- Ολοένα περισσότερο έδαφος κερδίζει η χρήση του κρυπτονομίσματος bitcoin ανά τον κόσμο, καθώς, παρά τις εμφανείς αδυναμίες του, τα πλεονεκτήματά του πείθουν χιλιάδες καταναλωτές να το προτιμήσουν για τις συναλλαγές τους, τόσο έναντι των τραπεζών, όσο και σε σχέση με ομοειδή νομίσματα (τα κρυπτονομίσματα υπολογίζονται σήμερα σε συνολικά 3000).
Το bitcoin, η ισοτιμία του... οποίου ανέρχεται αυτή τη στιγμή σε περίπου 640 δολάρια, έχοντας «πιάσει» στο παρελθόν ακόμη και τα 1.216, εκτιμάται ότι θα έχει προσεγγίσει τον μέγιστο προβλεπόμενο αριθμό τεμαχίων, (δηλαδή τα 21 εκατ. Bitcoins), έως το 2024.
Την ίδια στιγμή, η αγορά «οσμίζεται» μια σειρά από επιχειρηματικές ευκαιρίες γύρω από την κυκλοφορία του, όπως τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος, τα ΑΤΜ για bitcoins ή το «bitcoin mining», το οποίο όμως έχει γίνει εξαιρετικά απαιτητικό κι απαιτεί μεγάλη επεξεργαστική ισχύ τα τελευταία χρόνια (σ.σ. το mining γίνεται μέσω εξειδικευμένου λογισμικού, το οποίο λύνει μαθηματικούς γρίφους που σχετίζονται με την έκδοση και κυκλοφορία των bitcoins, αποφέροντας έσοδα στους miners).
Τα «μυστικά» του bitcoin παρουσίασε απόψε στη Θεσσαλονίκη η επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Πληροφορικής του αμερικανικού Πανεπιστημίου George Mason, κρυπτογράφος Φωτεινή Μπαλδιμτσή, μιλώντας σε εκδήλωση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ). Η κα Μπαλδιμτσή, απάντησε σε μια σειρά από ερωτήματα για το ισχυρό κρυπτονόμισμα, σχετικά με την ανωνυμία ή όχι της χρήσης του, την ασφάλεια των συναλλαγών, αλλά και το αν μια κυβέρνηση μπορεί να επιβάλλει περιορισμούς στη χρήση του εν λόγω νομίσματος σε περίπτωση , πχ, capital controls.
Γιατί το bitcoin έχει γίνει τόσο δημοφιλές;
Σύμφωνα πάντα με την κ. Μπαλδιμτσή, τα βασικά πλεονεκτήματα του κρυπτονομίσματος είναι τρία: Το πρώτο είναι ότι η μεταφορά χρημάτων γίνεται με πάρα πολύ χαμηλές χρεώσεις, της τάξης των 10 σεντς σήμερα, ανεξαρτήτως ποσού (ενδεικτικά αναφέρεται ότι προκειμένου να μεταφερθούν γρήγορα 50 δολάρια μέσω γνωστής εταιρείας μεταφοράς χρημάτων , η προμήθεια είναι 5 ευρώ). Το δεύτερο είναι η μεγάλη ταχύτητα μετακίνησης χρημάτων, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπερβαίνει τα 10-60 λεπτά. Και το τρίτο, ότι λόγω της δημοτικότητάς του, το εν λόγω νόμισμα γίνεται ήδη αποδεκτό από δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και μερικές δεκάδες ελληνικές, όπως το papaki.gr.
Πώς λειτουργεί και ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό;
Το bitcoin, «το market capital του οποίου υπολογίζεται ότι ανέρχεται σήμερα σε 11 δισ. δολάρια», δίνει στους χρήστες τη δυνατότητα να κάνουν απευθείας συναλλαγές μεταξύ τους (peer to peer), χωρίς να απαιτείται η παρέμβαση κάποιου αξιόπιστου εταίρου, όπως μιας τράπεζας. Κάθε bitcoin έχει πραγματική αξία και ισοτιμία (αναφέρθηκε εισαγωγικά), ενώ είναι πλήρως αποκεντρωμένο. Το νόμισμα υλοποιήθηκε το 2009 από κάποιον με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto, αλλά έως σήμερα δεν έχει γίνει γνωστό ποιος ή ποιοι κρύβονται πίσω από αυτό το όνομα.
Άλλο χαρακτηριστικό του κρυπτονομίσματος, είναι ότι αν μια συναλλαγή γίνει, δεν ...ξεγίνεται, καθώς σε αντίθεση με τον παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό τομέα όπου η ανάκληση μιας συναλλαγής είναι εφικτή, στην περίπτωση του bitcoin είναι μη αναστρέψιμη.
