Πρόκειται κυρίως για νέους άμεσους και έμμεσους φόρους, αλλά και περικοπές συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ που θα πλήξουν ιδιαίτερα τα πιο χαμηλά εισοδήματα.
Με τα νέα μέτρα, εκατοντάδες χιλιάδες μισθοσυντήρητοι θα χάσουν πάνω από 500 ευρώ τον χρόνο. Για να καταλάβουν τι και από πού τους έρχεται, οι εργαζόμενοι θα χρειαστούν χαρτί και καλαμάρι για να καταγράψουν όλες τις νέες επιβαρύνσεις ή τις απώλειες από περικοπές που τους περιμένουν το νέο έτος. Στα βασικότερα εννέα νέα μέτρα, με τα οποία θα βρεθούν αντιμέτωποι από την Πρωτοχρονιά κιόλας, προστίθεται και το σχέδιο δράσης του υπουργείου Οικονομικών για να επιβάλει φόρους 48 εκατ. ευρώ μέσα στο 2018 σε όσους εκμισθώνουν κατοικίες σε τουρίστες μέσω Ιντερνετ (ρεπορτάζ σελ. 12). Αναλυτικά τα νέα μέτρα:
1.Αύξηση φόρου σε μισθούς και συντάξεις
Από τη μισθοδοσία Ιανουαρίου καταργείται η έκπτωση 1,5% που ίσχυε στην παρακράτηση φόρου που γίνεται κάθε μήνα ως προκαταβολή του φόρου εισοδήματος. Τι σημαίνει αυτό; Λιγότερα λεφτά στην τσέπη κάθε μήνα για τους μισθοσυντήρητους. Το Δημόσιο θα κερδίσει έτσι φέτος 68 εκατ. ευρώ. Οι απώλειες ξεκινούν και από τα 650 ευρώ μεικτά, αλλά κλιμακώνονται με βάση το ύψος των ετήσιων αποδοχών. Για τους περισσότερους, πάντως, αντιστοιχούν σε περίπου 5-8 ευρώ τον μήνα (60-100 ευρώ τον χρόνο), ενώ για τα υψηλότερα εισοδήματα ξεπερνούν τα 30 ή και 40 ευρώ τον μήνα.
2.Αυξήσεις 45%-50% στον ΦΠΑ
Aπό το 2018 καταργούνται όλες οι εκπτώσεις που ίσχυαν και επιβάλλεται ΦΠΑ 24% σε ολόκληρη τη χώρα. Για κάθε απόδειξη που κόβεται από την 1η Ιανουαρίου 2018 οι κάτοικοι 27 νησιών της άγονης γραμμής του Αιγαίου θα πληρώνουν ΦΠΑ 6%, 13% και 24%, αντί 4%, 9% και 17% αντίστοιχα που πλήρωναν μέχρι το 2017. Από την 1η Ιουλίου θα έρθει αύξηση του ΦΠΑ και σε Λέσβο, Λέρο, Χίο, Σάμο και Κω. Και στα τελευταία νησιά, πάντως, από 1ης Ιανουαρίου δεν ισχύει η έκπτωση ΦΠΑ 30% στα τσιγάρα, στον καπνό και τα αυτοκίνητα. Για κάθε 10.000 ευρώ τον χρόνο που δαπανά ένα νοικοκυριό που ζει στα νησιά του Αιγαίου θα χάσει δηλαδή περίπου 5% ή 500 ευρώ τον χρόνο.
3.Καταργούνται οι εκπτώσεις φόρου για ιατρικές δαπάνες
Mέχρι και το 2017, το 10% της δαπάνης για γιατρούς, νοσοκομεία και φάρμακα αφαιρούνταν -υπό προϋποθέσεις- από τον φόρο που έδειχναν τα ετήσια εκκαθαριστικά. Πέρυσι 2.040.410 φορολογούμενοι είχαν ελάφρυνση 155.399.005 ευρώ. Από το 2018 και μετά όμως δεν θα ισχύει κάτι τέτοιο, αφού οι ιατρικές αποδείξεις θα λογίζονται πλέον μόνο για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες. Το Δημόσιο θα εξοικονομήσει αυτά τα 155 εκατ. ευρώ, καθώς οι πάνω από 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι (κυρίως ηλικιωμένοι συνταξιούχοι) θα χάσουν το όφελος των 76 ευρώ κατά μέσο όρο για τον καθέναν κατά την εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος.
4.Κρατήσεις και σε εργαζομένους με απόδειξη δαπάνης
Στο εξής και οι ευκαιριακά εργαζόμενοι που αμείβονται με «τίτλο κτήσης» (ή απόδειξη δαπάνης, όπως ήταν ευρύτερα γνωστό τα προηγούμενα χρόνια) θα πληρώνουν κράτηση φόρου 20% και ασφαλιστικές εισφορές ΕΦΚΑ 26,95%. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι για κάθε 100 ευρώ (και από το πρώτο ευρώ) τα οποία εισπράττουν στο χέρι θα παίρνουν μόνον τα 58, ενώ τα άλλα 42 θα τα παρακρατά ο εργοδότης τους για να τα αποδίδει στο κράτος.
