Υπάρχει, πράγματι, αξιόλογη πιθανότητα να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέσα σε λογικά χρονικά πλαίσια. Επειδή αυτό όμως έχει ξανασυμβεί (θυμηθείτε εκείνη την πρόταση Junker που δεν είδαμε ποτέ), προσωπικά διατηρώ σημαντικές αμφιβολίες...
Από την προηγούμενη Τρίτη, είχε ξεκινήσει η διαδικασία των συζητήσεων της...κυβέρνησης με την Τρόικα (Quadriga είναι, τέσσερις "θεσμοί" με τέσσερις επικεφαλής εκπροσώπους συμμετέχουν αλλά, αφού όλοι την αποκαλούν Τρόικα, ποιος είμαι εγώ να διαφωνήσω;) για τη δεύτερη αξιολόγηση του τρίτου Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής.
Οι πληροφορίες οι οποίες υπάρχουν (κυρίως από κυβερνητικές πηγές άρα, ένα θεματάκι αξιοπιστίας και ακρίβειας, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη) μιλούν για ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι τις 28 Νοεμβρίου. Ώστε να υπάρξει "staff level agreement" (δηλ. συμφωνία στα τεχνικά μέρη) στο Euro Working Group εκείνης της ημέρας και πολιτική επικύρωση στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. Με στόχο να ανακοινωθούν λεπτομερειακά (σαν γενικό πλαίσιο έχουν ανακοινωθεί από τον Klaus Regling, στις 9 Μαΐου) τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, προς το τέλος του έτους...
Όσο και αν φαίνεται ασυνήθιστο και περίεργο, οι (ελάχιστες και φειδωλές) πληροφορίες οι οποίες έρχονται από την πλευρά των Βρυξελλών, συμφωνούν με τις κυβερνητικές πηγές. Υπάρχει, πράγματι, αξιόλογη πιθανότητα να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέσα σε λογικά χρονικά πλαίσια. Επειδή αυτό όμως έχει ξανασυμβεί (θυμηθείτε εκείνη την πρόταση Junker που δεν είδαμε ποτέ), προσωπικά διατηρώ σημαντικές αμφιβολίες. Πάντως ένα πλήθος από στοιχεία, δείχνει προς αυτήν την πιθανότητα...
Όλα εξαρτώνται, πρώτα και κύρια, από τη "δεκτικότητα" των κυβερνητικών βουλευτών στα (πολύ δύσκολα) μέτρα, τα οποία θα χρειαστεί να ληφθούν, ώστε να "κλείσει" αυτή η αξιολόγηση. Μόνο τυχαίες δεν είναι οι διαρροές περί "μασάζ" του ίδιου του πρωθυπουργού στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, για το ζήτημα...
Τα πλέον δύσκολα θέματα της διαπραγμάτευσης χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:
Α. Τα δημοσιονομικά και
Β. Τα εργασιακά
Με "κερασάκι" τις, προβλεπόμενες από το Μνημόνιο, αλλαγές στο δημόσιο. Στις οποίες συμπεριλαμβάνεται ο προσδιορισμός των διαδικασιών αξιολόγησης και κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων...
Στην πρώτη κατηγορία, τα πράγματα είναι ιδιαίτερα περίπλοκα. Η (σχεδόν) βέβαιη συμμετοχή του Δ.Ν.Τ., σε συνδυασμό με την αναπόφευκτη ψήφιση (διετές δεν έχει νόημα να γίνει) του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Προγράμματος 2017-2020 και τα, απαιτούμενα από τους Ευρωπαίους, πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% έως το 2021, έχουν φέρει στο προσκήνιο πολλά προβλήματα. Το Ταμείο, από θέση ισχύος πια, επιμένει στην πάγια θέση του. Δηλαδή ότι, τουλάχιστον στα μετρήσιμα ζητήματα, οι αριθμοί πρέπει να έχουν νόημα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα της τάξης των €2,5 έως €3 δισ., στην επόμενη διετία...
