Για το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό η έννοια του «leasing» δεν είναι κάτι... απευθείας ανάθεση της προμήθειας/ναυπήγησης μίας κορβέτας, με δικαίωμα προαίρεσης για ακόμη μία, ύψους 400 εκατ. ευρώ, από τον τότε υπουργό Αμυνας Γιάννο Παπαντωνίου, πρόγραμμα το οποίο στη συνέχεια, με την αλλαγή της κυβέρνησης το 2004, ακυρώθηκε.
Στις 17 Μαΐου 2004, επί υπουργίας Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου, η γαλλο-ιταλική κοινοπραξία ARMARIS έστειλε επίσημη επιστολή όπου καλούσε την ελληνική πλευρά να συμμετάσχει στο κοινό πρόγραμμα ναυπήγησης της νέας ευρωπαϊκής φρεγάτας πολλαπλών αποστολών FREMM. Εκείνη την εποχή η Γαλλία σχεδίαζε την απόκτηση 17 τέτοιων φρεγατών και η Ιταλία 10, άρα ο συνολικός αριθμός αφορούσε 27 πλοία. Αυτά θα είχαν αυξημένες δυνατότητες αντι-αεροπορικής Αμυνας Περιοχής με βλήματα ASTER 30/15 καθώς και αυξημένες δυνατότητες Land-Attack με βλήματα SCALP NAVAL.
Το κόστος
Στην περίπτωση που θα έμπαινε στη συμπαραγωγή και το ελληνικό κράτος, οι συνέργειες θα ήταν τέτοιες όπου η τιμή κόστους κάθε πλοίου υπολογιζόταν στα 300 εκατ. ευρώ, αν και η εκτίμηση του Πολεμικού Ναυτικού ήταν ότι θα υπερέβαινε τα 400 εκατ. ευρώ ανά πλοίο.
Τον Ιούλιο του 2004 προτάθηκε η ακύρωση της απευθείας ανάθεσης της προμήθειας/ναυπήγησης μίας κορβέτας από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και η ναυπήγηση στην Ελλάδα τεσσάρων φρεγατών τύπου FREMM. Την ίδια εποχή είχαν γίνει ανάλογες κρούσεις και από το Ολλανδικό Ναυτικό που κατασκεύαζε τη φρεγάτα LCS με αντίστοιχες δυνατότητες αντι-αεροπορικής Αμυνας Περιοχής (με αμερικανικά βλήματα SM-2), χωρίς όμως τη δυνατότητα Land-Attack, ύψους 400 εκατ. ευρώ ανά πλοίο.
Το διάστημα 2005-2007 το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό διεξήγαγε έρευνα αγοράς για τον τύπο πλοίων που θα ήταν κατάλληλα για να καλύψουν τις επιχειρησιακές του ανάγκες, συλλέγοντας πληροφορίες για τα οπλικά και μηχανολογικά συστήματα των φρεγατών αυτών. Στο μεταξύ από το 2005, τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και η γαλλική DCNS άρχισαν να συνομιλούν για τη ναυπήγηση φρεγατών τύπου FREMM και επισημοποίησαν τη συνεργασία αυτή με υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας (MOU) στις 25/10/2006. Το MOU εξελίχθηκε στις 13/9/2010 σε Σύμφωνο Συνεργασίας (ΜΟΑ).
Στο ΕΜΠΑΕ (Πενταετές Εξοπλιστικό Πρόγραμμα), που εκπονήθηκε το 2006, το πρόγραμμα ναυπήγησης νέων φρεγατών του ΠΝ έλαβε περίοπτη θέση υψηλής προτεραιότητας με τίτλο «Πρόσκτηση έξι νέων φρεγατών» αρχής γενομένης από το 2009 και εκτεινόμενο μέχρι το 2015, προϋπολογισμού 2,2 δισ. ευρώ.
