 |
| ("κλικ" στην εικόνα για μεγέθυνση) |
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ που ανατρέπουν πλήρως το Μνημόνιο του Μαρτίου του 2012, το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο, καθώς το 2017 θα είναι... υψηλότερο κατά 15,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ (152,8% από 137,5%), δηλαδή σε απόλυτα ποσά γύρω στα 35 δισ., πράγμα που σύμφωνα με το Ταμείο καθιστά ανέφικτη την επίτευξη του στόχου για χρέος στο 120% του ΑΕΠ το 2020, δεδομένου ότι το χρέος θα πρέπει να μειώνεται περισσότερο από 10 μονάδες του ΑΕΠ ετησίως την τριετία 2017-2020.
Επιπλέον μέτρα 6 δισ. θα απαιτηθούν σύμφωνα με το ταμείο μεχρι το 2015
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, λόγω της μεγαλύτερης ύφεσης και των αστοχιών της δημοσιονομικής πολιτικής, το νέο πακέτο μέτρων των 13,5 δισ. ευρώ θα πρέπει να αβγατίσει σωρευτικά κατά 6 δισ. ευρώ για να διορθώσει τις αποκλίσεις στο έλλειμμα της περιόδου 2012-2015.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το χάσμα μεταξύ των δύο εκθέσεων του ΔΝΤ (Μάρτιος 2012 με Οκτώβριο 2012) όσον αφορά το ύψος του δημόσιου χρέους κορυφώνεται το 2015, καθώς τώρα οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου το βλέπουν στο 174% του ΑΕΠ έναντι 153,1%, δηλαδή κατά 20,9 μονάδες υψηλότερο ή σε απόλυτα ποσά κοντά στα 45 δισ. ευρώ με βάση τα σενάρια για την πορεία του ΑΕΠ.
Οι παραπάνω αποκλίσεις οδηγούν και σε αύξηση των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας κατά περίπου 5 δισ. ευρώ μέχρι το 2014 και θέτουν θέμα νέου «κουρέματος» του χρέους για τη δημοσιονομική ελάφρυνση της χώρας και τη χρηματοδότηση των δανειακών της αναγκών.
Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις του Ταμείου, το συνολικό ύψος των δανειακών αναγκών της χώρας θα φθάσει σωρευτικά την περίοδο 2012-2014 στο 63,9% του ΑΕΠ έναντι 61,9%, πράγμα που σημαίνει ότι το Δημόσιο θα χρειασθεί να δανεισθεί επιπλέον γύρω στα 5 δισ. ευρώ. Φέτος οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για να αποπληρώσει τα χρέη και να καλύψει το έλλειμμα υπολογίζονται στο 28,9% του ΑΕΠ, (περίπου 58 δισ. ευρώ), το 2013 στο 17,6% του ΑΕΠ (περίπου 35 δισ. ευρώ), ενώ το 2014 θα είναι 17,4% του ΑΕΠ (περίπου 34 δισ. ευρώ).
Εμμέσως πλην σαφώς, το ΔΝΤ «πετάει στο καλάθι των αχρήστων» τη δική του έκθεση του περασμένου Μαρτίου και για μία ακόμη φορά «ανακαλύπτει» εκ των υστέρων αδιέξοδα και εμπλοκές στο οικονομικό πρόγραμμα που έχει και την υπογραφή του.
Αναθεωρήσεις
Οι επί τα χείρω αναθεωρήσεις για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και τα αποτελέσματα του ελληνικού προγράμματος έχουν ως αφετηρία τη βύθιση της οικονομίας σε μια παρατεταμένη ύφεση, η οποία όμως είναι απόρροια των σκληρών περιοριστικών μέτρων που αφαιρούν εισοδήματα, αυξάνουν την ανεργία και έτσι συρρικνώνουν ολοένα και περισσότερο την κατανάλωση δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας στην αγορά και «επενδυτικής άπνοιας».
Τον Μάρτιο του 2012 το ΔΝΤ προέβλεπε ότι η ύφεση θα ήταν φέτος 4,8% και τώρα την ανεβάζει στο 6%, ενώ για το 2013 προέβλεπε μηδενική μεταβολή στο ΑΕΠ και τώρα προβλέπει ύφεση 4%. Αυτό από μόνο του προκαλεί ντόμινο δημοσιονομικών παρενεργειών με αύξηση του ελλείμματος και του χρέους και ταυτόχρονα ανεβάζει το πήχη των μέτρων προσαρμογής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση τις νεότερες εκτιμήσεις του ΔΝΤ, η υπέρβαση του ελλείμματος φέτος σε σχέση με τον στόχο που έχει τεθεί στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού είναι της τάξης των 0,9 μονάδων του ΑΕΠ, αφού τοποθετείται στο 7,5% έναντι της κυβερνητικής πρόβλεψης για 6,6%. Η διαφορά αυτή αφήνει κενό πρόσθετων μέτρων για το τρέχον έτος ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Το ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται και το 2013, με την ψαλίδα στις προβλέψεις να διαμορφώνεται στη μισή ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ, καθώς το ΔΝΤ «βλέπει» έλλειμμα 4,7%, ενώ η κυβέρνηση 4,2%
Πέραν αυτού το ΔΝΤ, σε σχέση με τις προβλέψεις του Μαρτίου, «ανέβασε» το έλλειμμα και το 2014 και το 2015, τοποθετώντας το στο 3,4% του ΑΕΠ από 2,1% και στο 2,5% από 1,6% αντίστοιχα, μεταθέτοντας κατά έναν χρόνο το σπάσιμο του φράγματος του 3%.
Αν εξαιρεθούν οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της ύφεσης καταγράφεται σημαντική μείωση του «κυκλικά προσαρμοσμένου ελλείμματος», καθώς εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 4,5% φέτος και θα υποχωρήσει 1,1% το 2013 και στο 0,3% του ΑΕΠ το 2014. Το 2013 αναμένεται ότι το «κυκλικά προσαρμοσμένο πλεόνασμα» (χωρίς τόκους) θα ανέλθει στο 3,2% του ΑΕΠ και το 2014 στο 4,3% του ΑΕΠ.
Πλεονάσματα μετά το 2013
«Η μεγαλύτερη της αναμενόμενης ύφεση και οι αστοχίες στην εφαρμογή των μέτρων θα περιπλέξουν για ακόμα μια φορά την επίτευξη του στόχου για σημαντική μείωση του ελλείμματος» αναφέρει το ΔΝΤ. Το σημαντικότερο όμως από την άποψη της επίπτωσης στο δημόσιο χρέος είναι το γεγονός ότι μαζί με το δημοσιονομικό έλλειμμα αναθεωρήθηκε, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό, και το ύψος του πρωτογενούς αποτελέσματος του προϋπολογισμού που προκύπτει αν από τις δαπάνες του Δημοσίου αφαιρεθούν οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Το 2012 το πρωτογενές έλλειμμα αυξήθηκε στο 1,7% του ΑΕΠ έναντι 1% που ήταν η πρόβλεψη του ΔΝΤ τον περασμένο Μάρτιο, το 2013 ο πήχης τοποθετείται πλέον στο μηδέν έναντι πλεονάσματος 1,8%, το 2014 το πρωτογενές πλεόνασμα συρρικνώνεται στο 1,5% από 4,5% και το 2015 στο 3% του ΑΕΠ από 4,5%.
Απογοητευτικές είναι και οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την ανεργία, η οποία αναμένεται να φτάσει φέτος στο 23,8% και να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, στο 25,4% το 2013, ενώ ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 0,9% φέτος και το 2013 θα είναι αρνητικός (-1,1%).
Κώστας Αντωνάκος
