Η κυβέρνηση επιδίωξε στο πλαίσιο της επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου ΙΙ την επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Όμως, το αποτέλεσμα δεν δικαιώνει την επιλογή, τουλάχιστον προς το παρόν...
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Eurogroup Ζ.Κλ. Γιούνκερ στην Αθήνα, τον περασμένο Αύγουστο, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλός του είχε προκαλέσει προβληματισμό σε Έλληνες συνομιλητές του.
Ο λόγος δεν ήταν άλλος από τη διατύπωση της άποψης ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να λάβει επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας για να συμβάλει εν μέρει στην... κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που θα άφηνε το άτυπο, τότε, ελληνικό αίτημα για δημοσιονομική επιμήκυνση κατά δύο χρόνια, έως και το 2016.
Το περιστατικό δείχνει ότι ακόμη και τότε οι εταίροι και δανειστές μας ήξεραν τι ακριβώς ήθελαν.
Αντίθετα, εμείς μιλούσαμε γενικά και αόριστα περί διετούς επιμήκυνσης, χωρίς να έχουμε κάτι συγκεκριμένο κατά νου.
Πιθανόν σε αυτό συνέβαλε κι η σύγχυση που δημιουργήθηκε από στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Τα τελευταία υπεραμύνονταν της άποψης ότι το πακέτο των μέτρων λιτότητας θα έπρεπε να είναι εμπροσθοβαρές για να ενισχυθεί η αξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό και για να τελειώνει με τη δημοσιονομική προσαρμογή μια ώρα αρχύτερα.
Το ίδιο επιθυμούσαν και οι δανειστές.
Δεν ήταν λοιπόν δύσκολο για τους δανειστές να ασπαστούν το ελληνικό ασαφές αίτημα για επιμήκυνση, παρά τους θεατρινισμούς ορισμένων, π.χ. Γερμανών, που δυσφορούσαν για τη δημοσιοποίησή του, από τη στιγμή όπου το πακέτο λιτότητας θα ήταν εμπροσθοβαρές.
Κοινώς, οι περισσότερες από τις προβλεπόμενες περικοπές και αυξήσεις φόρων θα έμπαιναν σε εφαρμογή το 2013 και θα ολοκληρώνονταν το 2014.
Όπερ και εγένετο.
Τα δημοσιονομικά μέτρα λιτότητας που επιβάλλονται το 2013 ανέρχονται σε 11 δισ. ευρώ περίπου και είναι παρόμοια σε μέγεθος με εκείνα του οικονομικού προγράμματος που λήγει το 2014 χωρίς την επιμήκυνση.
Με άλλα λόγια, η επιμήκυνση αφορά τη χρονική επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 4,5% το 2016 αντί του 2014, χωρίς όμως ταυτόχρονη ισόρροπη κατανομή των περιοριστικών μέτρων μέχρι το 2016.
Ακόμη χειρότερα, το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο προβλέπει νέο πακέτο μέτρων άνω των 4 δισ. ευρώ την περίοδο 2015-2016.
Το κερασάκι στην τούρτα είναι η ύφεση, που αποδεικνύεται βαθύτερη της προβλεπόμενης, με αποτέλεσμα να δικαιολογεί τη χρονική επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής που προβλέπει το μνημόνιο ΙΙ.
Δεν είναι προφανώς το αποτέλεσμα που επιθυμούσαν αρκετοί στην κυβέρνηση.
Όμως, όπως στρώσει κανείς θα κοιμηθεί, ιδίως αν δεν έχει ξεκάθαρη στρατηγική στο θέμα της δημοσιονομικής επιμήκυνσης.
Έχουμε λοιπόν φθάσει στο σημείο η χώρα να εφαρμόζει μέτρα λιτότητας που είναι συμβατά με το πρόγραμμα που έληγε το 2014 χωρίς την επιμήκυνση.
Ακόμη, χρειάζονται επιπρόσθετα μέτρα τη διετία 2015-2016 και να κληθεί εκ νέου να αναλάβει επιπλέον δεσμεύσεις έναντι των δανειστών, εκχωρώντας εθνική κυριαρχία.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της επιμήκυνσης και τη φερεγγυότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Αναρωτιέται λοιπόν κανείς μήπως θα έπρεπε, ως χώρα, να διευκολύνουμε τους πιστωτές παραιτούμενοι της διετούς επιμήκυνσης.
Πολύ περισσότερο όταν οι δανειστές δεν μπορούν να αποφύγουν την ανάληψη πρωτοβουλιών για την αποκατάσταση της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους αν θέλουν να συνεχίσουν να χρηματοδοτεί το ΔΝΤ την Ελλάδα.
Όμως, αυτά παθαίνουν εκείνοι που δεν έχουν ξεκάθαρη στρατηγική.