Στις 14 Απριλίου 2008 η γαλλική εταιρεία DCNS (η συνέχεια της κοινοπραξίας ARMARIS που έχει στην κατοχή της τα ναυπηγεία στη Lorient) άνοιξε γραφεία στην Αθήνα, με σκοπό την προώθηση της γαλλικής σχεδίασης των FREMM για το πρόγραμμα ναυπήγησης των νέων φρεγατών στην Ελλάδα, καθόσον είχε υπογράψει από τον Οκτώβριο του 2006 συμφωνία συνεργασίας με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Τον Μάιο του 2008 ήρθε στην Αθήνα για επίσημη επίσκεψη ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, όπου μίλησε στο ελληνικό κοινοβούλιο χειροκροτούμενος από όλες τις πτέρυγες της Βουλής, ενδυναμώνοντας έτσι τις ελληνο-γαλλικές σχέσεις.
Η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με τη γαλλική πλευρά. Ο πρόεδρος Σαρκοζί εκθείασε το MOU που υπέγραψαν μεταξύ τους τα ναυπηγεία DCNS και της Ελευσίνας. Σε κοινό ανακοινωθέν της 9ης/6/2008 οι κ. Σαρκοζί και Καραμανλής υπογράμμιζαν: «Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για τη βιομηχανική συμφωνία μεταξύ της DCNS και των Ναυπηγείων Ελευσίνας για την κατασκευή πολεμικών σκαφών στην Ελευσίνα».
Τον Αύγουστο του 2008 συνήλθε το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο και αποφάσισε την έκδοση των «Επιχειρησιακών Απαιτήσεων και Τεχνικών Προδιαγραφών» για το πρόγραμμα πρόσκτησης των 6 νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου. Η κατάσταση του ελληνικού στόλου στα μεγάλα πλοία επιφανείας εκείνη την εποχή ήταν 14 Φ/Γ «Πολλαπλού Ρόλου», με δυνατότητες «Α/Α Αμυνας Σημείου» (Point Defense) με ημιενεργητικά Κ/Β SEA SPARROW και ταυτόχρονης εμπλοκής με δύο στόχους αέρος, ενώ οι δυνατότητες προβολής ισχύος στην ξηρά ήταν εξαιρετικά περιορισμένες.
Στις 21 Ιανουαρίου 2009 συνήλθε το ΚΥΣΕΑ (με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή) και αποφάσισε την «Πρόσκτηση έξι Νέων Φρεγατών Πολλαπλών Αποστολών, με διακρατική συμφωνία Ελλάδος - Γαλλίας».
Την απόφαση ΚΥΣΕΑ ακολουθεί στις 27 Μαρτίου 2009 νέα απόφαση του Ανωτάτου Ναυτικού Συμβουλίου, η οποία επικαιροποιεί τις επιχειρησιακές απαιτήσεις των νέων φρεγατών, ενώ τον Ιούνιο του 2009 ακολουθεί η έκδοση του απαιτούμενου RFQ από τη ΓΔΑΕΕ προς τη γαλλική DGA, για έναρξη διαπραγματεύσεων προκειμένου να καθορισθούν οι όροι και οι συνθήκες της διακρατικής συμφωνίας. Οι διαπραγματεύσεις αυτές ξεκινούν τον Ιούλιο του 2009 και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, άνευ ουσιαστικού και χειροπιαστού αποτελέσματος, καθόσον τον Απρίλιο του 2010 επί πρωθυπουργίας Γ. Παπανδρέου η Ελλάδα μπήκε τον αστερισμό των μνημονίων και κάτω από την επίβλεψη της τρόικας...
Συζητήσεις
Η «λύση» της ενοικίασης αντί της ναυπήγησης στην Ελλάδα, όπως προέβλεπαν οι σχετικές συμφωνίες, έπεσε για πρώτη φορά στο τραπέζι των συζητήσεων το 2005, καθώς διαφαινόταν η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της διακρατικής συμφωνίας και των συμφωνιών μεταξύ Ελευσίνας και DCNS για τη ναυπήγηση και των 6 φρεγατών στην Ελευσίνα.
