέβαιο ότι αυτές οι προσεγγίσεις δεν επαρκούν για να επαναφέρουν τη ρευστότητα στην οικονομία.
Η παρακράτηση ΦΠΑ από τις εφορίες, για επενδύσεις σε επιχειρήσεις και πάγια, στραγγαλίζει διαφορετικά υγιείς επιχειρήσεις, και η υπερφορολόγηση ξεπερνάει την φοροδοτική ικανότητα τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των φυσικών προσώπων. Την ίδια στιγμή η σπατάλη, το υπερβάλλον προσωπικό σε άχρηστες υπηρεσίες του δημοσίου, τα γραφειοκρατικά εμπόδια, και η διαφθορά, καταπνίγουν οποιαδήποτε προσπάθεια της ιδιωτικής οικονομίας να παράγει υπεραξίες και κατά συνέπεια ρευστότητα και μετρητά.
Όσα χρήματα και να πέσουν στην οικονομία, αν αυτή δεν γίνει αποτελεσματική στην αξιοποίηση κεφαλαίων και στη απόδοσή τους, θα καταλήξουμε πάλι στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.
2. Ανεργία
Πρόβλημα: Πάνω από 1,3 εκατ. καταγεγραμμένοι άνεργοι σήμερα, συν περισσότεροι από 200 χιλ. αυτοαπασχολούμενοι που πλέον δεν έχουν εισόδημα ή το εισόδημά τους είναι αμελητέο. Σύνολο 1,5 εκατ. δεν μπορούν να βγάλουν τα προς το ζειν, λόγω της συρρικνούμενης οικονομίας, που συνεπάγονται οι πολιτικές “εσωτερικής υποτίμησης” και η υπερφορολόγηση στα εισοδήματα, στην ακίνητη περιουσία, και στην κατανάλωση.
Από το σύνολο 4,5 εκατ. δυνητικά εργαζόμενων στην ελληνική οικονομία, το 1 εκατ. εργάζεται για το στενό δημόσιο τομέα, ή σε δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, 1,5 εκατ. είναι άνεργοι, και τα υπόλοιπα 2 εκατομμύρια καλούνται να δημιουργήσουν την υπεραξία και τον πλούτο για να στηρίξουν ολόκληρη την οικονομία, και να αποδώσουν τα φορολογικά έσοδα στο κράτος.
Είναι πρωταρχικό να αυξηθεί ο αριθμός εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας το ταχύτερο δυνατόν, καθώς το τωρινό επίπεδο φορολόγησης επιταχύνει το ρυθμό απώλειας θέσεων εργασίας στο ρυθμό των -50 χιλ. θέσεων ανά μήνα. Η γραφειοκρατία και το σημερινό επίπεδο διαφθοράς εμποδίζουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για να αντικαταστήσουν όσες χάνονται. Με το υπερβάλλον κόστος των εισφορών στο 55% των μικτών αποδοχών των εργαζόμενων, και κόστος ζωής τέτοιο που να απαιτεί ένα ελάχιστο καθαρό εισόδημα τουλάχιστον 800 ευρώ ανά μήνα, είναι απίθανο να επιτευχθεί η αναζωογόνηση της αγοράς εργασίας, όσο και αν πέσουν οι εικονικοί ελάχιστοι μισθοί, που όμως δεν επαρκούν για την επιβίωση ενός εργαζόμενου.
3. Διαφθορά
Πρόβλημα: Τουλάχιστον κατά 6% υψηλότερο ΑΕΠ θα ήταν εφικτό αν η διαφθορά στην καθημερινότητα της επαφής του πολίτη με το κράτος εξέλειπε. Νόμοι που προστατεύουν τις παραβατικές συμπεριφορές της διαφθοράς, έχουν ψηφιστεί στα τελευταία χρόνια και ισχύουν σήμερα. Απαγορεύεται, για παράδειγμα, η αποδοχή ηχογραφημένων και μαγνητοσκοπημένων στοιχείων στο δικαστήριο, για υποθέσεις διαφθοράς ή παραβατικής συμπεριφοράς που αφορούν στους δημοσίους λειτουργούς και το πολιτικό προσωπικό. Επίσης οι ποινές που προβλέπει ο νόμος είναι πολύ χαμηλές, και δεν υπάρχει πρόβλεψη για την αποφυγή της παραγραφής πριν τελεσιδικήσει μια υπόθεση, λόγω της εξαιρετικής καθυστέρησης που παρουσιάζει η δικαιοσύνη στην απονομή της.
Αυτά προκαλούν σε εμάς τους Έλληνες την αίσθηση της έλλειψης δικαίου, και τελικά υποστηρίζει την διαφθορά.
Αν αυτοί οι νόμοι καταργηθούν, και οι αυτόματες ελάχιστες ποινές για τους παραβάτες διευκολύνουν τους Δικαστές στην απονομή της δικαιοσύνης, όπως και οι ποινές της διαφθοράς αυξηθούν, και παρέχεται άσυλο στους καταδότες (whistle-blower protection), τότε μπορεί πολύ σύντομα η διαφθορά να συρρικνωθεί.
