Πάντως από το 2007, που ισχύει ο νόμος -άρθρο 99- στην Ελλάδα, έχουν κατατεθεί περί τις 1.000 αιτήσεις και ως σήμερα έχουν επικυρωθεί οι 50.Αυτό δείχνει τον βαθμό δυσκολίας της διαπραγμάτευσης...Λύση ή παράταση ζωής, επιδιώκουν οι επιχειρήσεις που καταφεύγουν στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα; Μπορεί να πατήσει πάνω σ’ ένα άρθρο μια επιχείρηση για να..σταθεί στα πόδια της; Τι διδάσκει το παρελθόν και τι να περιμένουμε το 2012; Τι μπορούν να διεκδικήσουν οι πιστωτές, οι προμηθευτές και, φυσικά, οι εργαζόμενοι μιας εταιρείας που καταφεύγει στη διαδικασία εξυγίανσης;
Η έλλειψη ρευστότητας και η δυσκολία επιβίωσης των ελληνικών επιχειρήσεων, όπως αποδεικνύουν και τα αποτελέσματα εννεαμήνου, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεκάδες (150 εκτιμά η Deloitte) αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να κάνουν αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99. Όπως υπολογίζουν νομικοί κύκλοι, το άρθρο 99 δεν φαίνεται να εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των εταιρειών που προσφεύγουν σε αυτό. Ουσιαστικά, μόλις ένα 5% από τις εταιρείες που εντάσσονται στο πτωχευτικό δίκαιο καταφέρνει να ανακάμψει.
Να σημειωθεί ότι από το 2007, που ισχύει ο νόμος -άρθρο 99- στην Ελλάδα, έχουν κατατεθεί περί τις 1.000 αιτήσεις και ως σήμερα έχουν επικυρωθεί οι 50. Αυτό δείχνει τον βαθμό δυσκολίας της διαπραγμάτευσης.
Ένα φωτεινό παράδειγμα είναι οι Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες, που μπήκαν στη συνδιαλλαγή και επικύρωσαν συμφωνία. Έτσι, η επιχείρηση συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά. Η εταιρεία Έκταση Development (με συνολικές οφειλές 280 εκατομμύρια), επικύρωσε συμφωνία συνδιαλλαγής και επίσης συνεχίζει να λειτουργεί.
Σε διαδικασία συνδιαλλαγής στο άρθρο 99 έχουν υπαχθεί και μεγάλες εταιρείες, όπως ο Όμιλος Πάπιστα, η Fulgor και η Γλου.
Προχθεσινή εξέλιξη αφορά στην Puma Hellas. Η μητρική πολυεθνική εταιρεία δεν στήριξε την «κόρη» στην Ελλάδα και έτσι κατατέθηκε αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, με εκδίκαση της υπόθεσης τον Μάρτιο του 2011, ενώ στις 5 Δεκεμβρίου εκδόθηκε διαταγή πληρωμής.
Στην επιχειρηματική ιστορία έχουν καταγραφεί και «επιχειρηματικά παραμύθια» δίχως ρομαντικό τέλος. Όπως τα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, όπου, παρόλο που επετεύχθη επικύρωση συνδιαλλαγής, η εταιρεία δεν μπόρεσε να σταθεί στα πόδια της και πτώχευσε. Άλλες εταιρείες για τις οποίες το δικαστήριο επικύρωσε συνδιαλλαγή, αλλά τελικά πτώχευσαν, είναι η Λαννέτ, η Απογευματινή (μπήκε στη διαδικασία, αλλά «δεν κατάφερε ούτε να πτωχεύσει», αναφέρουν νομικοί κύκλοι), η Προτέκτα και η ΒΕΤΑΝΕΤ (αποπειράθηκε να μπει, αλλά και αυτή δεν τα κατάφερε).
Επίσης, πολύ πρόσφατα, σε διαδικασία συνδιαλλαγής βρέθηκαν η εταιρεία του Λάκη Γαβαλά, η Μετρόπολις, η εταιρεία Κου Κου και τα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Οι εταιρείες που ζήτησαν να ενταχθούν στον νόμο μετά την αλλαγή του (στις 15 Σεπτεμβρίου 2011 με το νόμο 4013), και βρίσκονται σε διαδικασία εξυγίανσης, είναι η ΕΛΤΕΡ ΑΤΕ και ο Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Άρτας. Αίτηση υπέβαλε και ο Πετζετάκις. Αναβλήθηκε, όμως, για την 12/2012 η συζήτηση εξυγίανσης, που είχε οριστεί για την περασμένη Τετάρτη.
