Σύμφωνα με έρευνα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, ΤΕΕ/ΤΚΜ), στη Θεσσαλονίκη καταγράφονται δεκαέξι αστικές οχλήσεις σε δημόσιους χώρους και πέντε σε ιδιωτικούς. Οι οχλήσεις σε δημόσιους χώρους είναι:
1. Διαμόρφωση, πλακοστρώσεις πεζοδρομίων. Όπως διαπιστώθηκε, τα πεζοδρόμια της πόλης της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα του αστικού κέντρου, εκτός όσων έχουν αναπλαστεί, χαρακτηρίζονται από το ελάχιστο των διαστάσεών τους, την κακή κατασκευή και τη μονομέρεια στην επιλογή των υλικών επίστρωσης (πλάκες πεζοδρομίου). Οι σχάρες απορροής ομβρίων υδάτων ενσωματώνονται με προχειρότητα και κατά τυχαίο τρόπο στις περισσότερες περιπτώσεις, καταστρέφοντας συχνά το σχήμα και το ρυθμό της πλακόστρωσης.
2. Δενδροφύτευση πεζοδρομίων. Η μη οργανωμένη φύτευση δέντρων και η άστοχη πολλές φορές επιλογή είδους, η ελλιπής συντήρηση των φυτεύσεων επιδεινώνουν, αντί να εξωραΐζουν, την εικόνα της πόλης. Δέντρα πολύ ψηλά ή ακλάδευτα, που ενοχλούν τους ενοίκους των ισογείων και των ανώτερων ορόφων, έλλειψη φαντασίας ή πρωτοτυπίας στα είδη φύτευσης, τυχαία και λανθασμένη φύτευσή τους στα πεζοδρόμια, μη πρόβλεψη τοποθέτησης σχαρών ή άλλων αισθητικών στοιχείων στη βάση των δέντρων, ώστε να μη μετατρέπονται σε χώρους σκουπιδιών, είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά της δενδροφύτευσης.
3. Τραπεζοκαθίσματα, ομπρέλες πεζοδρομίου. Αποτελούν μία από τις πιο επιβαρυντικές αστικές οχλήσεις. Η καταπάτηση δημοσίου χώρου από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ελεύθερης κίνησης των διερχομένων από τα πεζοδρόμια, καθώς και την υποβάθμιση της ίδιας της έννοιας της διασκέδασης ή αναψυχής.
4. Κινητός εξοπλισμός καταστημάτων. Ανάλογος με τα τραπεζοκαθίσματα είναι και ο κινητός εξοπλισμός των εμπορικών καταστημάτων, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει από εξοπλισμό κάλυψης λειτουργικών αναγκών, όπως καφάσια οπωροπωλείων, καλάθια ή κινητές κρεμάστρες καταστημάτων ρούχων και πάγκοι, μέχρι κινητές διαφημιστικές πινακίδες που τοποθετούνται στα πεζοδρόμια.
5. Οδοσήμανση. Τα σήματα συνήθως αναπτύσσονται άναρχα σε ακατάλληλα σημεία, κρύβονται πίσω από άλλα στοιχεία όχλησης, καλύπτονται συχνά από τις φυτεύσεις των πεζοδρομίων, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν τα κυκλοφοριακά προβλήματα και να αποτελούν συνήθεις αιτίες ατυχημάτων.
6. Ενημερωτικές επιγραφές δρόμου σε στύλους. Το σύνηθες φαινόμενο είναι η αμφίβολη ποιότητα της αισθητικής και χρωματικής κωδικοποίησής τους, ενώ η τοποθέτηση και η χωροθέτησή τους γίνεται με τρόπο ανοργάνωτο, π.χ. εμποδίζουν την οπτική επαφή με τις πινακίδες σήμανσης, με αποτέλεσμα να μην εξυπηρετούν πάντα το σκοπό τους, όπως είναι η υπόδειξη μιας συγκεκριμένης κατεύθυνσης.
