Δαίμονας, μυστικός πράκτορας, κρυφοπατριώτης ή απλώς ένας «Doer» με διασυνδέσεις παντού και προσβάσεις από το Αφγανιστάν μέχρι το Μογκαντίσου και από την Παλαιστινιακή Αρχή μέχρι την Παγκόσμια Τράπεζα και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ;
Ο «μυστηριώδης», όπως χαρακτηρίζεται από τα ΜΜΕ, Αλεξ Ρόντος σχεδόν δεκαπέντε χρόνια μετά τη γνωριμία του με τα...ελληνικά ΜΜΕ είναι σχεδόν όλα αυτά.
Εγινε γνωστός στην Ελλάδα από τη σχέση του με τον Γ. Παπανδρέου η οποία ήταν φυσικά και η καθοριστική αλλά και παραπλανητική για το ποιος είναι πραγματικά και ποιο ρόλο έπαιξε την τελευταία δεκαπενταετία στην Ελλάδα. Ο Αλεξ Ρόντος είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα προσωπική πορεία που έγινε ακόμη πιο ζωηρή από τη στιγμή που αποφάσισε να δεχθεί την πρόσκληση του Γ. Παπανδρέου και να έρθει στην Ελλάδα αναλαμβάνοντας ρόλο διπλά στον ανερχόμενο και πολλά υποσχόμενο τότε υπουργό Εξωτερικών.
Στην Αιθιοπία
Γεννήθηκε το 1954 στην Τανζανία από ελληνικής καταγωγής γονείς, σπούδασε στη Βρετανία, με BA Ιστορίας στην Οξφόρδη. Μετά τις σπουδές του συνεργάστηκε με το περιοδικό «West Africa» πριν ασχοληθεί με την ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια. Για 8 χρόνια ενταγμένος στην Catholic Relief Services εργάστηκε στις αποστολές για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στην Αιθιοπία το 1985 και το 1986 συμβάλλοντας στη διεύθυνση των επιχειρήσεων από το Κάιρο. Από την αιγυπτιακή πρωτεύουσα ανέλαβε επικεφαλής πολλών προγραμμάτων που αφορούσαν και τη Μέση Ανατολή.
Το 1992 συνέβαλε στην ίδρυση του πρώτου Ορθόδοξου οργανισμού παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, με αποστολές στήριξης των Ορθόδοξων χριστιανών σε Ρωσία, Γεωργία, Βαλκάνια, Ιερουσαλήμ, Δυτική Οχθη και Ανατολική Αφρική. Το 1996 μεταπηδά στην Παγκόσμια Τράπεζα όπου βρίσκεται σε θέση συμβούλου για τις σχέσεις μεταξύ της τράπεζας και των κοινωνικών οντοτήτων των δανειζόμενων χωρών.
Με τον Γ. Παπανδρέου έχει ήδη έρθει σε επαφή μέσω κοινών γνωστών. Οι σύζυγοί τους γνωρίζονται καλύτερα, οι κόρες τους γίνονται φίλες και έτσι υπάρχει μια προσωπική σχέση που όλο και δυναμώνει.
Το 1998 ο Γ. Παπανδρέου όταν με την καρατόμηση του Θ. Πάγκαλου για την υπόθεση Οτσαλάν, αναλαμβάνει το υπουργείο Εξωτερικών θέλει δίπλα του τους δικούς του ανθρώπους, αλλά και τεχνοκράτες που θα δώσουν ένα διαφορετικό στίγμα στην πολιτική πορεία του. Η εμπειρία του Αλεξ Ρόντου στις ανθρωπιστικές αποστολές, τομέας που ήταν σχεδόν άγνωστος στην Ελλάδα του 1998, του ήταν απολύτως χρήσιμη .
Ο Αλ. Ρόντος αναλαμβάνει προϊστάμενος της ΥΔΑΣ, έχοντας έτσι τον πρώτο ρόλο στη διαχείριση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Δεν γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα στην Ελλάδα στην οποία δεν έχει ζήσει ποτέ εξάλλου, αλλά δεν του πήρε πολύ καιρό να οργανώσει την ΥΔΑΣ ώστε να μπορεί να αναθέτει προγράμματα ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας σε όλο τον κόσμο. Με τη μοναδική αμερικανική «αφέλεια» που τον χαρακτηρίζει δεν κάμπτεται από τον πόλεμο που εξαπολύουν εναντίον του τα ΜΜΕ και αυτό ακόμη το ΠΑΣΟΚ.
Ο Θ. Πάγκαλος με τη συνέντευξή του που κατήγγειλε τους «συμβούλους που κυκλοφορούν στο ΥΠΕΞ και δεν μιλούν την ελληνική», τον στοχοποίησε όμως είχε πολύ ισχυρή πολιτική στήριξη και ο ίδιος ήταν αρκετά σκληραγωγημένος για να υποχωρήσει στην πίεση, ακόμη κι αν αυτή προερχόταν από τον Θ. Πάγκαλο.
Η προσωπική σχέση με τον υπουργό, η δική του εκκεντρική αγοραφοβία σε ό,τι αφορούσε τους διπλωμάτες και το προσωπικό του ΥΠΕΞ τον οδήγησαν σε μια σχεδόν πλήρη απομόνωση από την υπηρεσιακή δομή του Υπουργείου.
