.
Δημοσιεύθηκε στον Economist:
Στην πρόσφατη προεκλογική συγκέντρωση στην κουρδική πόλη Βαν, ο Ταγίπ Ερντογάν ήταν στο στοιχείο του. Ο Τούρκος πρωθυπουργός απαρίθμησε τα κατορθώματα της κυβέρνησής το
υ ενώπιον του πλήθους που τον επευφημούσε «22 δημοτικά σχολεία, 5 κέντρα υγείας, 82 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένων δρόμων». Τρεις εβδομάδες απομένουν μέχρι τις δημοτικές εκλογές της 29ης Μαρτίου και ο Ερντογάν είναι σίγουρος για την επιτυχία του «ολίγον» ισλαμιστικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του οποίου ηγείται.
υ ενώπιον του πλήθους που τον επευφημούσε «22 δημοτικά σχολεία, 5 κέντρα υγείας, 82 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένων δρόμων». Τρεις εβδομάδες απομένουν μέχρι τις δημοτικές εκλογές της 29ης Μαρτίου και ο Ερντογάν είναι σίγουρος για την επιτυχία του «ολίγον» ισλαμιστικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του οποίου ηγείται. Το αντιπολιτευόμενο κοσμικό κόμμα CHP έχει απελπιστεί τόσο πολύ που δεν επικαλείται πια τον φόβο επιβολής ισλαμικού νόμου ούτε τους κινδύνους του κουρδικού αυτονομιστικού κινήματος. Αντ’ αυτού, έχει καταφύγει σε υποψήφιες που φορούν μουσουλμανική μαντίλα και ζητούν να αναγνωριστεί το κουρδικό νέο έτος ως επίσημη αργία.
Ομως οι ψηφοφόροι αναμένεται να παραμείνουν στο κόμμα του πρωθυπουργού. Η εκλογική επιτυχία ίσως ενισχύσει τις αυταρχικές τάσεις που επιδεικνύει ο Ερντογάν καθώς απομακρύνεται από τη μεταρρυθμιστική ατζέντα που είχε όταν ανέβηκε για πρώτη φορά στην εξουσία το 2002. Ενδειξη αυταρχισμού θεωρείται και η απαίτηση της τουρκικής εφορίας να εισπράξει 500 εκατ. δολάρια σε απλήρωτους φόρους από τον Αϊντίν Ντογκάν, τον μεγαλύτερο βαρώνο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης. Ο Ντογάν αρνείται ότι χρωστάει τα χρήματα αυτά, ενώ τα... μέσα ενημέρωσης του ομίλου του έχουν δημοσιοποιήσει σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται άτομα πέριξ της κυβέρνησης. Λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η τουρκική λίρα διολισθαίνει σε σχέση με το δολάριο, οι φετινοί ρυθμοί ανάπτυξης αναμένονται αρνητικοί και η ανεργία αυξάνεται. Ομως, καμία τουρκική τράπεζα δεν έχει χρεοκοπήσει, κάτι που εν μέρει οφείλεται στο ισχύον αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Η οικονομία κλυδωνίζεται αλλά είναι ακόμη όρθια.
Επίσης, ο Ερντογάν βρίσκεται επιτέλους σε συνομιλίες με τους Κούρδους του Ιράκ. Λέγεται μάλιστα ότι είναι στα σκαριά συμφωνία του τουρκικού κράτους με τους αντάρτες του ΡΚΚ στο Βόρειο Ιράκ, και ότι οι Τούρκοι στρατηγοί για την ώρα δεν φέρνουν εμπόδια.
Ολα αυτά καθιστούν τη συνάντηση του Ερντογάν με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, το Σαββατοκύριακο, ιδιαίτερα σημαντική. Ο Ερντογάν αναμένεται να ενημερώσει την κ. Κλίντον για την επικείμενη αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων της Τουρκίας με την Αρμενία και το άνοιγμα των συνόρων τους, που είναι επί μακρόν κλειστά. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να αποτρέψει την έγκριση ψηφίσματος με το οποίο το αμερικανικό Κογκρέσο θα αναγνώριζε τη σφαγή των Αρμενίων το 1915 ως γενοκτονία.
