- Eνδιαφέρουσα συνέντευξη του Γερμανού ιστορικού Heinz Richter στο δημοσιογράφο Matthias Breitinger της Zeit.
Παρτίθεται σε ελληνική μετάφραση:
Ερ: Κύριε Richter, εσείς χαρακτηρίζατε συνεχώς τα Ελληνικά κόμματα σαν πελατειακές ενώσεις, που διαφέρουν εμφανώς από τα προγραμματικά κόμματα. Ισχύει αυτό και για το ΣΥΡΙΖΑ που ξεκίνησε με την υπόσχεση να τα κάνει όλα διαφορετικά ;
Απ: Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μέχρι της εκλογές μία πελατειακή ένωση σε αναμονή. Όποιος παίρνει την εξουσία στην Ελλάδα, αυτόματα γίνεται πελατειακός. Η σημερινή κατάσταση μοιάζει με αυτή του 1981, όταν το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές. Παρουσιάστηκε σαν αριστερό σοσιαλιστικό κόμμα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου διαλαλούσε τα ίδια συνθήματα τότε όπως τώρα ο Αλέξης Τσίπρας.
Μέσα σε λίγους μήνες το ΠΑΣΟΚ έγινε πελατειακή ένωση, απλά επειδή ήταν στη εξουσία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιπρόσθετα, κατά το μισό του, αποτελείται από ομάδες που αποσκίρτησαν από το ΠΑΣΟΚ και που ενεργούν πελατειακά. Το άλλο μισό του είναι κομμουνιστές και σοσιαλιστές που αντιτίθενται στη πελατειακή πολιτική.
Το ερώτημα είναι: Μπορεί ο Τσίπρας να οδηγήσει το κόμμα εκεί που θέλει; Εδώ έχω μεγάλη αμφιβολία.
Ερ: Πώς προβάλλεται το πελατειακό σύστημα ;
Απ: Αυτό επεκτείνεται πολύ πέρα από αυτό που εμείς βλέπουμε στη Γερμανία στο FDP και στο περιβάλλον του με τους ξενοδόχους και τους φαρμακοποιούς. Το Ελληνικό σύστημα προέρχεται από το καιρό του οθωμανισμού, το 19ου αιώνα, και διατηρείται μέχρι σήμερα. Οι πελατειακές ενώσεις συντηρούνται με ρουσφέτια. Αυτά μπορεί να είναι οικονομικές παροχές – δηλαδή κλεμμένοι φόροι από το κράτος που διανέμονται στα μέλη – ή θέσεις στο δημόσιο που ως εκ τούτου είναι παραφουσκωμένο. Κάθε τέταρτη θέση εργασίας στην Ελλάδα είναι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Ερ: Όμως πολλοί Έλληνες βγαίνουν στους δρόμους και δε θέλουν το πελατειακό σύστημα.
Απ: Ναι, ο απλός Έλληνας μισεί αυτό το σύστημα, αλλά προσαρμόζεται για να επιβιώσει.
Ερ: Τώρα οι απλοί Έλληνες θα πρέπει να οργανωθούν για να καταπολεμήσουν ένα μέρος αυτού του συστήματος. Ο υπουργός οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης θέλει τους άνεργους, τις νοικοκυρές και τους συνταξιούχους να τους κάνει ερασιτέχνες εφοριακούς ελεγκτές για το λιανικό εμπόριο και τις ταβέρνες.
Απ: Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση καθιστά ένα σύστημα κατασκόπων – θα παρατηρείται κάθε ταξιτζής και κάθε κουρέας. Έτσι όμως συλλαμβάνονται οι μικροεπαγγελματίες, ο έμπορος με το περίπτερο στη γωνία.
Ενώ οι δισεκατομμυριούχοι ζουν στα κότερά τους με τα χρήματά τους στο εξωτερικό. Η πρόταση λοιπόν ακολουθεί το ρητό «Οι μικροί συλλαμβάνονται, οι μεγάλοι απαλλάσσονται». Πριν πολλά χρόνια η διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ έστειλε στην Αθήνα μία Λίστα με ονόματα πλουσίων Ελλήνων και τους λογαριασμούς τους σε Ελβετικές Τράπεζες. Η Λίστα αυτή κλειδώθηκε και δεν επεξεργάσθηκε.