Ο Αλεξ Ρόντος με τη διπλωματική ιδιότητα του πρέσβη εκ προσωπικοτήτων ξανοίγεται στον δύσκολο δρόμο της Σερβίας. Με εμπλοκή φανερή και μυστική στον πόλεμο του Κοσόβου παίζει «παιχνίδι» στην περιοχή αποκτώντας έτσι όλο και περισσότερο την εκτίμηση του προϊσταμένου. Ποντάρει στην ανατροπή Μιλόσεβιτς, όταν σύμπασα η κοινή γνώμη στην Αθήνα είναι υπέρ του. Ο Αλεξ Ρόντος το 2002 εγκαθίσταται σχεδόν μόνιμα στο Βελιγράδι, έχει επαφές με την αντιπολίτευση και οργανώνει τη συνάντηση του Γ. Παπανδρέου με τη φοιτητική οργάνωση OTPOR που ηγήθηκε στον αγώνα για την ανατροπή του Μιλόσεβιτς.
Ο Ρόντος όμως είχε ρίξει γερά τις γέφυρες του Γ. Παπανδρέου στη μετα-Μιλόσεβιτς εποχή, την ώρα που οι υπηρεσιακοί παράγοντες και οι Ελληνες διπλωμάτες δικαιολογημένα αισθάνονταν ότι έμπαιναν στο περιθώριο και ένα εξωθερμικό κέντρο έπαιρνε την εξωτερική πολιτική υπό τον έλεγχό του. Το στοίχημα του Κοσόβου και της ανατροπής Μιλόσεβιτς κερδήθηκε για τον Ρόντο και αυτό ανέβασε ακόμη περισσότερο τις μετοχές του στον περίγυρο του Γ. Παπανδρέου. Ολοι αισθάνονταν φόβο και δέος απέναντι στον «σκοτεινό» σύμβουλο αλλά εκείνος δεν έδειχνε να έχει διάθεση να απειλήσει τη θέση και τα αξιώματα όσων βρίσκονταν γύρω από τον Γ. Παπανδρέου, για τον οποίο μια πολύ δύσκολη περίοδο ανοίγει δρόμους στη Μ. Ανατολή.
Ιδιόρρυθμη προσέγγιση
Για τον Ρόντο έχουν ειπωθεί πολλά από ανθρώπους που ποτέ δεν τον συνάντησαν. Είχε μια ιδιόρρυθμη προσέγγιση του Βορειοηπειρωτικού και του Σκοπιανου, κάτι που χαρακτηρίζει πολλούς Ελληνες της διασποράς. Στήριζε θερμά την πολιτική πίεσης προς την Αλβανία για αναγνώριση όλο και πιο διευρυμένων δικαιωμάτων για την ελληνική μειονότητα της Βορείου Ηπείρου, ενώ στο Σκοπιανό ήταν χαρακτηριστική η έμμονή του στην προβολή του εθνικισμού του κ. Γκρουέφσκι ως συνέχειας του σταλινισμού που χαρακτήρισε το κόμμα του, το VMRO.
Ηταν μια προσέγγιση που πιθανόν δεν συγκινούσε την ελληνική κοινή γνώμη αλλά όμως ερέθιζε Αμερικανούς και άλλους Δυτικούς αξιωματούχους, οι οποίοι πιο εύκολα καταλάβαιναν την αναβίωση του σταλινισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη παρά το σύνθημα «Η Μακεδονία είναι ελληνική».
Στην Αφρική
Σήμερα είναι ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ
Ο Αλεξ Ρόντος, ο οποίος στην τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε πριν από μερικές μέρες καταλάβαινε αλλά δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει ότι η Δικαιοσύνη τον ενέπλεξε στο σκάνδαλο των ΜΚΟ, είναι από την 1η Ιανουαρίου 2012, ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για το Κέρας της Αφρικής.
Οταν μιλήσαμε δεν θυμόταν καν, όπως μου είπε, ποιος είναι ο Τζεβελέκος με τις νάρκες... Η θέση του είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς πια όχι μόνο η Ευρώπη αλλά η Ρωσία, η Τουρκία και η Κίνα προσπαθούν να «εισβάλουν» πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά στην κρίσιμη αυτή περιοχή του κόσμου.
Εκεί που οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται μετά την εισήγηση του.
Ευθύνες
Ο ίδιος έχει ευθύνες για πολλά. Για ότι δεν μπόρεσε και πιθανόν εσκεμμένα δεν θέλησε να αποκαταστήσει την επαφή του με τη Διπλωματική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ. Οτι νόμιζε πως αρκεί η εύνοια και η στήριξη του υπουργού για να γίνουν οι δουλειές. 'Η πιθανόν να θεωρούσε ότι η εξυπηρέτηση άλλων συμφερόντων και όχι αυτών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής θα ήταν αρκετή. Ομως όλα αποδείχθηκαν λάθος.
Αν πάντως τώρα, δεκαπέντε χρόνια μετά την πρώτη γνωριμία μας με τον... Alex Rondos στην Αθήνα και δεκαπέντε χρόνια μετά τη στιγμή που τον συνάντησα τυχαία στα σύνορα της Σερβίας με το Κόσοβο, ρωτηθώ, δεν θα μπορέσω να απαντήσω με σιγουριά εάν πρόκειται για έναν σημαντικό ξένο πράκτορα ή απλώς για έναν δαιμόνιο αλά «Quiet American» πολύ διαφορετικό από εμάς.
Εάν τελικά ο Αλεξ Ρόντος δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα δυνατό εργαλείο διεθνούς lobbying, τότε εναπόκειται σε εκείνον που θα τον χρειαστεί, ακόμη κι αν τον αποστρέφεται σήμερα, να τον αξιοποιήσει κατάλληλα.
Toυ κ.Ν.Μελέτη