Επίσης, μετά τις δημοτικές εκλογές αναμένεται συμφωνία της Τουρκίας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν και ο υπουργός Οικονομίας, Μεχμέτ Σιμσέκ, επιμένει ότι το ΔΝΤ πρέπει να εγκαταλείψει κάποιους από τους όρους που παραπέμπουν στην οικονομική ορθοδοξία. Σε ό,τι αφορά την πορεία προς την Ε.Ε., ο Ερντογάν θα πρέπει να αποδείξει αν μπορεί να μετακινηθεί λίγο στο θέμα του ανοίγματος τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων για την Κύπρο, ώστε να αναγκάσει όσους Ευρωπαίους αντιτίθενται στην τουρκική υποψηφιότητα (κυρίως τους Γάλλους) να πάψουν να υπονομεύουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Ομως οι ψηφοφόροι αναμένεται να παραμείνουν στο κόμμα του πρωθυπουργού. Η εκλογική επιτυχία ίσως ενισχύσει τις αυταρχικές τάσεις που επιδεικνύει ο Ερντογάν καθώς απομακρύνεται από τη μεταρρυθμιστική ατζέντα που είχε όταν ανέβηκε για πρώτη φορά στην εξουσία το 2002. Ενδειξη αυταρχισμού θεωρείται και η απαίτηση της τουρκικής εφορίας να εισπράξει 500 εκατ. δολάρια σε απλήρωτους φόρους από τον Αϊντίν Ντογκάν, τον μεγαλύτερο βαρώνο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης. Ο Ντογάν αρνείται ότι χρωστάει τα χρήματα αυτά, ενώ τα... μέσα ενημέρωσης του ομίλου του έχουν δημοσιοποιήσει σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται άτομα πέριξ της κυβέρνησης. Λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η τουρκική λίρα διολισθαίνει σε σχέση με το δολάριο, οι φετινοί ρυθμοί ανάπτυξης αναμένονται αρνητικοί και η ανεργία αυξάνεται. Ομως, καμία τουρκική τράπεζα δεν έχει χρεοκοπήσει, κάτι που εν μέρει οφείλεται στο ισχύον αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Η οικονομία κλυδωνίζεται αλλά είναι ακόμη όρθια.
Επίσης, ο Ερντογάν βρίσκεται επιτέλους σε συνομιλίες με τους Κούρδους του Ιράκ. Λέγεται μάλιστα ότι είναι στα σκαριά συμφωνία του τουρκικού κράτους με τους αντάρτες του ΡΚΚ στο Βόρειο Ιράκ, και ότι οι Τούρκοι στρατηγοί για την ώρα δεν φέρνουν εμπόδια.
Ολα αυτά καθιστούν τη συνάντηση του Ερντογάν με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, το Σαββατοκύριακο, ιδιαίτερα σημαντική. Ο Ερντογάν αναμένεται να ενημερώσει την κ. Κλίντον για την επικείμενη αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων της Τουρκίας με την Αρμενία και το άνοιγμα των συνόρων τους, που είναι επί μακρόν κλειστά. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να αποτρέψει την έγκριση ψηφίσματος με το οποίο το αμερικανικό Κογκρέσο θα αναγνώριζε τη σφαγή των Αρμενίων το 1915 ως γενοκτονία.
Επίσης, μετά τις δημοτικές εκλογές αναμένεται συμφωνία της Τουρκίας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν και ο υπουργός Οικονομίας, Μεχμέτ Σιμσέκ, επιμένει ότι το ΔΝΤ πρέπει να εγκαταλείψει κάποιους από τους όρους που παραπέμπουν στην οικονομική ορθοδοξία. Σε ό,τι αφορά την πορεία προς την Ε.Ε., ο Ερντογάν θα πρέπει να αποδείξει αν μπορεί να μετακινηθεί λίγο στο θέμα του ανοίγματος τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων για την Κύπρο, ώστε να αναγκάσει όσους Ευρωπαίους αντιτίθενται στην τουρκική υποψηφιότητα (κυρίως τους Γάλλους) να πάψουν να υπονομεύουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
