Όλη αυτή η ιστορία με τα μνημόνια και το δίλημμα του ευρώ μου φαίνεται εκτός τόπου και χρόνου.
Διότι στην πραγματικότητα δεν θίγουν εκείνα που πρέπει να αλλάξουν ώστε να έχουμε ελπίδες ουσιαστικής ανάκαμψης.
Το πρώτο που θα περίμενα πλέον από όλα τα κόμματα, μηδενός εξαιρουμένου, θα ήταν οργανωμένα σχέδια για την πάταξη της... φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας.
Η τελευταία υπολογίζεται σε περίπου 60 δισ. ευρώ, άρα αν έστω το μισό πέρναγε μέσα στην… κανονική οικονομία και φορολογείτο (με έναν λογικό συντελεστή 20%) θα είχαμε αύξηση του ΑΕΠ κατά 30 δισ. και αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 6 δισ. ευρώ!
Είναι δε ευνόητο ότι οι αριθμοί αυτοί θα άλλαζαν ριζικά τους συσχετισμούς και στο σκέλος του χρέους (εφόσον υπολογίζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ) και στο σκέλος του ελλείμματος, αυξάνοντας τα κρατικά έσοδα.
Πέραν αυτών -και τούτη τη σημείωση την κάνω ειδικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, που αναφέρεται περισσότερο από άλλα κόμματα στην «κοινωνική δικαιοσύνη» και στην «ανακατανομή του πλούτου»-, αν δεν παταχθούν η φοροδιαφυγή και η παραοικονομία, ούτε κοινωνική δικαιοσύνη μπορούμε να έχουμε, ούτε ανακατανομή του πλούτου.
Διότι για να γίνουν αυτά πρέπει το κράτος να ξέρει, με στοιχεία, ποιος είναι ο πλούσιος και ποιος ο φτωχός! Κάτι που ουδόλως δύναται να γνωρίζει σήμερα!
Όμως, κανένα κόμμα δεν έχει καταθέσει συγκροτημένες προτάσεις για το πιο καυτό ζήτημα από… καταβολής του ελληνικού κράτους! Ούτε καν ο ΣΥΡΙΖΑ, από τον οποίο θα περίμενα την πλέον «δυναμική» και οργανωμένη τοποθέτηση.
Το δεύτερο θέμα αφορά αυτήν καθεαυτήν τη λειτουργία του κράτους.
Όχι απλώς τους υπεράριθμους ή εκείνους που έχουν τα μεγάλα προνόμια και τα επιδόματα. Αφορά την αξιοκρατική αξιολόγηση των υπαλλήλων στο Δημόσιο, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στις ΔΕΚΟ, αφορά τη μηχανοργάνωση και την αναδιοργάνωση του κράτους, αφορά την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, της αδιαφορίας και βεβαίως της διαφθοράς.
Ούτε γι' αυτά όμως έχουμε δει οργανωμένο σχέδιο από κάποιο κόμμα!
Το τρίτο κακό αφορά το πολιτικό σύστημα και τα κόμματα, όπως επίσης και την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Συντάγματος, προς όφελος της χώρας. Έχει δε στοιχεία πρακτικά αλλά και στοιχεία εξευμενισμού της κοινής γνώμης.
Δεν υπάρχει λόγος να έχουμε 300 βουλευτές. Δεν υπάρχει λόγος να έχουμε ταύτιση μεταξύ της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Δεν υπάρχει λόγος να χρηματοδοτούνται με τεράστια ποσά τα κόμματα, όπως δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζεται η ύπαρξη «ειδικών προνομίων» για τους πολιτικούς, είτε αυτό αφορά συντάξεις, είτε νόμους περί ευθύνης υπουργών, είτε τον διορισμό «κολλητών» στα γραφεία της Βουλής με προνομιακούς μισθούς.
Κι όμως, κανένα κόμμα δεν έχει σπεύσει να καταθέσει ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων για το πολιτικό σύστημα και την αναθεώρηση του Συντάγματος, σε θέματα που κατά την άποψή μου αφορούν την ίδια τη «λειτουργία» της χώρας.
Υπάρχει κι ένα τελευταίο «κακό» που πρέπει να διορθωθεί κι αφορά τη λειτουργία της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» στην Ελλάδα, θέμα το οποίο κάποιοι επιλέγουν να αγνοούν συστηματικά, λες και δεν έπαιξε ρόλο στο γεγονός ότι η χώρα «δεν παράγει» δεν είναι «ανταγωνιστική» και είναι «κρατικοδίαιτη».
Μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα έχει πάθει σήψη από την αλληλεπίδρασή του με το διεφθαρμένο κρατικό σύστημα. Έχει μάθει στις επιδοτήσεις, στις μίζες, στη διαφθορά, στην κρατική προστασία, στη φοροαποφυγή και στην εισφοροδιαφυγή.
Το κυριότερο, δε, είναι ότι έχει ποτιστεί από τη νοοτροπία του εύκολου κέρδους, της αρπαχτής, της προχειρότητας, πολύ συχνά της εκμετάλλευσης του πελάτη και του εργαζομένου!
Ωστόσο, στην πράξη αυτό το «κακό» είναι συνέπεια των άλλων. Αν υπήρχε σταθερό πλαίσιο λειτουργίας, αν υπήρχε αποτελεσματική δικαιοσύνη και εφαρμογή των νόμων, αν η Πολιτεία λειτουργούσε και ήλεγχε με ορθό τρόπο, τότε και ο επιχειρηματίας θα λειτουργούσε αντίστοιχα, όπως σε άλλες χώρες του κόσμου.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει. Αυτή η άθλια εικόνα της Ελλάδας δεν έχει σχέση με πλαστά διλήμματα για το ευρώ ή για τα μνημόνια, έχει όμως μεγάλη σχέση με το πώς φτάσαμε ως εδώ και τι πρέπει να γίνει για να ξεφύγουμε από την κινούμενη άμμο στην οποία βούλιαξε ήδη ως τον λαιμό η χώρα.
Μια συζήτηση γι' αυτά τα καυτά προβλήματα θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να γίνει με τους εταίρους μας, ακόμη και ως επιχείρημα για μεγαλύτερη πίστωση χρόνου.
Αλλά ποιος ασχολείται; Φοβάμαι ότι τα δύο κόμματα που κυριάρχησαν επί δεκαετίες φοβούνται να ανοίξουν τέτοιες πληγές κι ότι οι νεότερες δυνάμεις δεν θέλουν να «ανησυχήσουν» το νεοπαγές κοινό τους.
Είναι πολύ πιο εύκολο, τελικά, όχι μόνο για τους πολιτικούς, αλλά και για τους ψηφοφόρους να ασχολούνται με θέματα «απλά», με διλήμματα εύπεπτα, με ελπίδες φρούδες, παρά με την ουσία.
Η ουσία όμως είναι μία: Η Ελλάδα έγινε ο αδύνατος κρίκος του ευρώ εξαιτίας των εγγενών αδυναμιών της. Κι αν αυτές δεν αλλάξουν, δεν πρόκειται να ανακάμψει, είτε μείνει είτε φύγει από το ευρώ, όσες εκλογές κι αν γίνουν.
Γ.Παπανικολάου
