Σε λάθος δρόμο και πάλι..

Περικοπές εισοδημάτων των μισθωτών, αύξηση της φορολόγησης, αποκρατικοποιήσεις, καταργήσεις και συγχωνεύσεις δημόσιων οργανισμών και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, αποτελούν και πάλι τα συστατικά του νέου μνημονίου.

Η εφαρμογή του με εγγυήσεις και πολιτική συναίνεση αποτελεί προϋπόθεση για να εκδηλωθεί η... περιορισμένη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη με τη συνέχιση της δανειοδότησης προκειμένου να αποφευχθεί τα επόμενα χρόνια η χρεοκοπία και η έξοδος από την ευρωζώνη, καθώς οι πιθανότητες οποιασδήποτε μορφής ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης του χρέους της χώρας μας φαίνεται τώρα να μειώνονται.

Το κίνημα της «πλατείας» εκφράζει την αγωνία των πολιτών, οι οποίοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται και την ανεργία να βρίσκεται στο 16%, και αναζητά συχνά απλοϊκές λύσεις, που δυστυχώς δεν υπάρχουν. Η οικονομική πραγματικότητα είναι αυτή που περιγράφουν τα ποσοστά τού συνεχώς ανερχόμενου χρέους της χώρας και του πολύ δύσκολα περιοριζόμενου ελλείμματος, καθώς η ελληνική οικονομία συνεχίζει να βυθίζεται στην ύφεση, τα εισπρακτικά μέτρα δεν αποδίδουν και οι διαρθρωτικές αλλαγές βραδυπορούν.

Η κατάθλιψη των πολιτών μετατρέπεται σε οργή για οποιονδήποτε θεωρείται υπεύθυνος για τη σημερινή τραγωδία. Οι πολίτες απαιτούν την τιμωρία όσων οδήγησαν στην οπισθοδρόμηση της χώρας, χωρίς να εξετάζεται ο βαθμός της ευθύνης τους, ούτε υπάρχουν περιθώρια για ψύχραιμες σκέψεις αυτοκριτικής για τη συμπεριφορά και των ίδιων των πολιτών μέσα στο δημοκρατικό σύστημα επιλογής των πολιτικών εκπροσώπων τους σ' ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης.

Η διέξοδος από την επικίνδυνη για τους δημοκρατικούς θεσμούς κατάσταση πρέπει να είναι μια γιγαντιαία προσπάθεια υπέρβασης της σημερινής κρίσης, με νέες προτάσεις, που θα πείθουν τους πολίτες ότι υπάρχει ελπίδα σωτηρίας και αναπτυξιακή προοπτική, ενώ ταυτόχρονα όλοι πρέπει να συνεισφέρουν στην κοινή προσπάθεια ανάλογα με την πραγματική οικονομική τους δυνατότητα.

Η σύλληψη της φοροδιαφυγής αποτελεί όρο και για τη μείωση της κοινωνικής έντασης και για την είσπραξη εσόδων σε περίοδο ύφεσης. Αυστηρότερα τεκμήρια διαβίωσης και αντικειμενικά κριτήρια εισοδήματος της δεκαετίας του '90 είναι η μόνη αποτελεσματική μέθοδος αύξησης εσόδων, πράγμα που μπορεί να επιτρέψει την ελάφρυνση της φορολογίας σε τομείς και κλάδους που συμβάλλουν άμεσα στην ανάκαμψη.

Παράλληλα, η δημιουργία ενός σταθερού πλαισίου για επενδύσεις σε νέους τομείς με στόχο τις εξαγωγές μπορεί να έχει άμεσα αποτελέσματα, ενώ η διοχέτευση των πόρων του ΕΣΠΑ κυρίως προς το χώρο της εκπαίδευσης και της έρευνας, όχι μόνο για να συγκρατηθεί το πλέον εκπαιδευμένο νέο ανθρώπινο δυναμικό στη χώρα μας αλλά και για να στηριχθεί η νέα αναπτυξιακή πορεία της Ελλάδας σε τομείς έντασης γνώσης, όπως έγινε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Φιλανδία) (1).

Τα παραπάνω, προφανώς, δεν συνιστούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική εξόδου από την κρίση, πράγμα που είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα σήμερα. Αποτελούν μόνο μερικές επισημάνσεις προκειμένου να σχεδιασθεί άμεσα και να προταθεί στους πολίτες ένα συνεκτικό και πειστικό αναπτυξιακό σχέδιο, με συγκεκριμένα και εφαρμόσιμα μέτρα κοινής αποδοχής από το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών δυνάμεων, αξιοποιώντας τις διαρθρωτικές πλευρές του νέου μνημονίου.

Δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις, ούτε για σκέψεις προσφυγής στις κάλπες. Η ελληνική ιστορία έχει δείξει ότι σε δύσκολες στιγμές η ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών χωρίς εκλογές μπορεί να προσφέρει καλύτερη υπηρεσία στην πατρίδα.
Ν.Μαραβέγιας,
καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.