Να σημειωθεί ότι καταντήσαμε το Μεσοπρόθεσμο τριετές από πενταετές (χάρη στην Βαρουφακειάδα και την "περήφανη διαπραγμάτευση" του Euclid στην πρώτη αξιολόγηση). Με αποτέλεσμα τα περιθώρια για "άπλωμα" των μέτρων σε πέντε προϋπολογισμούς, να μην υπάρχουν. Δεν είναι τυχαίο, ξέρετε, που ούτε στην Ε.Σ.Σ.Δ. δεν ήταν τριετή τα αναπτυξιακά σχέδια...
Εν πάση περιπτώσει, η ουσία είναι ότι ο συνδυασμός συμμετοχής Δ.Ν.Τ., πρωτογενών πλεονασμάτων, καθυστέρησης ψήφισης του Μεσοπρόθεσμου και κάκιστων χειρισμών στο ασφαλιστικό, δημιουργεί ένα εξαιρετικά μεγάλο δημοσιονομικό κενό (πολύ μεγαλύτερο των €600 εκατομμυρίων που "διαρρέονται"). Το οποίο, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και με σωστό τρόπο, μπορεί να οδηγήσει σε εξαιρετικά δυσάρεστες καταστάσεις. Από αδυναμία καταβολής συντάξεων στο Β’ εξάμηνο του 2017 έως και γενική στάση πληρωμών (περιλαμβανομένων μισθών) κάποια στιγμή...
Στη δεύτερη κατηγορία, η κατάσταση είναι αρκετά ευκολότερη. Υπό την (αυστηρή) προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση δεν διατηρεί τη γνωστή ιδεοληψία της και ζητά ανεφάρμοστα πράγματα. Π.χ. η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, είναι ανέφικτη. Όπως είναι και ο κρατικός έλεγχος στις μαζικές απολύσεις. Παρ’ όλα αυτά, η κυρία Αχτσιόγλου επιμένει και στα δύο. Είτε στοχεύοντας σε "απότομη" υποχώρηση, είτε έχοντας στόχο για πολύ περισσότερο μακροχρόνια διάρκεια της "διαπραγμάτευσης"...
Το πρόβλημα όμως δεν βρίσκεται στη στρατηγική και τις τακτικές που χρησιμοποιεί η υπουργός Εργασίας ή άλλοι υπουργοί μεμονωμένα. Και θα ήταν λάθος να εστιάσει κανείς εκεί. Το ουσιαστικό πρόβλημα βρίσκεται στη συνολική στρατηγική της κυβέρνησης, στο συνολικό σχέδιο. Τα οποία χαράσσονται στο μέγαρο Μαξίμου και ελέγχονται/κατευθύνονται από εκεί και μόνο...
Για παράδειγμα, εχθές μόλις, ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος κύριος Δημήτρης Τζανακόπουλος δήλωσε στον ΣΚΑΪ ότι το Δ.Ν.Τ. πρέπει "να σταματήσει να πατάει σε δύο βάρκες και να μας πει αν είναι μέσα ή έξω από το πρόγραμμα". Τη στιγμή κατά την οποία, ακόμη και οι πέτρες στα πεζοδρόμια γνωρίζουν πως το Ταμείο είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα συμμετάσχει με ένα νέο (μικρό) χρηματοδοτικό πρόγραμμα, αλλά την οριστική απόφαση θα την λάβει το Διοικητικό του Συμβούλιο στα τέλη του έτους...
Προφανώς και εμφανέστατα, ακολουθείται και πάλι η τακτική της διγλωσσίας μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού. Αυτή της προπαγάνδας για δήθεν "σκληρή διαπραγμάτευση" και της παραπληροφόρησης των πολιτών. Για μία ακόμη φορά, την πολλοστή.
Όπως όμως μας έχει διδάξει η εμπειρία, η διανομή σανού δεν πετυχαίνει ούτε την έγκαιρη ολοκλήρωση αξιολογήσεων, ούτε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τη χώρα και την οικονομία. Τις δε συνέπειες και τα κόστη των καθυστερήσεων, δεν τα πληρώνουν ο Μεγάλος Ηγέτης και οι υπόλοιποι ένοικοι του Μαξίμου. Ίσα, ίσα, αυτοί κερδίζουν χρόνο παραμονής στην εξουσία. Ο λογαριασμός έρχεται μόνο σ’ εμάς, τους απλούς φορολογούμενους πολίτες...
Του κ.Π.Λάζου
