“Αν το σχέδιο πετύχει στην Κύπρο, θα εφαρμοστεί και αλλού. Αν αποτύχει, κανείς δεν θα προλαβαίνει να ασχοληθεί με την Κύπρο...”. Αυτό εκμυστηρεύτηκε απελπισμένος Κύπριος αξιωματούχος στους Financial Times μετά τις αποφάσεις του Eurogroup τα ξημερώματα του Σαββάτου.
Ως εδώ, το σχέδιο δεν δείχνει να πετυχαίνει, καθώς οι...αντιδράσεις στην Κύπρο εντείνονται και οι πολιτικές δυνάμεις σκληραίνουν τη θέση τους, με τη θετική ψήφο του ΔΗΚΟ στην αποψινή εξ αναβολής συνεδρίαση της Βουλής να γίνεται όλο και πιο αμφίβολη και τον επικεφαλής της “εσωκομματικής αντιπολίτευσης” Νικόλα Παπαδόπουλο να προτείνει “Σχέδιο Β΄” με κλείσιμο των τραπεζών για επαναδιαπραγμάτευση.
Είναι σε αυτό το πλαίσιο που Βερολίνο και Φραγκφούρτη ανταλλάσσουν ήδη κατηγορίες, με τον Wolfgang Schaeuble να υποστηρίζει ότι η επιβάρυνση των μικροκαταθετών αποτελούσε έμπνευση της Λευκωσίας, της ΕΚΤ και της Κομισιόν, ώστε να κρατηθεί συγκριτικά χαμηλά ο ανώτατος συντελεστής φορολόγησης -και με τον Joerg Asmussen να απαντά ότι η ΕΚΤ παρείχε τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και δεν επέμενε σε ένα συγκεκριμένο σχήμα διάσωσης...
Από την πλευρά του το Eurogroup διαμήνυσε μετά την τηλεδιάσκεψή του το βράδυ της Δευτέρας ότι “εξακολουθεί” (σαν να ελήφθησαν από άλλο όργανο οι αποφάσεις του Σαββάτου...) “να είναι της γνώμης ότι οι μικροκαταθέτες πρέπει να τύχουν διαφορετικής αντιμετώπισης” και “επαναβεβαιώνει τη σημασία του να είναι πλήρως εγγυημένες οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ”.
Παρά την εμφανή υπαναχώρηση του Eurogroup, η ζημιά έχει ήδη γίνει. Ακόμη και αν το σχέδιο διάσωσης εγκριθεί χωρίς πολιτικές αναταράξεις και χωρίς κανένα “κούρεμα” των εγγυημένων καταθέσεων, ένας ακόμη κρίκος εμπιστοσύνης (ο δεύτερος στη σειρά μετά την αμφισβήτηση της φερεγγυότητας των κρατών με το ελληνικό PSI) έχει αφαιρεθεί.
Η “επόμενη μέρα” της επαναλειτουργίας των κυπριακών τραπεζών (όποτε αυτή έλθει...) θα σημαδευτεί αναμφίβολα από φυγή καταθέσεων, αναδεικνύοντας το πρόβλημα ρευστότητας και καθιστώντας επείγουσα τη στήριξη από την ΕΚΤ.
Από την άλλη πλευρά, τυχόν προστασία των μικρών καταθέσεων βρίσκεται σε σχέση αντιστρόφως ανάλογη με την επιβάρυνση των μεγάλων (κυρίως Ρώσων) καταθετών, καθώς ο σχετικός συντελεστής θα μπορούσε να φτάσει το 15,2%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις πολιτικές και νομικές αντιδράσεις της Μόσχας. Όλα αυτά ενώ οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες προϋποθέτουν για την επιτυχία του κυπριακού σχεδίου διάσωσης την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ρωσικού δανείου των 2,5 δισ. ευρώ προς τη Λευκωσία και προφανώς την αποτροπή μιας μαζικής φυγής ρωσικών κεφαλαίων.
Όμως το ότι το σχέδιο δεν εκτυλίσσεται κατά τα προβλεπόμενα, δε σημαίνει και ότι δεν υπάρχει σχέδιο. Με τις αποφάσεις του Σαββάτου το Βερολίνο ξεμπερδεύει μια και καλή με την προοπτική ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού εγγύησης καταθέσεων στο πλαίσιο της τραπεζικής ένωσης. Επιπλέον, παύει να αποτελεί ταμπού στην ευρωπαϊκή συζήτηση, η δήμευση πλούτου για τις ανάγκες αναδιάρθρωσης του χρέους. Να είναι τυχαίο ότι ήδη από τον Σεπτέμβριο το Boston Consulting Group επεσήμανε ότι ελλείψει άλλων διαθέσιμων εργαλείων, η εύτακτη αναδιάρθρωση του χρέους θα μπορούσε να καλυφθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (πλην Ισπανίας, Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας) με ένα κούρεμα 11-30% των χρηματοπιστωτικών στοιχείων ενεργητικού επιχειρήσεων και νοικοκυριών; Ή ότι μόλις την Παρασκευή η γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt σε άρθρο υπό τον τίτλο “Το παραμύθι των χωρών της κρίσης” υποστηρίζει ότι ειδικά στην ευρω-περιφέρεια το ποσοστό του ιδιωτικού πλούτου προσφέρει μεγάλες δυνατότητες στα κράτη και ότι λ.χ. μια φορολόγηση καταθέσεων κατά 15% θα έφερνε το χρέος της Ιταλίας κάτω από το 100% του ΑΕΠ;
Του κ.Κ.Ράπτη
