Οταν έχεις απέναντί σου μια ελληνική κυβέρνηση -οποιασδήποτε απόχρωσης κυβέρνηση, τελικά δεν έχει σημασία-, δεν μπορείς ποτέ να χαλαρώσεις, να θεωρήσεις, τέλος πάντων, ότι τα πράγματα θα κυλήσουν κατά το αναμενόμενο, χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις και ανεπιθύμητες περιπλοκές, που οφείλονται σε λανθασμένους χειρισμούς, παραλείψεις και προχειρότητα στη λήψη ακόμη και των πλέον σημαντικών αποφάσεων.
Από ό,τι φαίνεται, εδώ το αναπάντεχο είναι ο κανόνας και ... ομαλότητα αποτελεί την εξαίρεση. Οταν έκλεισε πριν από λίγες ημέρες ο κύκλος των αποφάσεων του Eurogroup, που άνοιγε το δρόμο για να εκταμιευθούν οι επόμενες δόσεις του προγράμματος στήριξης προς την Ελλάδα, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η κυβέρνηση συνεργασίας, παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις, τις υπαναχωρήσεις, τις ανατροπές ισορροπιών και τα σκαμπανεβάσματα, κατόρθωσε σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να θέσει δύσκολους στόχους και να τους επιτύχει. Αυτό έπρεπε κανείς να της το αναγνωρίσει. Ακόμη και αν δεν συμφωνούσε με την πολιτική της, δεν μπορούσε παρά να διαπιστώσει ότι τηρούσε μια στοιχειώδη συνέπεια.
Στην πραγματικότητα, όμως, ουδεμία ψευδαίσθηση μπορεί να διατηρηθεί για πάντα. Διότι η σκληρή αλήθεια του φορολογικού νομοσχεδίου έρχεται να διαλύσει οποιαδήποτε πλάνη περί ίχνους, έστω, αποτελεσματικότητας μπορούσε να υπάρξει και να αποδείξει ότι, όταν ανοίξεις το καλοτυλιγμένο κουτί, δεν υπάρχει τίποτε περισσότερο από τη συνηθισμένη αποφορά της προχειρότητας, της ανικανότητας και των εύκολων προσεγγίσεων.
Αυτές τις ημέρες ακούσαμε το εξής ιλαροτραγικό: Το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμενόταν χρόνια και προετοιμαζόταν μήνες, θα ξανασχεδιαστεί μέσα σε λίγες ημέρες, ώστε να προλάβει τις προθεσμίες συμβατότητας με τις δανειακές μας υποχρεώσεις.
Να θυμίσουμε ότι αυτό το νομοσχέδιο είχε προκύψει έπειτα από πολλά χρόνια άκαρπης προσπάθειας να συλληφθεί η φοροδιαφυγή, ύστερα από πολλά άλλα νομοσχέδια, τα οποία αποδείχθηκαν προβληματικά, και κυρίως έπειτα από μια κρατική χρεοκοπία, η οποία κατέστησε πρώτη προτεραιότητα εθνικής επιβίωσης το να μπει τάξη στα δημόσια οικονομικά με ένα φορολογικό σύστημα που θα είναι αποτελεσματικό, γιατί οι αρχές και η δομή του θα είναι σεβαστές από εχθρούς και φίλους. Αντ' αυτού καταλήξαμε σε ένα κατασκεύασμα που απέχει από το να απλοποιεί τη φορολογία και να διευκολύνει την είσπραξη των φόρων, αλλά το σημαντικότερο από όλα είναι ότι η μόνη αρχή στην οποία στηρίχθηκε η «κατασκευή» του είναι η κλασική ελληνική φορολογική οδηγία: «Αρπάξτε ό,τι μπορείτε από όσους δεν μπορούν να κρυφτούν».
Το νομοσχέδιο απορρίφθηκε πριν προλάβει να φθάσει στη Βουλή, αλλά το τραγικό είναι ότι χάνουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε ένα ουσιαστικό φορολογικό σύστημα, ακόμη και όταν μας έχουν καλύψει πλήρως η στάχτη και τα συντρίμμια από την καταστροφή που προκαλεί η κρίση.
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ
Από ό,τι φαίνεται, εδώ το αναπάντεχο είναι ο κανόνας και ... ομαλότητα αποτελεί την εξαίρεση. Οταν έκλεισε πριν από λίγες ημέρες ο κύκλος των αποφάσεων του Eurogroup, που άνοιγε το δρόμο για να εκταμιευθούν οι επόμενες δόσεις του προγράμματος στήριξης προς την Ελλάδα, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η κυβέρνηση συνεργασίας, παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις, τις υπαναχωρήσεις, τις ανατροπές ισορροπιών και τα σκαμπανεβάσματα, κατόρθωσε σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να θέσει δύσκολους στόχους και να τους επιτύχει. Αυτό έπρεπε κανείς να της το αναγνωρίσει. Ακόμη και αν δεν συμφωνούσε με την πολιτική της, δεν μπορούσε παρά να διαπιστώσει ότι τηρούσε μια στοιχειώδη συνέπεια.
Στην πραγματικότητα, όμως, ουδεμία ψευδαίσθηση μπορεί να διατηρηθεί για πάντα. Διότι η σκληρή αλήθεια του φορολογικού νομοσχεδίου έρχεται να διαλύσει οποιαδήποτε πλάνη περί ίχνους, έστω, αποτελεσματικότητας μπορούσε να υπάρξει και να αποδείξει ότι, όταν ανοίξεις το καλοτυλιγμένο κουτί, δεν υπάρχει τίποτε περισσότερο από τη συνηθισμένη αποφορά της προχειρότητας, της ανικανότητας και των εύκολων προσεγγίσεων.
Αυτές τις ημέρες ακούσαμε το εξής ιλαροτραγικό: Το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμενόταν χρόνια και προετοιμαζόταν μήνες, θα ξανασχεδιαστεί μέσα σε λίγες ημέρες, ώστε να προλάβει τις προθεσμίες συμβατότητας με τις δανειακές μας υποχρεώσεις.
Να θυμίσουμε ότι αυτό το νομοσχέδιο είχε προκύψει έπειτα από πολλά χρόνια άκαρπης προσπάθειας να συλληφθεί η φοροδιαφυγή, ύστερα από πολλά άλλα νομοσχέδια, τα οποία αποδείχθηκαν προβληματικά, και κυρίως έπειτα από μια κρατική χρεοκοπία, η οποία κατέστησε πρώτη προτεραιότητα εθνικής επιβίωσης το να μπει τάξη στα δημόσια οικονομικά με ένα φορολογικό σύστημα που θα είναι αποτελεσματικό, γιατί οι αρχές και η δομή του θα είναι σεβαστές από εχθρούς και φίλους. Αντ' αυτού καταλήξαμε σε ένα κατασκεύασμα που απέχει από το να απλοποιεί τη φορολογία και να διευκολύνει την είσπραξη των φόρων, αλλά το σημαντικότερο από όλα είναι ότι η μόνη αρχή στην οποία στηρίχθηκε η «κατασκευή» του είναι η κλασική ελληνική φορολογική οδηγία: «Αρπάξτε ό,τι μπορείτε από όσους δεν μπορούν να κρυφτούν».
Το νομοσχέδιο απορρίφθηκε πριν προλάβει να φθάσει στη Βουλή, αλλά το τραγικό είναι ότι χάνουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε ένα ουσιαστικό φορολογικό σύστημα, ακόμη και όταν μας έχουν καλύψει πλήρως η στάχτη και τα συντρίμμια από την καταστροφή που προκαλεί η κρίση.
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