7. Ζαρντινιέρες. Πολίτες, συνήθως καταστηματάρχες ή επαγγελματίες, τοποθετούν ζαρντινιέρες στο πεζοδρόμιο στις προσόψεις καταστημάτων, επιδιώκοντας να οροθετήσουν ή να διεκδικήσουν ζωτικό χώρο που βρίσκεται μπροστά από το κατάστημα. Ο πεζός δυσκολεύεται να διασχίσει ορισμένα σημεία της διαδρομής και είναι αναγκασμένος να παρακάμπτει συνεχώς αντικείμενα που ξεπηδούν άναρχα.
8. Στύλοι φωτισμού δρόμου. Οι στύλοι της ΔΕΗ είναι άναρχα τοποθετημένοι και λόγω της συμβατικής μορφολογίας και της εγγύτητάς τους συγκροτούν ένα ενιαίο όριο, από το οποίο δεν μπορεί να περάσει ανεμπόδιστα ο πεζός.
9. Κολονάκια στάθμευσης, μπάρες για ΑΜΕΑ. Η μέχρι σήμερα άναρχη χωροθέτηση των στοιχείων αυτών εμποδίζει λειτουργικά την κίνηση του πεζού και επιβαρύνει αισθητικά την εικόνα των πεζοδρομίων και εν γένει του δημόσιου χώρου.
10. Μηχανάκια στα πεζοδρόμια, σταθμευμένα αυτοκίνητα, δίκυκλα. Θεωρείται μείζον πρόβλημα αστικής όχλησης και οφείλεται καταρχήν στην ανεπάρκεια δημοσίων χώρων στάθμευσης.
11. Κάδοι, δοχεία απορριμμάτων. Διασκορπίζονται άναρχα πάνω στα πεζοδρόμια και δυσχεραίνουν τόσο τη συγκέντρωση και την αποκομιδή των σκουπιδιών όσο και τη διέλευση των ίδιων των πεζών ή τη στάθμευση οχημάτων.
12. Καφάο ΟΤΕ, κουτιά ελέγχου φυσικού αερίου. Συνήθως είναι ογκώδεις κατασκευές, που δύσκολα κρύβονται, επιβαρύνοντας αισθητικά τις προσόψεις των πολυκατοικιών. Η τοποθέτησή τους στα ισόγεια των οικοδομών τα καθιστά άμεσα αντιληπτά από τους διερχόμενους στα πεζοδρόμια.
13. Αφίσες, εμπορικές, πολιτικές διαφημίσεις. Σε ειδικές κοινωνικές και πολιτικές συγκυρίες, όπως είναι η Διεθνής Έκθεση της Θεσσαλονίκης ή οι περίοδοι των εκλογικών αναμετρήσεων, όπως τώρα, το φαινόμενο οξύνεται ιδιαίτερα.
14. Ηχορύπανση από μόνιμες ή παροδικές εστίες θορύβου. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης του αστικού περιβάλλοντος, που μπορεί να επιλυθεί μόνο μερικώς με σημειακές παρεμβάσεις και μέτρα τεχνικής φύσης.
15. Ακαθαρσίες ζώων. Πρόκειται για μία όχληση η οποία οφείλεται αφενός στη μεγάλη συγκέντρωση πουλιών σε ακλάδευτα δέντρα, στο ιδιαίτερα οξύ για τα ελληνικά δεδομένα πρόβλημα των αδέσποτων ζώων, αφετέρου στην έλλειψη αγωγής και της απαραίτητης κοινωνικής ευαισθησίας κάποιων ιδιοκτητών κατοικίδιων.
16. Περίπτερα, πλανόδιοι πωλητές. Ο νόμος προβλέπει τις μέγιστες διαστάσεις των τοποθετούμενων έξω από τα περίπτερα ψυγείων, οι οποίες ωστόσο παραβιάζονται. Ο ανεπαρκής έλεγχος των αυθαιρεσιών συντελεί στην παγίωση του τυχαίου διασκορπισμού των περιπτέρων στο δημόσιο χώρο.