Όλοι οι χρηματιστηριακοί αναλυτές συμφωνούν ότι, από τα αποτελέσματα εννεαμήνου προκύπτει πως ο αριθμός των εταιρειών της κατηγορίας υπό επιτήρηση (38 σήμερα) αναμένεται να αυξηθεί αρκετά το 2012. Ενώ καμία από τις προς διαγραφή εταιρείες δεν εμφάνισε σημαντική αύξηση του τζίρου της.
Στις εταιρείες που έχουν καταθέσει αιτήσεις το 2011, στην Αττική, περιλαμβάνονται γνωστά ονόματα από τον χώρο της ένδυσης, των ηλεκτρονικών ειδών, του κλάδου των μεταφορών, της παροχής ιατρικών υπηρεσιών, κατασκευών, τροφίμων και φαρμάκων. Μόνο για φέτος, οι εισηγμένες στο άρθρο επιχειρήσεις θα πρέπει να αποπληρώσουν δάνεια συνολικού ύψους 14 δισ., όταν ο συνολικός δανεισμός τους ξεπερνά τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σημειώστε ότι ήδη 16 εισηγμένες (από το 2005) έχουν κάνει, μέχρι σήμερα, αίτηση για υπαγωγή στο άρθρο 99, αλλά μόλις τέσσερις έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα. Ο τραπεζικός δανεισμός αποτελεί πάνω από το 50% του συνόλου των υποχρεώσεων των εισηγμένων την τριετία 2008-2010, ενώ το καθαρό χρέος έχει αυξηθεί κατά 2 δισ. ευρώ.
Λύση που διασφαλίζει τα συμφέροντα των μεγαλομετόχων
ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ, όπως ίσχυε πριν από το άρθρο 99, όλες οι απαιτήσεις των εργαζομένων, που είχαν γεννηθεί κατά την τελευταία διετία πριν από την πτώχευση, καθώς και οι διεκδικήσεις από αποζημιώσεις, ικανοποιούνταν κατά προτεραιότητα. Με το 99, οι απαιτήσεις των εργαζομένων περιορίζονται στο ένα τέταρτο. Κοινώς, ούτε οι πιστωτές ούτε οι εργαζόμενοι εξασφαλίζονται, παρά μόνο οι επιχειρηματίες, που τόσα χρόνια δεν φρόντιζαν για την καλή οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεών τους.
Οι επιχειρήσεις που καταφεύγουν στο άρθρο 99, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, προσπαθούν στην ουσία να λάβουν «παράταση ζωής» και να μην κατασχεθούν περιουσιακά στοιχεία.
Στην πράξη, η πείρα δείχνει ότι συχνά η σχετική διαδικασία δεν λειτουργεί υπέρ των εταιρειών, των εργαζομένων και των πιστωτών. Αλλά υπέρ των βασικών μετόχων, οι οποίοι κερδίζουν τον απαραίτητο χρόνο για να ξεφύγουν. Λίγες επιχειρήσεις ανακάμπτουν και αρκετές εταιρείες καταλήγουν στην πτώχευση και στον επιχειρησιακό «θάνατο», ενώ οι υπάλληλοι διεκδικούν τα χρήματά τους στο (δικαστικό) διηνεκές. Πολύ περισσότερο, με την υπαγωγή τους στο άρθρο 99, ανέκκλητα απαλλάσσονται από διεκδικήσεις του Δημοσίου, των Ταμείων και των εργαζομένων!
Στον μακρύ κατάλογο των εταιρειών που έχουν υπαχθεί στο άρθρο 99, συναντά κανείς: τις εκδόσεις Κάουφμαν, τα εκπαιδευτήρια Καργάκου, τις κατασκευαστικές ΑΤΤΙΚΑΤ και Έδραση - Ψαλλίδας, το ξενοδοχειακό συγκρότημα Καψή, Lannet, Microland, Altec, ΔΙΕΚΑΤ, Εργάς κ.ά.
Η διαδικασία εξυγίανσης, σύμφωνα με το νομικό δίκαιο, αποτελεί συλλογική προπτωχευτική διαδικασία, με σκοπό τη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση των επιχειρήσεων, χωρίς να παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών. Σε αυτή μπορεί να καταφύγει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα, με κύρια συμφέροντα στην Ελλάδα και, βεβαίως, με παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ή σοβαρά οικονομικά προβλήματα κατά τρόπο γενικό (κρίση Δικαστηρίου).
