Και μετά την κατάργηση των stage στο Δημόσιο, τι;

Η απόφαση της κυβέρνησης να μην ανανεώσει τις συμβάσεις όσων εργάζονται στον στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα μέσω των προγραμμάτων Stage είναι σωστή, επειδή βάζει τέλος σε μια άθλια πρακτική εκμετάλλευσης της αγωνίας νέων ανθρώπων να βρουν μια αξιοπρεπή και ασφαλή θέση απασχόλησης. Αυτή η αγωνία βρίσκεται πίσω από την απόφασή τους να δεχθούν να εργάζονται για χρόνια με αποδοχές 400 ευρώ τον μήνα και ανασφάλιστοι.
Η απόφαση χαρακτηρίσθηκε επίσης από πολλούς τολμηρή και δύσκολη, επειδή η κυβέρνηση αγνόησε το πολιτικό κόστος και δεν ακολούθησε την πεπατημένη, δεν αναζήτησε δηλαδή έναν τρόπο να τους μονιμοποιήσει (π. χ. μέσω μοριοδότησης).
Ωστόσο, τα πραγματικά δύσκολα και... τολμηρά για την κυβέρνηση είναι μπροστά. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να μην ενδώσει στον πειρασμό να βρει άλλους τρόπους παράκαμψης των διαφανών και αξιοκρατικών κανόνων πρόσληψης δημοσίων υπαλλήλων, που σήμερα επαγγέλλεται. Ας θυμηθούμε ότι η Νέα Δημοκρατία, ως κυβέρνηση, με το προεδρικό διάταγμα Παυλόπουλου έκλεισε -υποτίθεται- το παράθυρο των ρουσφετολογικών προσλήψεων μέσω των συμβάσεων έργου στις οποίες είχε επιδοθεί με ζέση το ΠΑΣΟΚ και άνοιξε αμέσως ένα άλλο, αυτό των προγραμμάτων stage.

Επιπλέον, η νέα κυβέρνηση και ο υπουργός Εσωτερικών κ. Γ. Ραγκούσης θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν και χωρίς τους stagiaires. Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να προσλήφθηκαν με τον τρόπο που προσλήφθηκαν, αλλά στην πλειονότητά τους προσέφεραν πραγματικό έργο, συχνά για αρκετά χρόνια και με αρμοδιότητες που δεν επιτρεπόταν να έχουν. Είτε γιατί κάλυπταν πραγματικές ελλείψεις μόνιμου προσωπικού στους φορείς που απασχολούνταν είτε γιατί οι μόνιμοι υπάλληλοι παρέδωσαν στους τύποις μαθητευομένους τις αρμοδιότητές τους και περίμεναν, διακριτικοί και ανενόχλητοι, τη συνταξιοδότησή τους. Ο κ. Ραγκούσης και οι συνάδελφοί του θα πρέπει να καταγράψουν τις πραγματικές ανάγκες των υπηρεσιών, να διαπιστώσουν ποια κενά δημιουργεί η κατάργηση των stage και ποια μπορούν να καλυφθούν από τους υφιστάμενους μόνιμους υπαλλήλους, που είτε είναι αποσπασμένοι σε άλλες υπηρεσίες είτε είναι απλώς αργόσχολοι. Και αφού τους εντοπίσουν, θα πρέπει να τους πείσουν να δουλέψουν και πάλι.

Τέλος, προφανώς δυσκολότερο όλων είναι να δημιουργήσει θέσεις απασχόλησης τόσο για τους πρώην stagiaires όσο και για τους υπόλοιπους, τη συντριπτική πλειονότητα των νέων ανέργων που δεν είχαν -ελλείψει των κατάλληλων γνωριμιών- ούτε καν την προσδοκία της μονιμοποίησης στο Δημόσιο. Η ελληνική οικονομία δεν δημιουργούσε πολλές θέσεις εργασίας ακόμη και όταν αναπτυσσόταν με πολύ υψηλούς ρυθμούς. Επιπλέον, η πλειονότητα των νέων θέσεων απασχόλησης ήταν χαμηλής εξειδίκευσης και ακόμη χαμηλότερων αποδοχών. Η ανεργία ακόμη και όταν υποχωρούσε -τουλάχιστον στα χαρτιά- εξακολουθούσε να αντανακλά τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας. Ενας στους τέσσερις νέους ήταν και εξακολουθεί να είναι άνεργος. Η απασχόληση στις γυναίκες ήταν και παραμένει από τις χαμηλότερες στις χώρες του ΟΟΣΑ.

Η απόφαση της κυβέρνησης να μην ανανεώσει τις συμβάσεις stage στο Δημόσιο είναι σωστή, αλλά δεν είναι ούτε τολμηρή ούτε δύσκολη. Το δύσκολο είναι να εφαρμόσει πολιτικές που θα δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης οι οποίες να προσφέρουν στοιχειώδη ασφάλεια και αξιοπρεπές εισόδημα στους σημερινούς ανέργους. Είτε κάποια στιγμή της ζωής τους βρέθηκαν στον προθάλαμο του Δημοσίου είτε όχι.Βασιλης Zηρας.