1. Διαμόρφωση, πλακοστρώσεις πεζοδρομίων. Όπως διαπιστώθηκε, τα πεζοδρόμια της πόλης της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα του αστικού κέντρου, εκτός όσων έχουν αναπλαστεί, χαρακτηρίζονται από το ελάχιστο των διαστάσεών τους, την κακή κατασκευή και τη μονομέρεια στην επιλογή των υλικών επίστρωσης (πλάκες πεζοδρομίου). Οι σχάρες απορροής ομβρίων υδάτων ενσωματώνονται με προχειρότητα και κατά τυχαίο τρόπο στις περισσότερες περιπτώσεις, καταστρέφοντας συχνά το σχήμα και το ρυθμό της πλακόστρωσης.
2. Δενδροφύτευση πεζοδρομίων. Η μη οργανωμένη φύτευση δέντρων και η άστοχη πολλές φορές επιλογή είδους, η ελλιπής συντήρηση των φυτεύσεων επιδεινώνουν, αντί να εξωραΐζουν, την εικόνα της πόλης. Δέντρα πολύ ψηλά ή ακλάδευτα, που ενοχλούν τους ενοίκους των ισογείων και των ανώτερων ορόφων, έλλειψη φαντασίας ή πρωτοτυπίας στα είδη φύτευσης, τυχαία και λανθασμένη φύτευσή τους στα πεζοδρόμια, μη πρόβλεψη τοποθέτησης σχαρών ή άλλων αισθητικών στοιχείων στη βάση των δέντρων, ώστε να μη μετατρέπονται σε χώρους σκουπιδιών, είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά της δενδροφύτευσης.
3. Τραπεζοκαθίσματα, ομπρέλες πεζοδρομίου. Αποτελούν μία από τις πιο επιβαρυντικές αστικές οχλήσεις. Η καταπάτηση δημοσίου χώρου από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ελεύθερης κίνησης των διερχομένων από τα πεζοδρόμια, καθώς και την υποβάθμιση της ίδιας της έννοιας της διασκέδασης ή αναψυχής.
4. Κινητός εξοπλισμός καταστημάτων. Ανάλογος με τα τραπεζοκαθίσματα είναι και ο κινητός εξοπλισμός των εμπορικών καταστημάτων, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει από εξοπλισμό κάλυψης λειτουργικών αναγκών, όπως καφάσια οπωροπωλείων, καλάθια ή κινητές κρεμάστρες καταστημάτων ρούχων και πάγκοι, μέχρι κινητές διαφημιστικές πινακίδες που τοποθετούνται στα πεζοδρόμια.
5. Οδοσήμανση. Τα σήματα συνήθως αναπτύσσονται άναρχα σε ακατάλληλα σημεία, κρύβονται πίσω από άλλα στοιχεία όχλησης, καλύπτονται συχνά από τις φυτεύσεις των πεζοδρομίων, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν τα κυκλοφοριακά προβλήματα και να αποτελούν συνήθεις αιτίες ατυχημάτων.
6. Ενημερωτικές επιγραφές δρόμου σε στύλους. Το σύνηθες φαινόμενο είναι η αμφίβολη ποιότητα της αισθητικής και χρωματικής κωδικοποίησής τους, ενώ η τοποθέτηση και η χωροθέτησή τους γίνεται με τρόπο ανοργάνωτο, π.χ. εμποδίζουν την οπτική επαφή με τις πινακίδες σήμανσης, με αποτέλεσμα να μην εξυπηρετούν πάντα το σκοπό τους, όπως είναι η υπόδειξη μιας συγκεκριμένης κατεύθυνσης.
