υπογράφεται απ΄τον κ.Σονέρ Καγαπτάι,
εταίρου στο Ινστιτούτο Πολιτικής για την Εγγύς Ανατολή της Ουάσιγκτον
και αναδημοσιεύεται από την εφημερίδα "Το Βήμα":
.Η Τουρκία είναι μια μουσουλμανική χώρα ειδικού τύπου- η μόνη ανάμεσα σε 50 και πλέον μουσουλμανικές η οποία μετέχει στο ΝΑΤΟ, βρίσκεται σε ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ, είναι φιλελεύθερη δημοκρατία και έχει κανονικές σχέσεις με το Ισραήλ. Υπό την παρούσα κυβ
έρνηση όμως χάνει αυτή την ιδιαιτερότητα. Οι φιλελεύθερες πολιτικές τάσεις εξαφανίζονται, οι συνομιλίες με την ΕΕ βάλτωσαν, οι δεσμοί με τα αντιδυτικά κράτη, όπως το Ιράν, βελτιώθηκαν και οι σχέσεις με το Ισραήλ επιδεινώθηκαν. Την περασμένη εβδομάδα, λ.χ., ο πρωθυπουργός κ. Ερντογάν αποχώρησε από ένα πάνελ στο Νταβός αφού κατηγόρησε τον πρόεδρο του Ισραήλ κ. Πέρες ότι «σκοτώνει τον κόσμο». Αφού η Τουρκία αγνοεί τις υποχρεώσεις της στους διατλαντικούς θεσμούς, δεν θα πρέπει να περιμένει κανακέματα από τον πρόεδρο Ομπάμα.
Δείτε την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία και τις επιπτώσεις της στις σχέσεις με την ΕΕ. Μολονότι άρχισε ενταξιακές συνομιλίες, το τρένο σταμάτησε. Οι γαλλικές αντιρρήσεις για την ένταξη της Τουρκίας μπορεί να επιβράδυναν τη διαδικασία αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί η απομάκρυνση του κυβερνώντος κόμματος από τις φιλελεύθερες αρχές. Υστερα από έξι ετών διακυβέρνηση Ερντογάν ο τουρκικός λαός είναι σήμερα λιγότερο ελεύθερος και η ισότητα εξαφανίστηκε. Τον Απρίλιο του 2007 η κυβέρνηση πέρασε νόμο που απαγορεύει το ΥouΤube- η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έκλεισε αυτόν τον δημοφιλή δικτυακό τόπο. Στον πίνακα του αναπτυξιακού προγράμματος του ΟΗΕ η Τουρκία γλίστρησε στην 90ή θέση από την 63η που ήταν το 2002, όταν ο Ερντογάν ήρθε στην εξουσία.
Και ερχόμαστε στην εξωτερική πολιτική. Η προσέγγιση της Τουρκίας στην... Τεχεράνη προχώρησε τόσο από το 2002 ώστε είναι αμφίβολο αν η Αγκυρα θα συμπαραταχθεί με την Ουάσιγκτον όταν θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις με το πυρηνικό Ιράν. Τον περασμένο Δεκέμβριο ο κ. Ερντογάν δήλωσε στην Ουάσιγκτον ότι «οι χώρες που αντιδρούν στα πυρηνικά όπλα του Ιράν πρέπει οι ίδιες να μην έχουν πυρηνικά όπλα». Στις τελευταίες συγκρούσεις στη Γάζα ο κ. Ερντογάν αμφισβήτησε την ύπαρξη της έδρας του Ισραήλ στον ΟΗΕ και δήλωσε ότι θα ήθελε να εκπροσωπήσει τη Χαμάς σε διεθνή φόρα. Τρεις ημέρες πριν από τη συνάντηση των μετριοπαθών Αράβων- Αίγυπτος, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία- στο Κουβέιτ (19 Ιανουαρίου) για να συζητήσουν το θέμα της Γάζας, τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με εκπροσώπους του Ιράν, της Συρίας και του Σουδάν στο Κατάρ αχρηστεύοντας την πρωτοβουλία των μετριοπαθών. Η Αγκυρα ακολουθεί στο Παλαιστινιακό γραμμή πιο σκληρή από εκείνη της Σαουδικής Αραβίας. Επί πολλά χρόνια η Τουρκία είχε κανονικές σχέσεις με το Ισραήλ - στον στρατιωτικό τομέα, στον τουρισμό, στον πολιτισμό και στο εμπόριο. Οι Τούρκοι δεν πρόβαλλαν τη θρησκεία ή την ιδεολογία στις σχέσεις τους με το ισραηλινό κρατος και οι Ισραηλινοί ένιωθαν άνετα κάνοντας