Ο τρομακτικής ισχύος σεισμός που χτύπησε τη Χιλή ήταν 500 φορές πιο δυνατός από αυτόν που σκότωσε 200.000 Αϊτινούς το περασμένο μήνα. Παρόλα αυτά, οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές στη περίπτωση της Χιλής ήταν σημαντικά λιγότερες, με το σύνολο των νεκρών να αγγίζει μόλις τους 300. Όσον αφορά στη καταστροφή κτιρίων, κατοικιών κλπ. η ζημιά που προκλήθηκε στη... Χιλή ήταν σημαντικά λιγότερη από αυτήν της Αϊτής, ενώ ακόμη και οι διακοπείσες τηλεφωνικές επικοινωνίες αποκαταστάθηκαν μέσα σε 5 ώρες. Αυτές οι συγκρίσεις μεταξύ των επιπτώσεων των δυο σεισμών αναμένεται να συζητηθούν επί πολύ, και πιο πολύ στη διάρκεια της προγραμματισμένης συνέλευσης του ΟΗΕ την 31/3, που έχει ως αντικείμενο τη χάραξη στρατηγικής για την αναδόμηση της Αϊτής.Οι περισσότεροι ήδη γνωρίζουν τι ακριβώς συντέλεσε στο να υποστεί η Χιλή πολύ μικρότερες ζημιές από αυτές που υπέστη η Αϊτή. Η Χιλιανή κυβέρνηση αναγκάζει τους κατασκευαστές να προσαρμόζονται σε αυστηρούς οικοδομικούς κανονισμούς, ενώ η διαφθορά και η αδιαφορία που επικρατούν στην Αϊτή επέτρεψαν την ολική σχεδόν καταστροφή του οικοδομικού ιστού της νησιωτικής χώρας.
Ο παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς κρατών της βερολινέζικης οργάνωσης Transparency International, (που ξεκινάει από τα λιγότερα διεφθαρμένα και καταλήγει στα απόλυτα διεφθαρμένα) τοποθετεί τη Χιλή στην 25η θέση, ενώ η Αϊτή βρίσκεται στο νούμερο 168. Και ενώ η πρόεδρος της Χιλής Michelle Bachelet βγήκε από τη πρώτη στιγμή στους δρόμους προσπαθώντας να εμψυχώσει τους συμπατριώτες της, ο πρόεδρος της Αϊτής Rene Preval, είναι εξαφανισμένος εδώ και εβδομάδες.
Τόσο η Αϊτή όσο και η Χιλή βρίσκονται επάνω σε γραμμές γεωλογικών τεκτονικών ρηγμάτων. Τα τελευταία όμως χρόνια η Χιλή προχώρησε στην εφαρμογή αυστηρών και καινοτόμων οικοδομικών μεθόδων, που επιτρέπουν στα κτίρια να αντέχουν στους συχνούς σεισμούς. Σε αντίθεση, η Αϊτή επιτρέπει στους εργολάβους να χτίζουν όπως θέλουν, χωρίς καμιά συνεισφορά από μηχανικούς, με ένα οικοδομικό σύστημα που βασίζεται στη δωροδοκία μάλλον παρά σε οποιαδήποτε τεχνολογία ή επίβλεψη. Πολλά από τα κτίρια της Αϊτής στερούνταν ενισχύσεων, ενώ ακόμη και τα θεμέλια τους ήταν σαθρά. Για αυτό και 13-15 κυβερνητικά κτίρια κατέρρευσαν ολοσχερώς, ενώ το 2008 91 άτομα (κυρίως μαθητές) σκοτώθηκαν στη πρωτεύουσα Port-au-Prince, όταν κατέρρευσε το σχολικό συγκρότημα στο οποίο φοιτούσαν. Ο κατασκευαστής καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία από αμέλεια, όταν παραδέχθηκε πως δεν είχε καν χρησιμοποιήσει τσιμέντο προκειμένου να ενώσει τους τοίχους από μπετόν.
Υπάρχουν βέβαια πολλοί, που θεωρούν άδικη τη σύγκριση μεταξύ της περιθωριακής Αϊτής, που αποτελεί τη φτωχότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου, και της Χιλής που διαθέτει το μεγαλύτερο κατά κεφαλή εισόδημα σε ολόκληρη τη λατινική Αμερική, και που είναι η πρώτη Νοτιοαμερικανική χώρα που έγινε δεκτή ως μέλος του ΟΟΣΑ. Η Χιλή, λένε, μπορεί να κάνει σωστά πράγματα διότι είναι πιο αναπτυγμένη. Λάθος. Η Χιλή είναι πιο αναπτυγμένη διότι μπορεί και κάνει σωστά πράγματα. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για άλλες χώρες της περιοχής όπως η Βραζιλία, η Ουρουγουάη, η Κόστα Ρίκα κ.ά. που αποφάσισαν να μπουν στον 21ο αιώνα ως σύγχρονες πολιτείες και όχι ως μεσαιωνικά φέουδα. Αποφάσισαν δηλαδή πως κάποιες αξίες όπως είναι η τήρηση της νομοθεσίας, η εκπαίδευση, ο γραφειοκρατικός εκσυγχρονισμός, η επιχειρηματικότητα, και η απόδοση ευθυνών, αξίζουν τελικά. Και σταμάτησαν επιτέλους να κατασκευάζουν έωλες δικαιολογίες όπως η απειλή του κομμουνισμού, ή ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός, προκειμένου να μην εκσυγχρονίζουν πολιτικά και οικονομικά τις κοινωνίες τους.
Η Αϊτή, που ιδρύθηκε ως κράτος το 1801 από πρώην σκλάβους που πολέμησαν για την ανεξαρτησία τους από τη Γαλλία, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Η Αμερική την αναγνώρισε μόλις το 1862, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Nicolas Sarkozy που την επισκέφτηκε πριν από δυο εβδομάδες ήταν και ο πρώτος Γάλλος ηγέτης που έκανε κάτι παρόμοιο. Η διεθνής προσπάθεια αναδόμησης της Αϊτής θα πρέπει οπωσδήποτε να συνοδευτεί και με μια πλήρη αναμόρφωση του πολιτικού της συστήματος. Ποτέ δεν είναι αργά, και η ευκαιρία που δίνεται με αφορμή το καταστροφικό σεισμό είναι ιδανική για μια νέα αρχή της χώρας. Θα πρέπει άλλωστε να θυμόμαστε πως και η Χιλή δεν ήταν πάντα μέλος του ΟΟΣΑ. Από το 1973 έως το 1990 είχε σκληρή δικτατορία, και όμως ανασυντάχθηκε….
TIME