Μέσα σε 4 + 1 ή 3 μήνες θα πρέπει να υπάρξει σύναψη συμφωνιών εξυγίανσης και κατάθεση αίτησης επικύρωσης. Αν περάσει άπρακτη η προθεσμία, έχουμε αυτοδίκαιη λήξη διαδικασίας, λήξη λειτουργήματος μεσολαβητή και περαίωση λειτουργήματος ει- δικού εντολοδόχου (άρθρ. 102, παρ. 6)/Γ.Ηλιού,Ισοτιμία.
Η έλλειψη ρευστότητας και η δυσκολία επιβίωσης των ελληνικών επιχειρήσεων, όπως αποδεικνύουν και τα αποτελέσματα εννεαμήνου, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεκάδες (150 εκτιμά η Deloitte) αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να κάνουν αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99. Όπως υπολογίζουν νομικοί κύκλοι, το άρθρο 99 δεν φαίνεται να εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των εταιρειών που προσφεύγουν σε αυτό. Ουσιαστικά, μόλις ένα 5% από τις εταιρείες που εντάσσονται στο πτωχευτικό δίκαιο καταφέρνει να ανακάμψει.
Να σημειωθεί ότι από το 2007, που ισχύει ο νόμος -άρθρο 99- στην Ελλάδα, έχουν κατατεθεί περί τις 1.000 αιτήσεις και ως σήμερα έχουν επικυρωθεί οι 50. Αυτό δείχνει τον βαθμό δυσκολίας της διαπραγμάτευσης.
Ένα φωτεινό παράδειγμα είναι οι Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες, που μπήκαν στη συνδιαλλαγή και επικύρωσαν συμφωνία. Έτσι, η επιχείρηση συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά. Η εταιρεία Έκταση Development (με συνολικές οφειλές 280 εκατομμύρια), επικύρωσε συμφωνία συνδιαλλαγής και επίσης συνεχίζει να λειτουργεί.
Σε διαδικασία συνδιαλλαγής στο άρθρο 99 έχουν υπαχθεί και μεγάλες εταιρείες, όπως ο Όμιλος Πάπιστα, η Fulgor και η Γλου.
Προχθεσινή εξέλιξη αφορά στην Puma Hellas. Η μητρική πολυεθνική εταιρεία δεν στήριξε την «κόρη» στην Ελλάδα και έτσι κατατέθηκε αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, με εκδίκαση της υπόθεσης τον Μάρτιο του 2011, ενώ στις 5 Δεκεμβρίου εκδόθηκε διαταγή πληρωμής.
Στην επιχειρηματική ιστορία έχουν καταγραφεί και «επιχειρηματικά παραμύθια» δίχως ρομαντικό τέλος. Όπως τα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, όπου, παρόλο που επετεύχθη επικύρωση συνδιαλλαγής, η εταιρεία δεν μπόρεσε να σταθεί στα πόδια της και πτώχευσε. Άλλες εταιρείες για τις οποίες το δικαστήριο επικύρωσε συνδιαλλαγή, αλλά τελικά πτώχευσαν, είναι η Λαννέτ, η Απογευματινή (μπήκε στη διαδικασία, αλλά «δεν κατάφερε ούτε να πτωχεύσει», αναφέρουν νομικοί κύκλοι), η Προτέκτα και η ΒΕΤΑΝΕΤ (αποπειράθηκε να μπει, αλλά και αυτή δεν τα κατάφερε).
Επίσης, πολύ πρόσφατα, σε διαδικασία συνδιαλλαγής βρέθηκαν η εταιρεία του Λάκη Γαβαλά, η Μετρόπολις, η εταιρεία Κου Κου και τα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Οι εταιρείες που ζήτησαν να ενταχθούν στον νόμο μετά την αλλαγή του (στις 15 Σεπτεμβρίου 2011 με το νόμο 4013), και βρίσκονται σε διαδικασία εξυγίανσης, είναι η ΕΛΤΕΡ ΑΤΕ και ο Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Άρτας. Αίτηση υπέβαλε και ο Πετζετάκις. Αναβλήθηκε, όμως, για την 12/2012 η συζήτηση εξυγίανσης, που είχε οριστεί για την περασμένη Τετάρτη.
Όλοι οι χρηματιστηριακοί αναλυτές συμφωνούν ότι, από τα αποτελέσματα εννεαμήνου προκύπτει πως ο αριθμός των εταιρειών της κατηγορίας υπό επιτήρηση (38 σήμερα) αναμένεται να αυξηθεί αρκετά το 2012. Ενώ καμία από τις προς διαγραφή εταιρείες δεν εμφάνισε σημαντική αύξηση του τζίρου της.
