Της Κ.Τζωρτζινάκη
Κάποιοι κέντησαν μία κρίση. Χωρίς ξόμπλια. Και πασχίζουν οι υπόλοιποι να δουν πίσω από τον καμβά. Τα ξέφτια, τους κόμπους, τις χοντρές βελονιές, την πονηράδα της κατασκευής. Οι οικονομολόγοι αναποδογυρίζουν το κεντίδι, για να βρουν αντιστοιχίες στα περιεχόμενα του παρελθόντος.
Ευθύς αμέσως πλείστοι όσοι αναγνώρισαν ομοιότητες με την κρίση του 1929, τη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930. Την προηγούμενη εβδομάδα τρεις ερευνητές του Πανεπιστημίου Ρέντινγκ της Βρετανίας έπιασαν το νήμα από την αρχή της δεκαετίας του 1290! Εκριναν πως η έκδοση του 21ου αιώνα και η παρούσα πιστωτική στενότητα «πάει πολύ» με τη βασιλεία του Εδουάρδου Α', τον χρηματο-πιστωτικό οίκο της Ιταλίας Ricciardi, που δανείζει το θρόνο, αλλά διαχειρίζεται και τμήμα της έκτακτης πανευρωπαϊκής φορολογίας για μία ακόμα Σταυροφορία.
Πάπας, Γάλλος και Αγγλος βασιλιάς αναζητούν κεφάλαια. Οι... πιστωτές ανακοινώνουν στενότητα. Κρίση... Οι Ricciardi πτωχεύουν. Ο εγγλέζικος Θρόνος δανείζεται με τόκο 150%! Τα κρατικά θησαυροφυλάκια ανταλλάσουν ομόλογα με αξιοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού μεγάλων τραπεζών. Η κορόνα κλονίζεται. Ηρθε και η συνταγματική κρίση του 1297.
Μπορεί να μην χρειαζόταν ο Εδουάρδος για να το μάθουμε, αλλά μία επιβεβαίωση δε βλάπτει. Κάθε κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Εχει και πολιτικές επιπτώσεις. Αλλά έχει και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Αυτά έψαξε, όπως διαβάζω στη «Deutsche Welle» ο Ρίτσαρντ Σένετ, καθηγητής Κοινωνιολογίας και Ιστορίας στο London School of Economics. Τα απομεινάρια ψευδαισθήσεων, πλεγμένα με ξέφτια από όνειρα άλλων καιρών. Ψευδαίσθηση η αλληλεγγύη στην κρίση.
Η συλλογικότητα, που συνιστά προϋπόθεση για την ανάληψη κοινής δράσης. Τόσοι πλήττονται, αλλά οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας είναι αναιμικές. Γιατί το σύστημα της βραχυπρόθεσμης αύξησης των κερδών συντελέστηκε σε βάρος της μακρόπνοης δημιουργίας αξίας. Κι ο προσανατολισμός αυτός προκάλεσε ένα κοινωνικό έλλειμμα στις επιχειρήσεις. Εργαζόμενοι χαμαιλέοντες στο αλώνι της New Economy.
Η εργασία μια περιστρεφόμενη πόρτα, όπου οι άνθρωποι μπαίνουν και βγαίνουν. Αποδυνάμωση των σχέσεων και δεσμών με τους άλλους απασχολούμενους. Με τους άλλους ανταγωνιστές. Διαφορετικά σχέδια, δύσκολες γραμμές, κοψίματα φιλτιρέ, αζούρ. Τι να αλλάξεις; Κλωστές, κεντήστρες ή μοτίβο;
Ευθύς αμέσως πλείστοι όσοι αναγνώρισαν ομοιότητες με την κρίση του 1929, τη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930. Την προηγούμενη εβδομάδα τρεις ερευνητές του Πανεπιστημίου Ρέντινγκ της Βρετανίας έπιασαν το νήμα από την αρχή της δεκαετίας του 1290! Εκριναν πως η έκδοση του 21ου αιώνα και η παρούσα πιστωτική στενότητα «πάει πολύ» με τη βασιλεία του Εδουάρδου Α', τον χρηματο-πιστωτικό οίκο της Ιταλίας Ricciardi, που δανείζει το θρόνο, αλλά διαχειρίζεται και τμήμα της έκτακτης πανευρωπαϊκής φορολογίας για μία ακόμα Σταυροφορία.
Πάπας, Γάλλος και Αγγλος βασιλιάς αναζητούν κεφάλαια. Οι... πιστωτές ανακοινώνουν στενότητα. Κρίση... Οι Ricciardi πτωχεύουν. Ο εγγλέζικος Θρόνος δανείζεται με τόκο 150%! Τα κρατικά θησαυροφυλάκια ανταλλάσουν ομόλογα με αξιοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού μεγάλων τραπεζών. Η κορόνα κλονίζεται. Ηρθε και η συνταγματική κρίση του 1297.
Μπορεί να μην χρειαζόταν ο Εδουάρδος για να το μάθουμε, αλλά μία επιβεβαίωση δε βλάπτει. Κάθε κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Εχει και πολιτικές επιπτώσεις. Αλλά έχει και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Αυτά έψαξε, όπως διαβάζω στη «Deutsche Welle» ο Ρίτσαρντ Σένετ, καθηγητής Κοινωνιολογίας και Ιστορίας στο London School of Economics. Τα απομεινάρια ψευδαισθήσεων, πλεγμένα με ξέφτια από όνειρα άλλων καιρών. Ψευδαίσθηση η αλληλεγγύη στην κρίση.
Η συλλογικότητα, που συνιστά προϋπόθεση για την ανάληψη κοινής δράσης. Τόσοι πλήττονται, αλλά οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας είναι αναιμικές. Γιατί το σύστημα της βραχυπρόθεσμης αύξησης των κερδών συντελέστηκε σε βάρος της μακρόπνοης δημιουργίας αξίας. Κι ο προσανατολισμός αυτός προκάλεσε ένα κοινωνικό έλλειμμα στις επιχειρήσεις. Εργαζόμενοι χαμαιλέοντες στο αλώνι της New Economy.
Η εργασία μια περιστρεφόμενη πόρτα, όπου οι άνθρωποι μπαίνουν και βγαίνουν. Αποδυνάμωση των σχέσεων και δεσμών με τους άλλους απασχολούμενους. Με τους άλλους ανταγωνιστές. Διαφορετικά σχέδια, δύσκολες γραμμές, κοψίματα φιλτιρέ, αζούρ. Τι να αλλάξεις; Κλωστές, κεντήστρες ή μοτίβο;