Ερ: Πως θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί το πελατειακό σύστημα;
Απ: Από σημερινή σκοπιά αυτό φαίνεται περίπου αδύνατο. Η Ελλάδα είχε μια φορά την ευκαιρία να το αντιμετωπίσει: 1944 δια μέσω της Αντίστασης. Εκείνη τη περίοδο το Ελληνικό κράτος ανασυστάθηκε εκ νέου από τις ρίζες του και δεν υπήρχε τίποτε να διανεμηθεί. Δυστυχώς αυτό εμποδίστηκε από τον Τσόρτσιλ ο οποίος αναδιοργάνωσε τη Μοναρχία.
Ερ: Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πραγματικά να διανείμει κάτι;
Απ: Ναι, η αντίσταση είναι μεν υπαρκτή, αλλά ο πειρασμός της συμμετοχής στο σύστημα είναι σε κάθε κόμμα μεγάλος. Το είδαμε στο ΠΑΣΟΚ. Ακόμη και οι κομμουνιστές στο ΣΥΡΙΖΑ θα θελήσουν κάποτε να σκύψουν στη κατσαρόλα. Στην Ελλάδα έχουμε τελικά να κάνουμε με ένα διαφορετικό πολιτισμό και αυτό δεν γίνεται αντιληπτό στο Βερολίνο και τις Βρυξέλες. Σε όλα τα πρώην οθωμανικά Βαλκάνια η πολιτική είναι πελατειακή. Η μοναδική εξαίρεση είναι η Κύπρος, εκεί ο παλμός είναι δυτικοευρωπαϊκός.
Ερ: Ακριβώς εκεί όπου μιλούν ελληνικά. Πως γίνεται αυτό;
Απ: 80 χρόνια βρετανικής αποικιακής κατοχής έκανε τους Κύπριους – που κατά την οθωμανική περίοδο ήταν δομημένοι όπως και οι Ελλαδίτες – δυτικοευρωπαίους. Κλοπή δημοσίου χρήματος εκεί τιμωρείται, στην Ελλάδα θεωρείται σπορ.
Ερ: Θα μπορούσε κανείς να εγκαθιδρύσει στην Ελλάδα μια μακροχρόνια ξένη δημόσια διαχείριση.
Απ: Αυτό υπήρξε μια φορά: 1987 η Ελλάδα τέθηκε σε οικονομική εποπτεία. Σε κάθε επίπεδο τοποθετήθηκε ένας Ευρωπαίος που πρόσεχε να μην υπεξαιρεθούν τα χρήματα. Αποτέλεσμα τότε να κατατεθεί ισοσκελισμένος Ελληνικός Προϋπολογισμός. Ο μοναδικός τρόπος να καταπολεμηθεί και σήμερα το πελατειακό σύστημα, θα ήταν το στέγνωμα των οικονομικών παροχών που θα διένειμε το κυβερνών κόμμα.
Ερ: Τι συνεπάγεται αυτό για τους Ευρωπαίους;
Απ: Έναν αυστηρό έλεγχο όλων των χρημάτων που ρέουν προς την Ελλάδα. Θα έπρεπε κανείς να κρατήσει απόσταση από την επιβολή φόρων, αυτό είναι εσωτερική υπόθεση των Ελλήνων. Όμως σε όλα όσα εισέρχονται στη χώρα, θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος τι γίνεται με αυτά.
Ερ: Τότε θα πρόβαλε από την Αθήνα η κατηγορία: «Η Ελλάδα δεν είναι κυρίαρχη χώρα αλλά υπό την κηδεμονία της Ευρώπης»
Απ: Έτσι επιχειρηματολογεί σε πρώτη φάση η οικονομική ελίτ. Παίζει στα πλήκτρα του πιάνου τον ύμνο του εθνικισμού και προσφεύγει στο πατριωτισμό των απλών Ελλήνων, ενώ στη πραγματικότητα σκέφτετε μόνο τον εαυτό της...
Πηγή: http://www.zeit.de/wirtschaft/2015-03/griechenland-syriza-tsipras-klientelismus
