Μετά το ναυάγιο που σημειώθηκε στο... Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 22-23 Νοεμβρίου 2012, η ελληνική αντιπροσωπεία επιχειρεί να διατηρήσει τα όποια κεκτημένα είχε εξασφαλίσει. Ωστόσο, οι προοπτικές μάλλον είναι δυσοίωνες, αν λάβει κανείς υπόψη ότι, όπως φημολογείται, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπέι θα προτείνει νέα μείωση της τάξης του 25-30% στις δαπάνες του κοινοτικού προϋπολογισμού. Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα επιδιώκει από τα 11,5-12 δισ. ευρώ, που είχε εξασφαλίσει με την αρχική πρόταση της Κομισιόν, να φθάσει στα 14 δισ. ευρώ, με ορισμένες ειδικές ρυθμίσεις.
Δηλαδή, πρόκειται για τη χορήγηση 1 δισ. ευρώ για την Αττική, η οποία εν μέσω της κρίσης έχει πληγεί ιδιαίτερα και κυρίως το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των πολιτών της και ενός επιπλέον δισ. ευρώ για τις αποκαλούμενες «ενδιάμεσες» περιφέρειες που θα επωφεληθούν από τον λεγόμενο «συντελεστή ευημερίας», τον οποίο καθορίζουν οι κοινοτικές υπηρεσίες για τη χορήγηση ευρωπαϊκών πόρων.
Τον πρώτο λόγο θέλουν να έχουν οι Βόρειοι
Πάντως, αγκάθι για την Ελλάδα παραμένει το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν δέχεται να λάβει υπόψη για τους υπολογισμούς της το 2012 που αποτέλεσε τη χειρότερη χρονιά σε ό,τι αφορά τις δραματικές επιπτώσεις από την κρίση και βασίζει τους σχεδιασμούς της στην τριετία 2009-2011 σε εθνικό επίπεδο και στην τριετία 2008-2010 για τις επιμέρους περιφέρειες. Στη μάχη που θα δοθεί, η Αθήνα θα καταστήσει σαφές ότι «η οικονομική πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη από τη στατιστική εικόνα» και ότι «η Ελλάδα ήταν η χώρα που επλήγη περισσότερο από την κρίση».
Πολλά θα εξαρτηθούν από το μέγεθος των περικοπών και ποιες κοινές πολιτικές θα πληγούν περισσότερο.
Στόχος της Ελλάδας αλλά και των χωρών του κοινοτικού Νότου είναι να πληγούν όσο γίνεται λιγότερο η Πολιτική της Συνοχής και οι πόροι για την αγροτική ανάπτυξη. Σε αυτό αντιδρούν έντονα οι χώρες του Βορρά οι οποίες -ως καθαροί συνεισφορείς στον κοινοτικό προϋπολογισμό- θέλουν να έχουν τον τελευταίο λόγο για τον καταμερισμό των πόρων.
Σε πολιτικό επίπεδο θετικός παράγοντας είναι ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ επιθυμεί την εξεύρεση λύσης στη Σύνοδο αυτής της εβδομάδας, ώστε να αρθεί ακόμη μια «ευρωπαϊκή εκκρεμότητα» από την ατζέντα της προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία.
Ενθαρρυντικό στοιχείο είναι επίσης ότι η Μεγάλη Βρετανία δεν διαφαίνεται ότι θα επιχειρήσει -εκτός απροόπτου- «να τινάξει τη Σύνοδο στον αέρα», καθώς οι έως τώρα προτάσεις του Ρομπέι δεν θίγουν το περίφημο «τσεκ» που λαμβάνει το Λονδίνο από το 1984 επί Μάργκαρετ Θάτσερ.
Βέβαιο είναι ότι χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει και για τον λόγο αυτό ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο επιμένει ότι στο πλαίσιο των τελικών αποφάσεων που θα ληφθούν θα πρέπει να διατηρηθούν όλες οι προτεραιότητες που έχει θέσει η Κομισιόν στην αρχική της πρόταση και κυρίως η έμφαση στην ανάπτυξη, την απασχόληση, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Κομισιόν έχει κάνει ειδική αναφορά και στις χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα, τονίζοντας ότι θα πρέπει να επιδειχθεί αλληλεγγύη προς αυτές.
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία συμβιβαστική πρόταση που υπέβαλε ο κ. Βαν Ρομπέι και η οποία τελικά απορρίφθηκε, διατηρούσε το ποσό των περικοπών στο ύψος των 80 δισ. ευρώ, δηλαδή συνολικό προϋπολογισμό 973 δισ. ευρώ για την επταετία 2014-2020.
Παραμένει το ερώτημα τι θα γίνει με την ανακατανομή των περικοπών που είχε προωθήσει ο Χ. Ρομπέι. Για τις δαπάνες της Συνοχής ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε προτείνει την περικοπή 19,6 δισ. ευρώ, ενώ η πρώτη πρότασή του προέβλεπε μείωση των δαπανών κατά 29 δισ. ευρώ.
Ανάλογη κίνηση είχε κάνει και στις γεωργικές δαπάνες. Είχε προταθεί να μειωθούν κατά 17,5 δισ. ευρώ έναντι αρχικής μείωσης 25,5 δισ. ευρώ. Πάντως, για να καλύψει τη βελτίωση των προτάσεων για τη Συνοχή και τη Γεωργία, είχε προχωρήσει σε μεγαλύτερες περικοπές στις δαπάνες για την ανάπτυξη κατά 13 δισ. ευρώ.
Κλειδί για να υπάρξει λύση είναι το περιεχόμενο της νέας συμβιβαστικής πρότασης που θα παρουσιάσει ο Χ. Ρομπέι και βεβαίως κατά πόσο ενιαία θα είναι η στάση του γαλλογερμανικού άξονα. Στην τελευταία άκαρπη Σύνοδο, η Α. Μέρκελ ήθελε μεγαλύτερες περικοπές των κοινοτικών δαπανών από εκείνες που πρότεινε ο Χέρμαν Βαν Ρομπέι, τουλάχιστον κατά 30 δισ. ευρώ, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ έδειχνε να ικανοποιείται σε αρκετά μεγάλο βαθμό από τη βελτίωση της πρότασης για τις γεωργικές δαπάνες. Στο τέλος, όμως, οι Γερμανοί εμφανίστηκαν να είναι πιο κοντά στη βρετανική θέση του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος ζητούσε μείωση των κοινοτικών δαπανών κατά 130 δισ. ευρώ σε σχέση με την αρχική πρόταση της Κομισιόν.