διακοπές είτε δουλειές με την Τουρκία. Αλλά οι τελευταίες αντι-ισραηλινές δηλώσεις του κ. Ερντογάν- έφθασε στο σημείο να επικαλείται τον Θεό να τιμωρήσει το Ισραήλ- έκαναν τις κανονικές σχέσεις παρελθόν. Στις 4 Ιανουαρίου 200.000 Τούρκοι, παρά την παγωνιά, πλημμύρισαν την Κωνσταντινούπολη κραυγάζοντας «Θάνατος στο Ισραήλ». Τρεις ημέρες αργότερα η ομάδα κοριτσιών βόλεϊ του Ισραήλ δέχθηκε επίθεση από τους τούρκους φιλάθλους που φώναζαν «μουσουλμάνοι αστυφύλακες, δώστε μας τις εβραιοπούλες να τις σφάξουμε». Ο αναδυόμενος αντισημιτισμός, ο οποίος απειλεί το ειδικό καθεστώς της Τουρκίας, δεν συγκίνησε ποτέ την τουρκική κοινωνία, διαχέεται όμως τώρα από την πολιτική ηγεσία και τρέφεται από τις δηλώσεις Ερντογάν, ο οποίος ρίχνει τις ευθύνες στο Ισραήλ για τη Γάζα και κατηγορεί τα μέσα ενημέρωσης ότι ελέγχονται από τους Ισραηλινούς και παραποιούν τα γεγονότα. Ωστόσο θυμίζει στους εβραίους της Τουρκίας ότι «τους περιέθαλψε η Οθωμανική Αυτοκρατορία» όταν τους κατεδίωκε η ισπανική Ιερά Εξέταση. Το ξέφτισμα του τουρκικού φιλελευθερισμού λόγω Ερντογάν απομακρύνει την Τουρκία από τη Δύση. Αν η τουρκική εξωτερική πολιτική ταχθεί αλληλέγγυα στα ισλαμικά καθεστώτα, τότε η Αγκυρα ας μην ελπίζει ότι θα θεωρείται σοβαρός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ. Επίσης, αν η κυβέρνηση κάνει διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, αγνοήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ, περιορίσει τις ελευθερίες στην ενημέρωση ή χάσει το ενδιαφέρον για την Ευρώπη, δύσκολα θα κερδίσει τη συμπάθεια της Αμερικής. Και αν η κυβέρνηση Ερντογάν εξακολουθήσει να σερβίρει αντι-φιλελευθερισμό στο εσωτερικό και θρησκεία στην εξωτερική πολιτική, τότε η Τουρκία παύει να είναι ειδικού τύπου. Και αυτό θα είναι κρίμα.
έρνηση όμως χάνει αυτή την ιδιαιτερότητα. Οι φιλελεύθερες πολιτικές τάσεις εξαφανίζονται, οι συνομιλίες με την ΕΕ βάλτωσαν, οι δεσμοί με τα αντιδυτικά κράτη, όπως το Ιράν, βελτιώθηκαν και οι σχέσεις με το Ισραήλ επιδεινώθηκαν. Την περασμένη εβδομάδα, λ.χ., ο πρωθυπουργός κ. Ερντογάν αποχώρησε από ένα πάνελ στο Νταβός αφού κατηγόρησε τον πρόεδρο του Ισραήλ κ. Πέρες ότι «σκοτώνει τον κόσμο». Αφού η Τουρκία αγνοεί τις υποχρεώσεις της στους διατλαντικούς θεσμούς, δεν θα πρέπει να περιμένει κανακέματα από τον πρόεδρο Ομπάμα.Δείτε την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία και τις επιπτώσεις της στις σχέσεις με την ΕΕ. Μολονότι άρχισε ενταξιακές συνομιλίες, το τρένο σταμάτησε. Οι γαλλικές αντιρρήσεις για την ένταξη της Τουρκίας μπορεί να επιβράδυναν τη διαδικασία αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί η απομάκρυνση του κυβερνώντος κόμματος από τις φιλελεύθερες αρχές. Υστερα από έξι ετών διακυβέρνηση Ερντογάν ο τουρκικός λαός είναι σήμερα λιγότερο ελεύθερος και η ισότητα εξαφανίστηκε. Τον Απρίλιο του 2007 η κυβέρνηση πέρασε νόμο που απαγορεύει το ΥouΤube- η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έκλεισε αυτόν τον δημοφιλή δικτυακό τόπο. Στον πίνακα του αναπτυξιακού προγράμματος του ΟΗΕ η Τουρκία γλίστρησε στην 90ή θέση από την 63η που ήταν το 2002, όταν ο Ερντογάν ήρθε στην εξουσία.
