Το ψευτοδίλημμα «δημοσιονομική προσαρμογή ή ανάπτυξη»

Μόνο εάν οι εν δυνάμει δανειστές μας θεωρήσουν ότι έχουν αρκετές πιθανότητες να πάρουν πίσω τα κεφάλαιά τους, θα αρχίσουν και πάλι να δανείζουν τον δημόσιο και κυρίως τον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας για να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη.

Στον Τύπο δημοσιεύεται αυτές τις ημέρες καταχώρηση του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (δεν πρόκειται για λάθος, έτσι εξακολουθεί να ονομάζεται επισήμως το υπουργείο που «βαφτίστηκε» Περιφερειακής Ανάπτυξης και...Ανταγωνιστικότητας στον ανασχηματισμό του Σεπτεμβρίου), στην οποία αναφέρεται ότι παρατείνεται μέχρι το τέλος Ιανουαρίου η προθεσμία υποβολής προτάσεων για τη χρηματοδότησή τους από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Μεταποίηση στις νέες συνθήκες».
Είναι η δεύτερη παράταση που δίνεται για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, εξαιτίας του ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τις επιχειρήσεις.
Στο παρελθόν τέτοια προγράμματα χρηματοδότησης επενδύσεων έως 60% από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους γίνονταν ανάρπαστα. Οι ενδιαφερόμενοι διαγκωνίζονταν για να προωθήσουν τον φάκελό τους, πλήρωναν συμβούλους και γρηγορόσημα. Τώρα, πλέον, οι αρμόδιοι φορείς απευθύνουν εκκλήσεις και δίνουν παρατάσεις επί ματαίω. Ανταπόκριση δεν υπάρχει γιατί οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να βάλουν το δικό τους μερίδιο. Δηλαδή είτε οι τράπεζες δεν τους χρηματοδοτούν για το υπόλοιπο 40% - 50% της επένδυσης, είτε δεν έχουν δικά τους κεφάλαια, είτε -εάν έχουν ρευστότητα- δεν τη διαθέτουν για να επενδύσουν.

Το γεγονός αυτό αποτελεί την καλύτερη απάντηση στο ψευτοδίλημμα «δημοσιονομική προσαρμογή ή ανάπτυξη», που θέτουν οι επικριτές του Μνημονίου, είτε πρόκειται για όσους υποστηρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν την ύφεση και θα μειώσουν το χρέος με επιδότηση του επιτοκίου των στεγαστικών δανείων, είτε για τους άλλους που προτείνουν αναδιάρθρωση του χρέους και -γιατί όχι- έξοδο από το ευρώ. Ισχυρίζονται ότι δεν χρειάζονται τόσα δημοσιονομικά μέτρα, ότι υπάρχουν ευκολότερες λύσεις και επενδύουν πολιτικά στο σοκ της χρεοκοπίας και όχι στην υπέρβαση της κρίσης.

Εάν οι χρηματοπιστωτικές αγορές δεν ανοίξουν και πάλι για την Ελλάδα, εάν οι τράπεζες δεν αντλήσουν ρευστότητα από τη διατραπεζική αγορά, εάν δεν μειωθεί ο δημοσιονομικός κίνδυνος, δεν πρόκειται να γίνουν επενδύσεις.
Το ΕΣΠΑ ή όποια άλλα σχήματα κρατικών ή ευρωπαϊκών ενισχύσεων δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ομαλή λειτουργία των αγορών.
Αντίθετα, την προϋποθέτουν.
Για να γίνει αυτό, για να μας εμπιστευθούν και πάλι οι επενδυτές, θα πρέπει να προχωρήσει η δημοσιονομική εξυγίανση, να επιτευχθεί η παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων το ταχύτερο δυνατό, ώστε η δυναμική του χρέους να αντιστραφεί, και από αυξητική σήμερα να γίνει πτωτική. Μόνο εάν οι εν δυνάμει δανειστές μας θεωρήσουν ότι έχουν αρκετές πιθανότητες να πάρουν πίσω τα κεφάλαιά τους, θα αρχίσουν και πάλι να δανείζουν τον δημόσιο και κυρίως τον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας για να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη.
Και αυτό υπό την αίρεση ότι θα αντιμετωπιστεί ταυτόχρονα και η συνολικότερη κρίση στην Ευρωζώνη.
B.Zήρας