Στις εταιρείες που έχουν καταθέσει αιτήσεις το 2011, στην Αττική, περιλαμβάνονται γνωστά ονόματα από τον χώρο της ένδυσης, των ηλεκτρονικών ειδών, του κλάδου των μεταφορών, της παροχής ιατρικών υπηρεσιών, κατασκευών, τροφίμων και φαρμάκων. Μόνο για φέτος, οι εισηγμένες στο άρθρο επιχειρήσεις θα πρέπει να αποπληρώσουν δάνεια συνολικού ύψους 14 δισ., όταν ο συνολικός δανεισμός τους ξεπερνά τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σημειώστε ότι ήδη 16 εισηγμένες (από το 2005) έχουν κάνει, μέχρι σήμερα, αίτηση για υπαγωγή στο άρθρο 99, αλλά μόλις τέσσερις έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα. Ο τραπεζικός δανεισμός αποτελεί πάνω από το 50% του συνόλου των υποχρεώσεων των εισηγμένων την τριετία 2008-2010, ενώ το καθαρό χρέος έχει αυξηθεί κατά 2 δισ. ευρώ.
Λύση που διασφαλίζει τα συμφέροντα των μεγαλομετόχων
ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ, όπως ίσχυε πριν από το άρθρο 99, όλες οι απαιτήσεις των εργαζομένων, που είχαν γεννηθεί κατά την τελευταία διετία πριν από την πτώχευση, καθώς και οι διεκδικήσεις από αποζημιώσεις, ικανοποιούνταν κατά προτεραιότητα. Με το 99, οι απαιτήσεις των εργαζομένων περιορίζονται στο ένα τέταρτο. Κοινώς, ούτε οι πιστωτές ούτε οι εργαζόμενοι εξασφαλίζονται, παρά μόνο οι επιχειρηματίες, που τόσα χρόνια δεν φρόντιζαν για την καλή οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεών τους.
Οι επιχειρήσεις που καταφεύγουν στο άρθρο 99, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, προσπαθούν στην ουσία να λάβουν «παράταση ζωής» και να μην κατασχεθούν περιουσιακά στοιχεία.
Στην πράξη, η πείρα δείχνει ότι συχνά η σχετική διαδικασία δεν λειτουργεί υπέρ των εταιρειών, των εργαζομένων και των πιστωτών. Αλλά υπέρ των βασικών μετόχων, οι οποίοι κερδίζουν τον απαραίτητο χρόνο για να ξεφύγουν. Λίγες επιχειρήσεις ανακάμπτουν και αρκετές εταιρείες καταλήγουν στην πτώχευση και στον επιχειρησιακό «θάνατο», ενώ οι υπάλληλοι διεκδικούν τα χρήματά τους στο (δικαστικό) διηνεκές. Πολύ περισσότερο, με την υπαγωγή τους στο άρθρο 99, ανέκκλητα απαλλάσσονται από διεκδικήσεις του Δημοσίου, των Ταμείων και των εργαζομένων!
Στον μακρύ κατάλογο των εταιρειών που έχουν υπαχθεί στο άρθρο 99, συναντά κανείς: τις εκδόσεις Κάουφμαν, τα εκπαιδευτήρια Καργάκου, τις κατασκευαστικές ΑΤΤΙΚΑΤ και Έδραση - Ψαλλίδας, το ξενοδοχειακό συγκρότημα Καψή, Lannet, Microland, Altec, ΔΙΕΚΑΤ, Εργάς κ.ά.
Η διαδικασία εξυγίανσης, σύμφωνα με το νομικό δίκαιο, αποτελεί συλλογική προπτωχευτική διαδικασία, με σκοπό τη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση των επιχειρήσεων, χωρίς να παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών. Σε αυτή μπορεί να καταφύγει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα, με κύρια συμφέροντα στην Ελλάδα και, βεβαίως, με παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ή σοβαρά οικονομικά προβλήματα κατά τρόπο γενικό (κρίση Δικαστηρίου).
Μέσα σε 4 + 1 ή 3 μήνες θα πρέπει να υπάρξει σύναψη συμφωνιών εξυγίανσης και κατάθεση αίτησης επικύρωσης. Αν περάσει άπρακτη η προθεσμία, έχουμε αυτοδίκαιη λήξη διαδικασίας, λήξη λειτουργήματος μεσολαβητή και περαίωση λειτουργήματος ει- δικού εντολοδόχου (άρθρ. 102, παρ. 6)/Γ.Ηλιού,Ισοτιμία.