Και ερχόμαστε στην εξωτερική πολιτική. Η προσέγγιση της Τουρκίας στην... Τεχεράνη προχώρησε τόσο από το 2002 ώστε είναι αμφίβολο αν η Αγκυρα θα συμπαραταχθεί με την Ουάσιγκτον όταν θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις με το πυρηνικό Ιράν. Τον περασμένο Δεκέμβριο ο κ. Ερντογάν δήλωσε στην Ουάσιγκτον ότι «οι χώρες που αντιδρούν στα πυρηνικά όπλα του Ιράν πρέπει οι ίδιες να μην έχουν πυρηνικά όπλα». Στις τελευταίες συγκρούσεις στη Γάζα ο κ. Ερντογάν αμφισβήτησε την ύπαρξη της έδρας του Ισραήλ στον ΟΗΕ και δήλωσε ότι θα ήθελε να εκπροσωπήσει τη Χαμάς σε διεθνή φόρα. Τρεις ημέρες πριν από τη συνάντηση των μετριοπαθών Αράβων- Αίγυπτος, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία- στο Κουβέιτ (19 Ιανουαρίου) για να συζητήσουν το θέμα της Γάζας, τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με εκπροσώπους του Ιράν, της Συρίας και του Σουδάν στο Κατάρ αχρηστεύοντας την πρωτοβουλία των μετριοπαθών. Η Αγκυρα ακολουθεί στο Παλαιστινιακό γραμμή πιο σκληρή από εκείνη της Σαουδικής Αραβίας. Επί πολλά χρόνια η Τουρκία είχε κανονικές σχέσεις με το Ισραήλ - στον στρατιωτικό τομέα, στον τουρισμό, στον πολιτισμό και στο εμπόριο. Οι Τούρκοι δεν πρόβαλλαν τη θρησκεία ή την ιδεολογία στις σχέσεις τους με το ισραηλινό κρατος και οι Ισραηλινοί ένιωθαν άνετα κάνοντας διακοπές είτε δουλειές με την Τουρκία. Αλλά οι τελευταίες αντι-ισραηλινές δηλώσεις του κ. Ερντογάν- έφθασε στο σημείο να επικαλείται τον Θεό να τιμωρήσει το Ισραήλ- έκαναν τις κανονικές σχέσεις παρελθόν. Στις 4 Ιανουαρίου 200.000 Τούρκοι, παρά την παγωνιά, πλημμύρισαν την Κωνσταντινούπολη κραυγάζοντας «Θάνατος στο Ισραήλ». Τρεις ημέρες αργότερα η ομάδα κοριτσιών βόλεϊ του Ισραήλ δέχθηκε επίθεση από τους τούρκους φιλάθλους που φώναζαν «μουσουλμάνοι αστυφύλακες, δώστε μας τις εβραιοπούλες να τις σφάξουμε». Ο αναδυόμενος αντισημιτισμός, ο οποίος απειλεί το ειδικό καθεστώς της Τουρκίας, δεν συγκίνησε ποτέ την τουρκική κοινωνία, διαχέεται όμως τώρα από την πολιτική ηγεσία και τρέφεται από τις δηλώσεις Ερντογάν, ο οποίος ρίχνει τις ευθύνες στο Ισραήλ για τη Γάζα και κατηγορεί τα μέσα ενημέρωσης ότι ελέγχονται από τους Ισραηλινούς και παραποιούν τα γεγονότα. Ωστόσο θυμίζει στους εβραίους της Τουρκίας ότι «τους περιέθαλψε η Οθωμανική Αυτοκρατορία» όταν τους κατεδίωκε η ισπανική Ιερά Εξέταση. Το ξέφτισμα του τουρκικού φιλελευθερισμού λόγω Ερντογάν απομακρύνει την Τουρκία από τη Δύση. Αν η τουρκική εξωτερική πολιτική ταχθεί αλληλέγγυα στα ισλαμικά καθεστώτα, τότε η Αγκυρα ας μην ελπίζει ότι θα θεωρείται σοβαρός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ. Επίσης, αν η κυβέρνηση κάνει διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, αγνοήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ, περιορίσει τις ελευθερίες στην ενημέρωση ή χάσει το ενδιαφέρον για την Ευρώπη, δύσκολα θα κερδίσει τη συμπάθεια της Αμερικής. Και αν η κυβέρνηση Ερντογάν εξακολουθήσει να σερβίρει αντι-φιλελευθερισμό στο εσωτερικό και θρησκεία στην εξωτερική πολιτική, τότε η Τουρκία παύει να είναι ειδικού τύπου. Και αυτό θα είναι κρίμα.
