Η έρευνα επιχείρησε να διερευνήσει την τάση, τις αιτίες και τις διαστάσεις του φαινομένου, καθώς επίσης και τη διάθεση του ανθρώπινου δυναμικού να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Μεταξύ άλλων, τα βασικότερα στοιχεία της συνοψίζονται ως εξής:
Το 79% μετακινήθηκε στο εξωτερικό την περίοδο 2010-2019, το 36,8% του δείγματος έφυγε με τις οικογένειές τους.
Οι χώρες που βρίσκονται πρώτες ανάμεσα στις επιλογές των Ελλήνων είναι: η Αγγλία, η Ολλανδία, η Γερμανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σουηδία και η Ελβετία.
Το 60,5 % αναφέρει ότι δεν είχε προηγούμενη σχέση με τη χώρα που μετακινήθηκε.
Οι κλάδοι που έχουν μεγαλύτερη απορρόφηση στο εξωτερικό και στους οποίους δραστηριοποιούνται κυρίως οι απόδημοι Έλληνες είναι αυτοί των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών (17,1%), της τεχνολογίας (4%), των Υπηρεσιών Υγείας (10,5%), των καταναλωτικών προϊόντων (6,5%), καθώς επίσης και ο ακαδημαϊκός (12%) και κατασκευαστικός κλάδος (5,2%).
Το 47% των συμμετεχόντων είχαν ήδη κάποια εργασία στην Ελλάδα, πριν αποφασίσουν να μετακινηθούν.
Το 47,3% των συμμετεχόντων έχει πραγματοποιήσει τις σπουδές του στο εξωτερικό και παρέμειναν μετά την ολοκλήρωσή τους είτε στην ίδια χώρα, είτε σε άλλη χώρα του εξωτερικού, καθώς προέκυψε άμεσα κάποια επαγγελματική ευκαιρία.
Ένας στους δύο ανέφερε ότι η διεκδίκηση υψηλότερων μισθολογικών αποδοχών αποτέλεσε τη σημαντικότερη αιτία φυγής (55%). Το πλήθος των επαγγελματικών ευκαιριών στο εξωτερικό και η αξιοκρατία αποτέλεσαν τον δεύτερο σημαντικότερο λόγο (48,6%), ενώ το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον κατατάχθηκε ως ο τρίτος δημοφιλέστερος λόγος αναζήτησης εργασίας στο εξωτερικό (36,8%). Οι συμμετέχοντες στην έρευνα είχαν τη δυνατότητα επιλογής περισσότερων από μία απαντήσεις στη συγκεκριμένη ερώτηση.
Περίπου οι μισοί (44%) από τους συμμετέχοντες αντιμετώπισαν μέτριες ή σημαντικές δυσκολίες, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια της μετακίνησής τους.
Το 36% θα εξέταζαν την επιστροφή τους στην Ελλάδα με μειωμένες αποδοχές, αλλά κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Ωστόσο, φαίνεται ότι δεν σχεδιάζουν τον άμεσο επαναπατρισμό τους, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό θα ήταν διατεθειμένο να επιστρέψει μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, κυρίως σε θέσεις σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες.
Η Πέγκυ Βελλιώτου, γενική διευθύντρια της KPMG, και η ομάδα προσέλκυσης και επιλογής στελεχών της εταιρείας μέσα από την έρευνα έδωσαν έμφαση στις ενέργειες που πρέπει να γίνουν από την πλευρά των ελληνικών επιχειρήσεων και τα στελέχη ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να προσελκύσουν υποψηφίους από το εξωτερικό, αλλά κυρίως να διατηρήσουν τα ταλέντα τους εντός Ελλάδας.
Από το βήμα της εκδήλωσης μετέφερε κλίμα και προσωπικές αφηγήσεις στελεχών που αναγκάστηκαν να αναζητήσουν εργασία εκτός χώρας μέσα από τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που συνάντησαν. Επίσης, τόνισε πως τα «ελληνικά ταλέντα» σκέφτονται πραγματικά να επιστρέψουν, όταν αυτό συνδυάζεται με μια καλή προσφορά εργασίας, έστω κι αν αυτό σημαίνει πως χρειάζεται να συμβιβαστούν με χαμηλότερα προνόμια ή/και μισθό.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης οργανώθηκε πάνελ, στο οποίο συζητήθηκαν οι προσωπικές ιστορίες και τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν. Με συντονιστή τον Τίτο Σιμιτζή, γενικό διευθυντή της Alternative Research Solutions, στη συζήτηση συμμετείχαν οι Γρηγόρης Δάσκος, ιατρικός διευθυντής της ΜΕΝΑΡΙΝΙ ΕΛΛΑΣ, Κωνσταντίνος Κίντζιος, υπεύθυνος Στρατηγικής Ανάπτυξης του ReGeneration, Μάρκος Κιοσσέογλου, Entrepreneur, Selection & Growth Manage της Endeavor & Co-Founder της Reload Greece, Στάθα Κρεμμύδα, διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού Νότιας Ευρώπης της Nokia, Ελένη Νικολαΐδου, διευθύντρια της HePIS και του PeopleCert Innovation and Excellence Centre και Στάθης Ποταμίτης, διευθύνων εταίρος της PotamitisVekris Law Partnership και Ιδρυτής της Πρωτοβουλίας Brain Regain.