4. Γραφειοκρατία
Πρόβλημα: τουλάχιστον 6,7% του ΑΕΠ κοστίζει η γραφειοκρατία στην Ελλάδα, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι λιγότερο από 3,5% και βαίνει μειούμενος λόγω ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Με αποκορύφωμα τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ) των 18.000 σελίδων, η νόμιμη έκδοση αδείας από το κράτος για να κάνει κάποιος οτιδήποτε στην Ελλάδα, είναι μια άσκηση στην αναποτελεσματικότητα του συνολικού θεσμικού συστήματος.
Η ανάπτυξη στραγγαλίζεται τόσο από τον ΚΒΣ, όσο και από τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό, τις εμπλοκές των Δασαρχείων χωρίς ξεκάθαρο δασικό χάρτη, και σε μια κατ’ εξοχήν τουριστικά αξιοποιήσιμη χώρα, οι επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας τουρισμό εν μέσω γενικότερα υποβαθμισμένων υποδομών ύπαιθρο είναι οικονομικά ασύμφορη. Συνδυαστικά με την διακριτική ευχέρεια των δημοσίων λειτουργών να καθυστερούν ή να εμποδίζουν τις επενδύσεις άκοπα, και χωρίς επιπτώσεις, η ανάπτυξη είναι δέσμια στα ιδιοτελή συμφέροντα του εκάστοτε διεφθαρμένου δασάρχη, πολεοδόμου, ή άλλου κρατικού ελεγκτή, χωρίς ξεκάθαρες οδηγίες για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του επενδυτή.
Μοναδική λύση είναι η κατάργηση πιθανόν και περισσότερων του 70% των διατάξεων και νόμων που διέπουν την κρατική αδειοδότηση για κάθε σχεδόν ιδιωτική δραστηριότητα. Υπάρχουν π.χ. ακόμη νόμοι που επιβάλλουν την έκδοση άδειας κυκλοφορίας για ποδήλατα, καθιστούν αυθαίρετο και κατεδαφιστέο ένα διαμέρισμα που η εσωτερική του διαρρύθμιση δεν ανταποκρίνεται επακριβώς στα σχέδια που κατέθεσε ο μηχανικός πριν 30 χρόνια. Υπάρχουν ακόμη νόμοι που υποχρεώνουν τον επιχειρηματία να κάνει τον κλητήρα μεταφέροντας χαρτιά και παράβολα από μια υπηρεσία του δημοσίου σε μια άλλη και πάλι πίσω, και πάλι πίσω ad nauseum για μια απλή μεταφορά έδρας στο διπλανό οικοδομικό τετράγωνο, λες και δεν έχει κάτι καλύτερο να κάνει. Υπάρχουν νόμοι που υποχρεώνουν μια βιοτεχνία αρτοσκευασμάτων να διαθέτει μια τουαλέτα για κάθε 150 οκάδες αρτοσκευάσματα που παράγει ημερησίως (1 οκά = 1,2829 kg. Φανταστείτε μια βιοτεχνία παραγωγής 20 τόνων κρουασάν και μπισκότων ημερησίως με 104 τουαλέτες για προσωπικό 60-70 ατόμων σε 2 βάρδιες) και της απαγορεύουν να δουλεύει νυχτερινή βάρδια.
Υπάρχουν ακόμη νόμοι που υποχρεώνουν τους ψαροντουφεκάδες να κουβαλούν επάνω τους, υποβρύχια, το χάρτινο βιβλιαράκι αδείας ερασιτεχνικής αλιείας που υποχρεούνται να εκδώσουν στο λιμεναρχείο.
Ο παραλογισμός, η υπερφορολόγηση και η υπερνομοθέτηση είναι γνώρισμα κοινωνιών στα πρόθυρα της διάλυσης. Αν θέλουμε να αποφύγουμε αυτή την τύχη, τότε πρέπει να απλοποιηθεί και να κωδικοποιηθεί όλη η νομοθεσία του Ελληνικού κράτους.
Αυτά τα παραπάνω προβλήματα πρέπει να λύσει με άμεσο και πειστικό τρόπο η σημερινή κυβέρνηση, και αυτό πρέπει να το κάνει με γρήγορα και αποφασιστικά βήματα που θα επιτείνουν την εμπιστοσύνη που της έδειξε το εκλογικό σώμα.
Αν ανταποκριθεί, τότε θα επανακτήσει την αξιοπιστία του το κράτος, και η επιστροφή στην ευμάρεια θα είναι εφικτή. Διαφορετικά, όσα πακέτα στήριξης και δανεισμού και αν στείλει η Ευρωπαϊκή δημοσιονομική ένωση (fiscal union) στην Ελλάδα, θα παραμείνουμε στην πτωτική πορεία μας ώσπου να διαλυθούμε ως κοινωνία και οικονομία ολοκληρωτικά.
Άγ.Βεγούτης