Πώς προστατεύεται ο χρήστης από επιτήδειους;
Κάθε χρήστης διαθέτει ένα δημόσιο κλειδί (Public key), γνωστό σε όλους και ένα ιδιωτικό (Private key), το οποίο λειτουργεί σαν μυστικός κωδικός. Οι συναλλαγές με bitcoins είναι ορατές σε όλους τους χρήστες. «Φαίνεται με broadcast message, ότι το τάδε Public key, έστειλε τόσα bitcoins στο δείνα public key» σημειώνει η κα Μπαλδιμτσή. Ο χρήστης προστατεύεται με το private key και την ψηφιακή υπογραφή του, που όμως θα μπορούσαν να κλαπούν από έναν hacker. Γι’ αυτό και υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας περισσότερων από ένα «κλειδιών», ώστε ο χρήστης να διατηρεί ένα μικρό «πορτοφόλι» για τις καθημερινές συναλλαγές, μοιράζοντας τα χρήματά του σε πολλά «καλάθια».
Όλες οι συναλλαγές καταγράφονται σε έναν πίνακα (blockchain), ενιαίο για όλον τον κόσμο. Oι «συντηρητές» του πίνακα (βασικοί χρήστες) έχουν υπόψη τους τα ισοζύγια των πράξεων των απλών χρηστών και δικαιούνται να ψηφίσουν, αν θεωρούν ότι όλα έχουν γίνει σωστά. Όπως σε όλες τις ψηφοφορίες, η πλειοψηφία ( 51%) κερδίζει.Κι αν κάποιοι δημιουργήσουν ψευτικες ταυτότητες για να συγκεντρώσουν πλειοψηφία;
Όπως εξήγησε η κα Μπαλδιμτζή, το Bitcoin ξεπέρασε αυτό το πρόβλημα υπολογίζοντας τους χρήστες, όχι ως αριθμό, αλλά ως επεξεργαστική δύναμη. Στην ουσία ζητάει από τους χρήστες να λύσουν κάποιον υπολογιστικό γρίφο, χρησιμοποιώντας τους επεξεργαστές των υπολογιστών τους. Για να ψηφίσουν οι χρήστες, θα πρέπει να λύσουν τέτοια puzzles - και κάθε φορά που ένας τέτοιος γρίφος επιλύεται, δημιουργούνται νέα «μπλοκ» ομαδοποιημένων συναλλαγών. Άρα, δεν έχει κανένα νόημα να δημιουργήσουν ψεύτικες ταυτότητες, αφού ούτως ή άλλως, δεν θα είχαν την υπολογιστική δύναμη για να τις υποστηρίξουν.
Κι αν μια εταιρία με το μέγεθος της Google καταφέρει να συγκεντρώσει αυτή τη δύναμη;
Αν κάποιος κατόρθωνε να συγκεντρώσει το 51% όλης της υπολογιστικής δύναμης του bitcoin, τότε πραγματικά θα μπορούσε να κάνει ό,τι θέλει, προκαλώντας προβλήματα στις μελλοντικές συναλλαγές με το κρυπτονόμισμα. Το να αποκτήσει όμως κάποιος τέτοια δύναμη είναι πολύ δύσκολο. Ναι, αν εταιρείες με το μέγεθος της Google αποφάσιζαν να καταστρέψουν το bitcoin με αυτόν τον τρόπο «ίσως και να μπορούσαν» σημείωσε η κα Μπαλδιμτζή.Θα μπορούσε μια κυβέρνηση να επιβάλει περιορισμούς στη χρήση του bitcoin;
«Αν έρθει η ‘’χι’’ κυβέρνηση και πει ότι ο κώδικας αλλάζει [προκειμένου να επιβληθούν περιορισμοί], θα πρέπει να πείσει την πλειοψηφία των χρηστών που συντηρούν το blockchain [...] Αν δεν θα μπορούσε να τους πείσει, τότε θεωρητικά δεν θα μπορούσε να επιβάλλει περιορισμούς. Βέβαια, αυτό που λέω ισχύει μόνο τεχνικά, δεν είμαι νομικός» διευκρίνισε η κρυπτογράφος.
Είναι η χρήση του bitcoin όντως ανώνυμη;
Κάθε άλλο. «Για την ακρίβεια είναι λιγότερο ιδιωτικό από τις παραδοσιακές τραπεζικές συναλλαγές, αφού όλα καταγράφονται στο blockchain» εξηγεί. Yπάρχουν μάλιστα εταιρείες, όπως η Elliptic, που πλέον κάνουν ακριβώς αυτή τη δουλειά: αναλαμβάνουν να αποκαλύψουν ποιος χρήστης κρύβεται πίσω από ένα public key!