Ο Τίτος Σιμιτζής ανέφερε πως η αμοιβή δεν είναι το πιο σημαντικό κριτήριο για την επιστροφή των Ελλήνων στην Ελλάδα, αλλά τα κριτήρια παραμένουν κυρίως συναισθηματικά. Ο Στάθης Ποταμίτης επικεντρώθηκε στην ανάδειξη της Πρωτοβουλίας του Brain Regain για την προσέλκυση ταλέντων, την επιστροφή αυτών στην Ελλάδα και τις δράσεις που πραγματοποιούν. Ο Γρηγόρης Δάσκος, ο οποίος και ο ίδιος αποτέλεσε στέλεχος το οποίο επέστρεψε στην Ελλάδα, ανέφερε μέσα από την εμπειρία του ότι, «παρά τον σπουδαίο τόπο που ζούμε, είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί μια καλύτερη ποιότητα ζωής από τη χώρα και την εργασία». Στην ίδια κατεύθυνση, ο Μάρκος Κιοσσέογλου, είπε ότι, παρά τις σπουδές και την εργασία του στο εξωτερικό, «η ζωή στην Ελλάδα είναι διαφορετική, είναι η χώρα μας», υπογραμμίζοντας το συναισθηματικό κριτήριο για την επιστροφή του «εργασιακού μετανάστη».
«Θέλησα να αποκτήσω εμπειρία στο εξωτερικό, να εργαστώ σε ένα διεθνές επαγγελματικό περιβάλλον και να εξετάσω τις προοπτικές καριέρας μου» ανέφερε η Ελένη Νικολαΐδου μιλώντας για τη δική της εμπειρία και τόνισε πως η οικογένεια και η οικογενειακή επιχείρηση αποτέλεσε, παρά τις αντιξοότητες της χώρας, τον πόλο έλξης για την επιστροφή της. Ο Κωνσταντίνος Κίντζιος επικεντρώθηκε στον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο που δημιουργεί το ReGeneration στους νέους και, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε πως «αποτελούμε τη γέφυρα για τους πτυχιούχους με την αγορά εργασίας». Μια εξαιρετική επαγγελματική πρόταση μετέφερε πριν από μερικά χρόνια στην Ιταλία τη Στάθα Κρεμμύδα, η οποία με τη σειρά της αντιμετώπισε αρκετές προκλήσεις γύρω από το θέμα της οικογένειας και με την πρώτη ευκαιρία αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Σημείωσε ότι «για να γυρίσει κανείς, πρέπει να διασφαλίσει την ίδια ή και καλύτερη ποιότητα ζωής» και συμπλήρωσε ότι είναι «απαραίτητο να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, υψηλά αμειβόμενες» για να προσελκύσουν ταλέντα.
Στην έρευνα έλαβαν μέρος 290 άτομα από 14 χώρες (Αυστραλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ιρλανδία, Καναδά, Ολλανδία, Ουγγαρία και Σουηδία), οι οποίοι απασχολούνται στον συμβουλευτικό, τραπεζικό, εκπαιδευτικό, κατασκευαστικό και καταναλωτικό κλάδο, καθώς επίσης και σε αυτούς της Πληροφορικής και της Υγείας. Η μελέτη καταρτίστηκε το διάστημα μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου 2019.
Η KPMG είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο εταιρειών παροχής ελεγκτικών, φορολογικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Δραστηριοποιείται σε 153 χώρες και περιοχές και απασχολεί περισσότερα από 207.000 άτομα σε εταιρείες-μέλη παγκοσμίως. Οι ανεξάρτητες εταιρίες-μέλη του δικτύου της KPMG είναι συνδεδεμένες με την KPMG International Cooperative («KPMG International»), μια ελβετική εταιρεία.