Dr. Money
Όμως, το αποτέλεσμα δεν δικαιώνει την επιλογή, τουλάχιστον προς το παρόν...
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Eurogroup Ζ.Κλ. Γιούνκερ στην Αθήνα, τον περασμένο Αύγουστο, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλός του είχε προκαλέσει προβληματισμό σε Έλληνες συνομιλητές του.
Ο λόγος δεν ήταν άλλος από τη διατύπωση της άποψης ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να λάβει επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας για να συμβάλει εν μέρει στην... κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που θα άφηνε το άτυπο, τότε, ελληνικό αίτημα για δημοσιονομική επιμήκυνση κατά δύο χρόνια, έως και το 2016.
Το περιστατικό δείχνει ότι ακόμη και τότε οι εταίροι και δανειστές μας ήξεραν τι ακριβώς ήθελαν.
Αντίθετα, εμείς μιλούσαμε γενικά και αόριστα περί διετούς επιμήκυνσης, χωρίς να έχουμε κάτι συγκεκριμένο κατά νου.
Πιθανόν σε αυτό συνέβαλε κι η σύγχυση που δημιουργήθηκε από στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Τα τελευταία υπεραμύνονταν της άποψης ότι το πακέτο των μέτρων λιτότητας θα έπρεπε να είναι εμπροσθοβαρές για να ενισχυθεί η αξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό και για να τελειώνει με τη δημοσιονομική προσαρμογή μια ώρα αρχύτερα.
Το ίδιο επιθυμούσαν και οι δανειστές.
Δεν ήταν λοιπόν δύσκολο για τους δανειστές να ασπαστούν το ελληνικό ασαφές αίτημα για επιμήκυνση, παρά τους θεατρινισμούς ορισμένων, π.χ. Γερμανών, που δυσφορούσαν για τη δημοσιοποίησή του, από τη στιγμή όπου το πακέτο λιτότητας θα ήταν εμπροσθοβαρές.
Κοινώς, οι περισσότερες από τις προβλεπόμενες περικοπές και αυξήσεις φόρων θα έμπαιναν σε εφαρμογή το 2013 και θα ολοκληρώνονταν το 2014.
Όπερ και εγένετο.
Τα δημοσιονομικά μέτρα λιτότητας που επιβάλλονται το 2013 ανέρχονται σε 11 δισ. ευρώ περίπου και είναι παρόμοια σε μέγεθος με εκείνα του οικονομικού προγράμματος που λήγει το 2014 χωρίς την επιμήκυνση.
Με άλλα λόγια, η επιμήκυνση αφορά τη χρονική επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 4,5% το 2016 αντί του 2014, χωρίς όμως ταυτόχρονη ισόρροπη κατανομή των περιοριστικών μέτρων μέχρι το 2016.
Ακόμη χειρότερα, το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο προβλέπει νέο πακέτο μέτρων άνω των 4 δισ. ευρώ την περίοδο 2015-2016.
Το κερασάκι στην τούρτα είναι η ύφεση, που αποδεικνύεται βαθύτερη της προβλεπόμενης, με αποτέλεσμα να δικαιολογεί τη χρονική επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής που προβλέπει το μνημόνιο ΙΙ.
Δεν είναι προφανώς το αποτέλεσμα που επιθυμούσαν αρκετοί στην κυβέρνηση.
Όμως, όπως στρώσει κανείς θα κοιμηθεί, ιδίως αν δεν έχει ξεκάθαρη στρατηγική στο θέμα της δημοσιονομικής επιμήκυνσης.
Έχουμε λοιπόν φθάσει στο σημείο η χώρα να εφαρμόζει μέτρα λιτότητας που είναι συμβατά με το πρόγραμμα που έληγε το 2014 χωρίς την επιμήκυνση.
Ακόμη, χρειάζονται επιπρόσθετα μέτρα τη διετία 2015-2016 και να κληθεί εκ νέου να αναλάβει επιπλέον δεσμεύσεις έναντι των δανειστών, εκχωρώντας εθνική κυριαρχία.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της επιμήκυνσης και τη φερεγγυότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Αναρωτιέται λοιπόν κανείς μήπως θα έπρεπε, ως χώρα, να διευκολύνουμε τους πιστωτές παραιτούμενοι της διετούς επιμήκυνσης.
Πολύ περισσότερο όταν οι δανειστές δεν μπορούν να αποφύγουν την ανάληψη πρωτοβουλιών για την αποκατάσταση της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους αν θέλουν να συνεχίσουν να χρηματοδοτεί το ΔΝΤ την Ελλάδα.
Όμως, αυτά παθαίνουν εκείνοι που δεν έχουν ξεκάθαρη στρατηγική.
Dr. Money