5.Αυξάνονται οι εισφορές για τους αυτοαπασχολούμενους
Oι ελεύθεροι επαγγελματίες θα βρεθούν αντιμέτωποι με αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών. Από 1ης Ιανουαρίου 2018 οι εισφορές θα υπολογίζονται επί του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του προηγούμενου έτους κάθε επιχείρησης-επαγγελματία, προσαυξημένου με τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2017. Το 2018 θα είναι μεταβατικό στάδιο, καθώς αντί για το 100% των ασφαλιστικών εισφορών του 2017, θα προστεθεί στα καθαρά φορολογητέα εισοδήματα το 80%. Από 1.1.2019 η έκπτωση της τάξεως του 20% καταργείται.
Πάνω από 140.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα δουν το 2018 περικοπή στο ΕΚΑΣ, ενώ προτού τελειώσει η χρονιά θα έχει διακοπεί τελείως. Το ΕΚΑΣ θα είναι φέτος για όλους μόνο 35 ευρώ, αλλά μέχρι τον Νοέμβριο, αφού τον Δεκέμβριο, όταν οι δικαιούχοι θα πληρώνονταν κανονικά το επίδομα για τον Ιανουάριο, θα καταργηθεί οριστικά για όλους. Σε σχέση με το 2017, οι χαμηλοσυνταξιούχοι χάνουν άλλα 28,75-31,25 ευρώ ο καθένας ή περίπου 350 ευρώ τον χρόνο.
6.Φόροι στις πλαστικές σακούλες
Από την 1η Ιανουαρίου κάθε πλαστική σακούλα στα σούπερ μάρκετ ή σε άλλα εμπορικά καταστήματα θα κοστίζει 4 λεπτά του ευρώ (περιβαλλοντικό τέλος 3 λεπτά + 24% ΦΠΑ). Κατά μέσο όρο, οι Ελληνες καταναλωτές είναι πρώτοι στην Ευρώπη σήμερα, χρησιμοποιώντας περίπου 400 σακούλες ετησίως. Αν δεν βρουν τρόπους να κόψουν τη συνήθεια αυτή, θα πρέπει να πληρώνουν 16 ευρώ για πλαστικές σακούλες ή 35 ευρώ από 1.1.2019, που η τιμή τους θα σκαρφαλώσει στα 9 λεπτά ανά σακούλα (περιβαλλοντικό τέλος 7 λεπτά + 24% ΦΠΑ).
7.Νέα κριτήρια για τρίτεκνους -πολύτεκνους
Αντιμέτωπες με δυσάρεστες εκπλήξεις θα βρεθούν από το νέο έτος 250.000 οικογένειες τρίτεκνων και πολύτεκνων λόγω των αλλαγών που φέρνει η κυβέρνηση στα οικογενειακά επιδόματα. Πολλοί εξ αυτών θα σταματήσουν να παίρνουν το επίδομα των 500 ευρώ για κάθε παιδί ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα το πάρουν αισθητά ψαλιδισμένο.
8.Φόροι στα ξενοδοχεία
Από την Πρωτοχρονιά επιβάλλεται φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα. Για 5 διανυκτερεύσεις η επιβάρυνση θα φτάνει έως τα 15 ή και τα 20 ευρώ. Συγκεκριμένα, ο φόρος διαμονής που επιβάλλεται άμεσα θα ανέρχεται σε:
■ 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων
■ 1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων
■ 3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων
■ 4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων
■ 0,50 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα.
9.Κόβονται έξτρα παροχές στο Δημόσιο
Δωρεάν εισιτήρια, κάρτες απεριορίστων διαδρομών και άλλες μη μισθολογικές παροχές σε Δημόσιο, δήμους και ΔΕΚΟ αναστέλλονται μαζικά. Στο εξής το υπουργείο Οικονομικών θα συναποφασίζει αν θα χορηγούνται παροχές σε είδος που ξεπερνούν σε αξία τα 5.000 ευρώ και άνω τον χρόνο.
Κι άλλα µέτρα
Μέσα στο 2018 προωθούνται και άλλα µέτρα όπως:
■ Αντικίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση και σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας για εξοικονόµηση 73 εκατ. ευρώ.
■ Κατάργηση αφορολόγητου 25% σε δικαστικούς και βουλευτές για εξοικονόµηση 44 εκατ. ευρώ.
■ Μείωση ή κατάργηση προνοιακών επιδοµάτων για εξοικονόµηση 10 εκατ. ευρώ.
■ Αλλαγές στα ειδικά µισθολόγια για εξοικονόµηση 99 εκατ. ευρώ.
■ Μειώσεις στις νέες συντάξεις χηρείας για εξοικονόµηση 196 εκατ. ευρώ.
■ Μείωση 50% του επιδόµατος θέρµανσης για εξοικονόµηση 58 εκατ. ευρώ.
■ Μη τιµαριθµική αναπροσαρµογή συντάξεων για εξοικονόµηση 245 εκατ. ευρώ.