7. Ζαρντινιέρες. Πολίτες, συνήθως καταστηματάρχες ή επαγγελματίες, τοποθετούν ζαρντινιέρες στο πεζοδρόμιο στις προσόψεις καταστημάτων, επιδιώκοντας να οροθετήσουν ή να διεκδικήσουν ζωτικό χώρο που βρίσκεται μπροστά από το κατάστημα. Ο πεζός δυσκολεύεται να διασχίσει ορισμένα σημεία της διαδρομής και είναι αναγκασμένος να παρακάμπτει συνεχώς αντικείμενα που ξεπηδούν άναρχα.
8. Στύλοι φωτισμού δρόμου. Οι στύλοι της ΔΕΗ είναι άναρχα τοποθετημένοι και λόγω της συμβατικής μορφολογίας και της εγγύτητάς τους συγκροτούν ένα ενιαίο όριο, από το οποίο δεν μπορεί να περάσει ανεμπόδιστα ο πεζός.
9. Κολονάκια στάθμευσης, μπάρες για ΑΜΕΑ. Η μέχρι σήμερα άναρχη χωροθέτηση των στοιχείων αυτών εμποδίζει λειτουργικά την κίνηση του πεζού και επιβαρύνει αισθητικά την εικόνα των πεζοδρομίων και εν γένει του δημόσιου χώρου.
10. Μηχανάκια στα πεζοδρόμια, σταθμευμένα αυτοκίνητα, δίκυκλα. Θεωρείται μείζον πρόβλημα αστικής όχλησης και οφείλεται καταρχήν στην ανεπάρκεια δημοσίων χώρων στάθμευσης.
11. Κάδοι, δοχεία απορριμμάτων. Διασκορπίζονται άναρχα πάνω στα πεζοδρόμια και δυσχεραίνουν τόσο τη συγκέντρωση και την αποκομιδή των σκουπιδιών όσο και τη διέλευση των ίδιων των πεζών ή τη στάθμευση οχημάτων.
12. Καφάο ΟΤΕ, κουτιά ελέγχου φυσικού αερίου. Συνήθως είναι ογκώδεις κατασκευές, που δύσκολα κρύβονται, επιβαρύνοντας αισθητικά τις προσόψεις των πολυκατοικιών. Η τοποθέτησή τους στα ισόγεια των οικοδομών τα καθιστά άμεσα αντιληπτά από τους διερχόμενους στα πεζοδρόμια.
13. Αφίσες, εμπορικές, πολιτικές διαφημίσεις. Σε ειδικές κοινωνικές και πολιτικές συγκυρίες, όπως είναι η Διεθνής Έκθεση της Θεσσαλονίκης ή οι περίοδοι των εκλογικών αναμετρήσεων, όπως τώρα, το φαινόμενο οξύνεται ιδιαίτερα.
14. Ηχορύπανση από μόνιμες ή παροδικές εστίες θορύβου. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης του αστικού περιβάλλοντος, που μπορεί να επιλυθεί μόνο μερικώς με σημειακές παρεμβάσεις και μέτρα τεχνικής φύσης.
15. Ακαθαρσίες ζώων. Πρόκειται για μία όχληση η οποία οφείλεται αφενός στη μεγάλη συγκέντρωση πουλιών σε ακλάδευτα δέντρα, στο ιδιαίτερα οξύ για τα ελληνικά δεδομένα πρόβλημα των αδέσποτων ζώων, αφετέρου στην έλλειψη αγωγής και της απαραίτητης κοινωνικής ευαισθησίας κάποιων ιδιοκτητών κατοικίδιων.
16. Περίπτερα, πλανόδιοι πωλητές. Ο νόμος προβλέπει τις μέγιστες διαστάσεις των τοποθετούμενων έξω από τα περίπτερα ψυγείων, οι οποίες ωστόσο παραβιάζονται. Ο ανεπαρκής έλεγχος των αυθαιρεσιών συντελεί στην παγίωση του τυχαίου διασκορπισμού των περιπτέρων στο δημόσιο χώρο.