Στις 19 Φεβρουαρίου 2013 επανήλθε το θέμα των φρεγατών FREMM από τον ίδιο τον Γάλλο πρόεδρο Φ. Ολάντ με την ενοικίαση δύο εξ αυτών. Στο όνομα της συνεκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ελληνική ΑΟΖ προσέφερε, σε συνδυασμό με τον δανεισμό φρεγατών, και αεροσκάφη Ναυτικής Συνεργασίας «Atlantique» για απόκτηση και διατήρηση του «Θαλάσσιου Ελέγχου». Οι προς ενοικίαση φρεγάτες στην Ελλάδα είναι οι Νο4 και Νο5 στη σειρά παραγωγής, που προβλέπεται να είναι έτοιμες επιχειρησιακά το 2016 και 2017.
Πρόσω ολοταχώς
Τα επιχειρησιακά έργα των νέων φρεγατών
Τα επιμέρους επιχειρησιακά έργα που θα πρέπει να αναλαμβάνουν οι νέες φρεγάτες είναι τα ακόλουθα:
1. Συμβολή στην από θαλάσσης άμυνα των νήσων, των ακτών και του συνόλου του θαλασσίου χώρου εθνικού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής ΑΟΖ.
2. Προβολή ισχύος στην ξηρά με κατευθυνόμενα βλήματα τεχνολογίας «Cruise», καθώς και με αμφίβιες δυνάμεις.
3. Υποστήριξη διοικητού εν πλω, με σύγχρονα συστήματα διοίκησης και ελέγχου, κατά την εκτέλεση ειδικών σχεδίων επιχειρήσεων.
4. Απόκτηση και διατήρηση «θαλάσσιου ελέγχου» σε όλη την ελληνική ΑΟΖ.
5. Συνοδεία και παροχή μακράς υποστήριξης σε φίλια δύναμη εν πλω.
6. Εκτέλεση και διεύθυνση ναυτικών επιχειρήσεων σε περιβάλλον πολλαπλής απειλής, με Α/Α Αμυνα Point Defense, Local Area Defense και Α/Α Αμυνας Περιοχής (Area Defense), στο πλαίσιο αυτοπροστασίας, προστασίας ναυτικής/αμφίβιας δύναμης.
Προϋπόθεση για την εκτέλεση των εν λόγω επιχειρήσεων, πέραν των πάσης φύσεως αισθητήρων, αποτελούν τα αντίστοιχα βλήματα επιφανείας-αέρος για την επίτευξη δυνατότητας άμυνας σε βάθος, καθώς και α συστήματα «εγγύς προστασίας» για την επίτευξη υψηλής επιβιωσιμότητας.
Επομένως οι νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού θα πρέπει να ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες, να διαθέτουν υψηλή αυτονομία και αυτοματοποίηση, αυξημένες δυνατότητες εκτέλεσης αντιαεροπορικού (Α/Α) πολέμου, επιβιωσιμότητα για το σύνολο των υφιστάμενων και μελλοντικών απειλών με αντοχή σε πολλαπλά πλήγματα, προκεχωρημένες δυνατότητες C4ISR, καθώς και κατάλληλο όγκο πυρός για την ανάληψη επιθετικών και αμυντικών επιχειρήσεων σε θάλασσα και ξηρά.
«Γερασμένος» ο Στόλος
Κύριες μονάδες του Ελληνικού Στόλου το 2018 θα βρίσκονται στα «κόκκινα», έτοιμες προς απόσυρση, ενώ ο αριθμός θα αυξάνεται επικίνδυνα μέχρι το 2023. Αυτός είναι και ο ουσιαστικός λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση Σαμαρά είδε με «καλό μάτι» τη γαλλική πρόταση για ενοικίαση δύο φρεγατών FREMM, οι οποίες ωστόσο δεν θα μπορούν να είναι ετοιμοπαράδοτες πριν από το 2016 με 2017. Ο παρακάτω πίνακας δόθηκε από το υπ. Αμυνας στα κόμματα της συγκυβέρνηση για να πεισθούν για την αναγκαιότητα αποδοχής της γαλλικής πρότασης.
Πηγή ΕθνόςΔΗΜΟΣ ΒΕΡΥΚΙΟΣ
